Wereld verbreden en inlevingsvermogen vergroten

Zoscha van Erkel vervangt tijdelijk Andrada Maria Simo-Mosk als artistiek producent jongerenprojecten. Zoscha is zelf theatermaker, theaterdocent en actrice. In haar column neemt ze ons mee achter de schermen van Theater Na de Dam JONG.

In september jl. begon ik bij Theater Na de Dam. Het is fantastisch en enorm leerzaam om hier te werken, want ik ben net op een andere manier met theater bezig dan ik normaal doe. Ik werk nu meer uitzoomend, ben bezig met de kaders, de spreiding, de visie van het project en de organisatorische kant van het verhaal.

Naast het invullen van de inspiratiesessies, voer ik gesprekken met makers over de concepten van de komende editie. Ook ben ik bezig met nieuwe makers, gezelschappen of theaters die mee willen doen. Ik ben de eerste sparringpartner die ze spreken. Met makers die al een eerste idee hebben, spar ik over dit idee. Als iemand nog geen idee heeft, dan zoeken we samen naar een concept waarover diegene zelf bevlogen is, zelf op aan gaat. Soms stimuleer ik een maker om buiten de zaal, op locatie te spelen.

Het duurt nog wel even voordat het 4 mei is, vijf maanden om precies te zijn, maar dit is ook al een interessante fase. Ik heb nu met zo’n 50 makers gesproken, ook de afhakers en een aantal nieuwe deelnemers. De gesprekken over het thema, over inspiratiebronnen, zijn heel enerverend. Het is leuk om te merken bij iedereen die ik spreek waarom ze het zo belangrijk vinden om mee te doen. Dat inspireert mij ook weer in hoe ik volgende gesprekken aanvlieg. Mijn kennis over de Tweede Wereldoorlog groeit met de dag.

Waarom ik de jongerenvoorstellingen zo belangrijk vindt? Omdat door die projecten jongeren op een andere manier kunnen herdenken en reflecteren. En omdat het altijd actueel blijft om de Tweede Wereldoorlog te blijven herdenken, zeker nu. Het is heel goed dat er steeds meer voorstellingen in de provincie komen, dat de spreiding groter wordt. Zo kunnen we met elkaar verschillende perspectieven van de geschiedenis belichten. Als je kinderen en jongeren leert om naar meerdere perspectieven te kijken en luisteren, ze dat laat ervaren, verbreed je hun wereld en vergroot je hun inlevingsvermogen. Bijvoorbeeld het daderperspectief, het slachtofferperspectief, het perspectief van de collaborateurs, het perspectief van hen die toekijken en niets doen. Dat maakt dat jongeren waakzamer worden, misstanden en onrecht kunnen signaleren en er een mening over kunnen vormen.

Er zijn al best een aantal concrete voorbeelden. Zo organiseerde het Winkeltheater vorig jaar in een dorp een theatrale fietsroute langs verhalen uit de Tweede Wereldoorlog, dat doen ze nu opnieuw in Doorn. De Rijswijkse Schouwburg doet voor het eerst mee met best wel een grootschalige opzet. Ze maken een wandelroute met verschillende kunstdisciplines van anderhalf uur, met meerdere groepen van de jeugdtheaterschool. Daarbij werken ze samen met de historische vereniging van Rijswijk. Theater Aan de Parade is terug van weggeweest en doet mee met ROC studenten (PACT). Stichting Musical Stella Duce uit Venlo doet ook voor het eerst mee. Initiatiefnemer Rosalie Schmellekamp was ooit een van de deelnemers bij de Zuiderlingen. Zelf maken we een locatievoorstelling in de Hollandse Schouwburg die zal spelen tijdens de opening van het Nationaal Holocaust Museum in maart 2024. En er komt nog veel meer, we houden je op de hoogte.