Stuk Stoppelman
Gonny Gaakeer & Theater Na de Dam Producties
Genre: Theater
Geschikt voor: Volwassenen
De Amsterdamse, Joodse arts Marie Stoppelman zat samen met broer Theo ondergedoken in Huize Wolfswaard in Wageningen. Een paar dagen voor Marie’s 30ste verjaardag in 1944 werden zij verraden en opgepakt. Vervolgens was hun eindstation Auschwitz. Als arts kreeg Marie de kans aan de gaskamers in Birkenau te ontkomen, werd noodgedwongen Kapo en assisteerde Mengele bij zijn gruwelijke experimenten. Bij de bevrijding door het Rode Leger op 27 januari 1945 was Marie op sterven na dood. Ze werd in de ziekenboeg gehouden; men zei dat het geen zin had haar te verplaatsen omdat ze niet levend aan zou komen. Deze zinnen hebben haar hele leven beïnvloed en levensdrift gegeven.
Deze kleine, pittige dame was niet stuk te krijgen en gaf alles, koste wat het kost, om levens van kinderen te redden. Zij promoveerde, werkte in Amerika, kwam terug en werd Chef de Clinique Kindergeneeskunde in het Amsterdamse Binnengasthuis. Ondertussen leefde Mengele in Brazilië en was de meest gezochte Nazi. Marie had meerdere officiële verklaringen afgegeven en wenste vurig dat deze sadist gepakt zou worden. Pas in 1992 bevestigde men Mengele’s dood, nadat zijn zoon DNA afstond. Tijdens Marie’s pensioen namen verdrongen herinneringen bezit van haar geheugen en beaamde zij Primo Levi; ‘Vrij, maar niet verlost’.
Stuk Stoppelman is een herbeleving van het oorlogsverleden van Marie, gespeeld door Gonny Gaakeer.
Gonny Gaakeer over Stuk Stoppelman: “Marie Stoppelman wilde geen kinderen om haar trauma niet door te geven. Als kinderarts, gepromoveerd in taaislijmziekte en kinderkanker, was haar taak om ieder kind zo goed mogelijk, tot het uiterste, te behandelen. Dat mocht ze in Auschwitz niet doen. Marie was een pinnige dame. Ze is eenzaam geweest in haar trauma, heeft het weggestopt door veel en hard te werken. Ik bewonder haar overlevingsdrang en vraag mij af: hoe overleef je deze ervaringen? Wat doet dat met je leven? Hoe ga je een ‘gewoon’ leven aan? Zou ik het overleefd hebben, zou ik die kracht hebben? Of zou ik mezelf opgegeven hebben?”
Over Gonny Gaakeer
Actrice en theatermaker Gonny Gaakeer heeft veel gespeeld onder andere in het Duits, Fries en Engels. Zij is vanaf 2 mei 2024 via SKY te zien als Naomi Hoffmanova in de Engelse serie ‘The Tattooist of Auschwitz’ naar het gelijknamige boek van Heather Morris. Een greep uit films en series waarin zij speelde: De Joodse Raad, De Ring, Het verloren Transport, Het boek van alle dingen, Moffenmeid, All Stars, Nynke en de Duitse producties Mord mit Aussicht, Rentnercops. Bij Theaterproductiehuis Zeelandia initieerde Gonny het succesvolle Zeeuwse Vrouwen naar het boek van Kees Slager in regie van Dic van Duin.
Concept, tekst, spel: Gonny Gaakeer
Tekstbegeleiding, eindregie: Gerardjan Rijnders
Compositie, muziek: Floris van der Vlugt (saxofoon en andere instrumenten)
Licht- en geluidsontwerp: Arjan van Tricht
Dramaturgische begeleiding: Jaïr Stranders, Patricia Anthea Oldenhave (Theater Na de Dam)
Met dank aan: Ellen de Visser, Hugo Heymans, Johan Gaakeer
Mede mogelijk gemaakt met: een financiële bijdrage van Stichting Melanie
Deze voorstelling heeft eerder gespeeld op
| Datum | Stad | Locatie |
|---|---|---|
| 06 mei 2024 | Amsterdam | De Thomas (kerk) |
| 05 mei 2024 | Amsterdam | De Thomas (kerk) |
| 04 mei 2024 | Amsterdam | De Balie |
In de krant (Trouw) heb ik gelezen dat de tekst van de voorstelling bij denieuwebibliotheek.nl te lezen/te downloaden zou zijn, maar ik kan heb niet eens op de site vinden.
Graag zou ik de tekst lezen dan wel nog eens kunnen lezen.
Ik vind het dapper dat iemand in de huid durft te kruipen van een persoon die zo moeilijk “werk” heeft gedaan.
Veel succes met de voorstelingen.
Lieve groet, Mettie
Beste Mettie
Dank voor uw interesse!
Dat kan inderdaad via https://denieuwetoneelbibliotheek.nl/boekjes/schuldig-landschap-stuk-stoppelman/
Met vriendelijke groet,
Danielle van den Berg
Theater Na de Dam
Gisteravond zag ik op tv de uitzending over Dr. Stoppelman. Ik heb haar goed gekend en heb dierbare herinneringen aan haar. In 1967 werd ons dochtertje ernstig ziek. Ze was toen 2 jaar. In ons plaatselijke ziekenhuis konden ze haar niet helpen. De kinderarts verwees ons naar de kinderkliniek van het Binnengasthuis in Amsterdam. Daar werd Dr. Stoppelman ons aanspreekpunt. Ze was toen Chef de Clinique. Ik herinner mij haar als een wat koele, afstandelijke vrouw. Maar ze stond altijd voor ons klaar als we vragen hadden, ze was zeer toegewijd en heeft gevochten voor het leven van ons kind.
Ons dochtertje stierf 2 maanden later. Het was midden in de nacht, maar Dr. Stoppelman kwam naar het Binnengasthuis. Ze was zichtbaar aangedaan en sprak troostende woorden. Van haar oorlogstrauma hebben we nooit geweten, maar dat verklaart veel, zo niet alles.
Haar oorlogsverhaal, zoals ik dat eerder al in Trouw had gelezen heeft diepe indruk op mij gemaakt. Een paar weken na het overlijden van ons dochtertje heb ik haar een brief geschreven, want ik had nog veel vragen. Ze schreef onmiddellijk een lange brief terug waarin ze duidelijke antwoorden gaf op al onze vragen. Ik heb hem nog steeds en heb hem in deze dagen herlezen. Aan het eind schrijft ze warme, meelevende woorden. Zo kenden wij haar eigenlijk niet.
Ik vind dat ze een standbeeld verdient!
Eens. Zij verdient een standbeeld bij het gasthuis. Onder de indruk geraakt door het artikel en de uitzending, kende haar niet. Wat een mooi aangrijpend verhaal hierboven. Het gemis blijft van een dochter die niet groot werd, goed dat ze nog weer eens gememoreerd werd in weer een verhaal over mw Stoppelman. We gaan 6 mei naar de voorstelling. Benieuwd. Crowdfunding voor een standbeeld, waar vraag je zoiets aan.
Ik herinner me dokter Stoppelman – want zo noemden we haar altijd – van haar nadagen in de bejaarden verzorgingsflat in Buitenveldert waar ze woonde (en ik als werkstudent als avondwacht kost en inwoning had). In het toneelstuk dat ik vanavond in de Balie bijwoonde, zag ik de gedecideerdheid van haar mooi terug, net als de ietwat voorafgebogen houding en haar onafscheidelijke vest. Dokter Stoppelman was niet heel spraakzaam – ze was de weg soms behoorlijk kwijt, ook letterlijk in het gebouw. We wisten wel in het huis dat dokter Stoppelman voor Mengele had moeten werken, maar de details bleven altijd ongenoemd. Het toneelstuk is wat mij betreft al een mooi momument ter herinnering aan haar. Ik werk op een middelbare school in Amstelveen en zag dat de voorstelling ook op scholen opgevoerd gaat worden. Het lijkt me de moeite waard het ook aan jongeren te tonen.
Ik zal Dokter Stoppelman nooit vergeten.
Zij was in de jaren 50/60 mijn arts omdat ik altijd chronische
blaasontstekingen had. Ze was heel lief voor mij en noemde mij altijd Tilly komt van Mathilde. Mijn ouders hebben niet geweten wat voor geschiedenis zij had. De wekelijkse/ maandelijkse bezoeken aan het Binnengasthuis waren voor mij zeer traumatisch
omdat het altijd op de woensdagmiddag moest en iedereen vrij van school was. Inmiddels ben ik 73 jaar en dit is mij altijd bijgebleven.