Het bittere kruid

Posted by Vyne

Met haar autobiografie Het Bittere Kruid heeft Marga Minco (1920-2023) getracht haar familie verder te laten leven. In het boek beschrijft Marga hoe haar familie argeloos een systeem van vernietiging wordt binnengedreven en hoe zijzelf overleeft. Julien Croiset en Maruja Bobo Remijn brengen dit verhaal ten tonele. Afwisselend zijn ze verteller, personage of allebei tegelijk. En af en toe is daar de stem van Marga Minco.

Hoewel Marga gedurende de oorlog zelf een jonge vrouw was in haar twintigers, koos ze ervoor om het boek te schrijven vanuit het perspectief van een jong meisje, een kind. Argeloos, met soms kinderlijke naïviteit, kijkt het meisje naar de gebeurtenissen. Nooit gaat het nadrukkelijk over de verschrikkelijke wandaden van een misdadig systeem. Deze worden hoogstens gesuggereerd. Het is ook niet nodig. De toeschouwer kent de afloop en zal de teksten met de eigen beelden aanvullen.

Op het toneel wordt de wereld van Het Bittere Kruid uitgebeeld zoals de schrijfstijl van Marga Minco: licht van toon, zonder grote emoties. Geen grotesk decor en deftige kostuums, maar juist een intieme en sobere setting. 

In Flarden

Posted by Julie

Jongeren uit Purmerend verdiepten zich onder leiding van theatermaker Tim Schuitvlot in de geschiedenis van Purmerend ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling In Flarden.

Ria en Jan. De een uit Purmerend en de ander uit Amsterdam Noord. De een ondergedoken in de Beemster, de ander aanschouwde de bombardementen in Noord. Allebei in de oorlog en allebei kind. Aan de hand van een gesprek waarin flarden van deze kindertijd voorbij kwamen, maakten 17 leerlingen van de NKT Theaterschool een voorstelling: ‘In flarden’. Een voorstelling over oorlog. Maar vooral over opgroeien in een wereld die in de war is. Een lichte voorstelling over een zwaar onderwerp in het kader van Theater na de Dam.

Een eigen voorstelling maken over de Tweede Wereld Oorlog, terwijl je zelf na 2004 geboren bent? Dat is een bijzondere opdracht. Theatermaker en regisseur Tim Schuitvlot begeleidde 17 NKT leerlingen in de leeftijd van 12 – 19 jaar bij de realisatie van hun Theater na de Dam-productie: ‘In flarden’. Na een oproep stroomden de verhalen van overlevenden van de Tweede Wereld Oorlog binnen. Twee van hen, de tachtigers Ria de Wolf en Jan Bosman, gingen persoonlijk in gesprek met de jonge theatermakers. Hun verhalen worden niet één op één naar het theater vertaald, maar vormden de inspiratie voor een intieme, eigen voorstelling over het leven in oorlogstijd.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu

Steeds Lichter

Posted by Vyne

Een man ruimt het overvolle huis van zijn oude moeder op. Ze kon nooit iets weggooien en verstopte geld op de raarste plekken. Als hij haar spullen en kleding door zijn handen laat gaan, komt zijn moeder als vanzelf weer tot leven. Dwingend als altijd. Omdat het moet, helpt hij haar nog een keer in haar beste mantelpakje. Met koffie, gebak en kippensoep komen ook scherven van herinneringen op tafel: ‘Dat waren lieve mensen in de Achterhoek. Ik heb echt geluk gehad. En toen kreeg ik jou…na de oorlog kreeg ik jou. Je was een raar jongetje’. Na een dansje met moeder op een wals van Chopin is het tijd om afscheid te nemen.

Over een sterke moeder en haar zoon die het eigenlijk nooit goed genoeg kan doen. En altijd de aanwezige sluier van de oorlog.

Servaes Nelissen is een veelgeprezen theatermaker voor de jeugd en volwassenen. Hij speelde op diverse festival in binnen en buitenland. In zijn vaak beeldende voorstellingen liggen humor en tragiek dicht bij elkaar. In 2011 won hij de VSCD Gouden Krekel voor de meest indrukwekkende podiumprestatie. Zijn laatste voorstelling ‘beefteefjes’ werd genomineerd voor de VSCD Mimeprijs. Meer info: www.servaesnelissen.nl

Eva Goudsmit studeerde cultuurwetenschappen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en studeerde daarna af als docerend theatermaker aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg. Zij is werkzaam als theatermaker en docent en maakte voorstellingen voornamelijk voor en met jongeren voor o.a. het Amsterdamse Rrreuring festival en festival Boulevard.