Speciaal voor het Theater Na de Dam geven Lineke Rijxman en Willem de Wolf een theatrale lezing (met het script in de hand) van hun succesvolle theaterproductie Hannah en Martin uit 2009, een productie van mugmetdegoudentand.
Hannah en Martin is gebaseerd op de geheime liefdesrelatie van de Joodse filosofe Hannah Arendt en haar leraar, de kortstondig actieve nationaalsocialist Martin Heidegger. De relatie tussen Arendt en Heidegger is veelvuldig als immoreel bestempeld. Zelf wilden ze het er niet over hebben, maar wij wel. Want de scheiding tussen privé en publiek, waar zowel Hannah als Martin zo op gesteld waren, gaat in deze tijd niet meer op. Wij willen tegenwoordig alles van iedereen weten. Zo willen we ook weten hoe deze twee beroemde Duitsers zich door de dramatische tijd waarin ze leefden heen hebben geslagen. En wat ze eventueel gevonden zouden hebben van de tijd waarin wij leven.
Pers en publiek waren in 2009 unaniem enthousiast. Het stuk en de acteurs werden alom geprezen. Lineke Rijxman kreeg voor haar rol als Hannah de Theo d’Or en de voorstelling werd in 2010 geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival.
Op 4 mei, na de Nationale Dodenherdeking, zie je in De Kleine Komedie een prachtige voorstelling in het kader van Theater na de Dam: Vergeten Helden. Muziek, theater en herdenking op een steenworp afstand van het Nationale Monument. En dat met een absolute sterrencast: Birgit Schuurman, Monique Klemann, Jeangu Macrooy, Sjors van der Panne en Shirma Rouse.
De Tweede Wereldoorlog kende talloze verzetshelden wiens namen niet in de geschiedenisboeken te vinden zijn. Ze kwamen uit de voormalige Nederlandse koloniën en vochten zij aan zij met Nederlandse verzetsstrijders tegen het Naziregime tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze hielpen joden om onder te duiken en moesten dat soms met hun leven bekopen. Wat ze niet kregen was erkenning en waardering. George Maduro, Evy Poetiray, Albert Wittenberg, Boy Ecury… Voor de meeste Nederlanders onbekende namen. Niet zo bekend als Hannie Schaft, Erik Hazelhof Roelfzema of Gerrit Jan van der Veen. Anders dan bij de Nederlandse verzetshelden bleven hun daden onbekend en haalden de geschiedenisboeken niet. In deze prachtige muzikale voorstelling worden ze alsnog geëerd. Zo maakt Vergeten Helden van deze verzetsstrijders Herinnerde Helden.
Na het grote succes van theaterspektakel Hanna van Hendrik brengen wij in voorjaar 2023 opnieuw een grootschalige muziektheaterproductie uit op Vliegveld Twenthe, Enschede: De Vergeten Twentse Lente, de erfenis van een opstand. Met opnieuw een uniek decor, nieuwe Nederlandstalige muziek gespeeld door een fantastische liveband en gespeeld in zowel het Twents als Nederlands.
De voorstelling begint in een hedendaags Twents dorp dat wordt verrast door een schitterend geschenk. Het dorp krijgt de beschikking over een erfenis van tientallen miljoenen euro’s. Het is aan de nieuwe burgemeester Fenna (gespeeld door Johanna ter Steege) de taak dit geld te verdelen. Dan blijkt dat de erfenis rechtstreeks te maken heeft met de oorlog, de April-meistaking in 1943. Alle verhoudingen in het dorp en in Fenna’s persoonlijke leven komen op scherp te staan. Wie heeft recht op het geld en wie zeker niet? De rust in het dorp lijkt voorgoed verstoord.
De voorstelling is op 3, 4 en 5 mei uitverkocht, er zijn nog wel kaarten op andere speeldata beschikbaar. Bekijk hier de gehele speellijst.
Een enorme maquette van Auschwitz-Birkenau vult het podium.
Overvolle barakken, duizenden poppetjes in concentratiekampkleding, een spoorlijn, de poort met de woorden Arbeit macht frei. Met Kamp geeft Hotel Modern vorm aan het onvoorstelbare: de grootste massamoord in de geschiedenis, in een speciaal opgezette vernietigingsstad.
Als oorlogsverslaggevers dwalen de spelers met minicamera’s door de maquette. Ze filmen de gebeurtenissen en maken het publiek ooggetuige.
Kamp ging in 2005 in première in Theater Rotterdam en was al te zien in Europa, Australië, Japan, de Verenigde Staten en Canada. De voorstelling maakt overal de tongen los.
“Een dappere en geslaagde poging om het onbegrijpelijke te verbeelden“. Historisch Nieuwsblad
“Ingenieus poppenspel heeft geen woord nodig“. Trouw
“Indrukwekkend en waarachtig spel met duizend onbeholpen poppetjes“. Volkskrant
Kamp speelt op meerdere data, zie hier de gehele speellijst.
In navolging van de succesvolle voorstelling Toffe Jongens! is er heel een nieuwe productie over de Tweede Wereldoorlog in en om Heerenveen geschreven.
Dit avondvullend toneelstuk, Bokkensprongen, gaat o.a. over de jongens van de Bokploeg. Een verzetsgroep van 6 mannen, betrokken bij de wapendroppings en in het Katlijker Schar, droppingsveld Haskerhorne en droppingsveld Rotstergaast, die zich schuil hielden in een woonbok in de Oldelaamster polder.
We volgen de vier bemanningsleden van Sara Jane, die na een noodlanding bijna een jaar ondergedoken hebben gezeten bij Grote Bertus in de kruiskerk aan de Burgermeester Falkenaweg in Heerenveen en in dit verhaal zien we meer van de “Toffe Meiden”, die er ook zijn geweest en die door het vervoeren van hun speciale post hun levens waagden voor de goede zaak.
Een muzikale voorstelling en persoonlijk familieverhaal vóór, in en na de oorlog. De voorstelling vertelt het verhaal van de grootouders van violiste Sandra Kox, hoe hun vriendschap ontstaat met de ouders van Anne Frank, Otto en Edith Frank en met Miep en Jan Gies, de helpers van de familie Frank in het Achterhuis.
Centraal in de voorstelling staan de passages in het dagboek van Anne Frank, waarin Anne de geboorte van Sandra’s moeder beschrijft, over Sandra’s opa en zelfs over de hond van de familie. Het gaat ook over de Rivierenbuurt in Amsterdam waar zij allen woonden en over het leven van de mensen dat, ondanks de verschrikkingen van de oorlog, toch gewoon doorging. Het trieste verhaal van de familie Frank die moet onderduiken in het Achterhuis en de gebeurtenissen van de helpers en vrienden van de familie die daarbuiten moeten overleven. Zoals Miep Gies het verwoordde: ‘mijn verhaal is het verhaal van heel gewone mensen in een buitengewoon verschrikkelijke tijd.’ Na de oorlog keert Otto Frank alleen terug naar zijn oude buurt, de Rivierenbuurt.
De verhalen en scenes worden afgewisseld met liederen en instrumentale muziek.
Succesvoorstelling over het leven van Abraham Tuschinski in de eerste vier decennia van de 20e eeuw. Een tijd van twee wereldoorlogen, een tijd van crisis. Maar ook een tijd van lichtheid en nieuwe wonderen: de opkomst van het medium film.
Het is ook de tijd waarin Tuschinski samen met twee zwagers de entertainmentwereld van Rotterdam en Amsterdam compleet verandert. Ze zetten film op de kaart. Ze transformeren bioscopen van kale achterafzaaltjes naar warme theaters met pluche en rode lopers.
Alles lijkt de mannen voor de wind te gaan. Tot Tuschinski verliefd wordt op de vrouw van zijn compagnon… Tot Rotterdam wordt gebombardeerd en ze alles kwijt raken. Behalve elkaar?
Speelt ook op andere data, kijk voor meer informatie op de website van Toetssteen.
Kapitein Raymond Westerling staat bekend als de oorlogsmisdadiger met tienduizenden doden op zijn geweten, gemaakt tijdens de oorlog in voormalig Nederlands-Indië. Anderen, waaronder hijzelf spreken van 500. Waar ligt de waarheid? De Crux opent de Westerling-beerput. Want doofpotten waren er niet alleen in de tijd van de oorlog in de Oost.
De vele gezichten van een oorlogsmisdadiger
Westerling, bijgenaamd de Turk, droeg zelf behoorlijk bij aan zijn eigen mystificatie. In zijn grillige loopbaan speelde hij niet alleen de rol van de wilde wonderboy, maar ook die van de genadeloze militair, de leider van ‘de mannen van de nacht’, die van beul en rechter, de uitvinder van zijn eigen methode, ondernemer in geweld en louche legerdumphandelaar en een James Bond avant la lettre met een license to kill. Hij werd vluchteling zonder land, bedenkelijke boekhandelaar, verraderlijke informant, liefdevolle huisvader, hardnekkige gelijk-hebber, schaamteloze chanteur, kat-op-het-spek-binder, schandaal-operazanger, de eeuwig miskende, de held der veteranen, die stierf als de mythologische verschijning van de Rechtvaardige Vorst. ‘Spijt’ kwam in zijn vocabulaire niet voor.
De Crux gaat over de houding van Nederland ten opzichte van haar voormalige kolonie Indonesië. En over hoe een onrechtmatige oorlog als ‘politionele actie’ de geschiedenisboekjes in kwam. Een fictief interview met Raymond Westerling (Dennis Rudge) door een kritische journaliste (Vera Ketelaars).
De Crux werd in 2021 speciaal gemaakt voor Theater Na de Dam, in samenwerking met het
Nationale Theater. Door de Coronamaatregelen werd De Crux toen als video gestreamd. De avond
bestaat uit een live proloog door Vera Ketelaars, het interview op video, en een nagesprek.
Op woensdag 4 mei 2022 om 21:00 uur presenteert Theater Na de Dam de voorstelling De Oost bevrijd? in Koninklijk Theater Carré, Amsterdam. De voorstelling gaat over de onderbelichte verhalen van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië en de overgang naar de gewelddadige onafhankelijkheidsstrijd die daarop volgde. De Oost bevrijd? vertelt het verhaal vanuit drie perspectieven: het Indonesische, Indische en Molukse perspectief. Met Charlie Chan Dagelet, Marcel Hensema en Denise Aznam.
De Oost bevrijd? 5 mei 1945 was niet voor iedere Nederlander Bevrijdingsdag. De oorlog met Duitsland mocht dan voorbij zijn, meer dan 35 miljoen Nederlandse onderdanen leefden aan de andere kant van de wereld nog onder het juk van de Japanse bezetter. Kort nadat op 15 augustus 1945 ook Japan capituleerde en er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog, brak er een bloedige onafhankelijkheidstrijd los. Nederland, zelf net bevrijd van een bezetter, stuurde nu op zijn beurt troepen om het naar vrijheid strevende land opnieuw te bezetten. Nadat het in 1949 de onafhankelijkheid van Indonesië had erkend, moesten duizenden Nederlanders, zowel van Europese als Indische als Molukse afkomst, hun land verruilen voor het onze. Velen werden hier vervolgens gediscrimineerd vanwege hun huidskleur, laat staan dat er voor hun herinnering aan twee oorlogen aandacht was.
Met de nieuwe voorstelling in Carré geven de gerenommeerde schrijvers Dido Michielsen, Reggie Baay en Sylvia Pessireron stemmen aan de vergeten verhalen en perspectieven en laten zien hoe de oorlog van toen aan de andere kant van de wereld nog steeds doorwerkt in het Nederland van vandaag.
Onderbelichte verhalen We vieren op 5 mei Bevrijdingsdag, toen eindigde in Nederland de bezetting, maar hoe bevrijd was iedereen nou echt? Voor veel Nederlanders werkte de oorlog nog jaren en zelfs generaties door. Theater Na de Dam ziet het als zijn rol om theater te maken over onderbelichte oorlogsverhalen en pijn die niet erkend is. Zo is er naast theater over Nederlands-Indië ook een project over Suriname in WOII en worden er jongerenprojecten gemaakt over de misstanden in de psychiatrische verpleeghuizen tijdens de oorlog.
Theater na de Dam – De Oost bevrijd – Bart Grietens-26 KLN
Theater na de Dam – De Oost bevrijd – Bart Grietens-11_kleinst
Theater na de Dam – De Oost bevrijd – Bart Grietens-13_kleinst
Theater na de Dam – De Oost bevrijd – Bart Grietens-13_kleiner
Theater na de Dam – De Oost bevrijd – Bart Grietens-21 KLEINst
Publieksreacties “Prachtige en zeer indrukwekkende voorstelling die mij nog lang zal bijblijven. Door de persoonlijke verhalen kwamen deze ‘ abstracte’ verhalen tot leven en erg dichtbij, waardoor ik zelf ook meer inzicht heb gekregen in mijn persoonlijke familiegeschiedenis.” Tim (35 jaar)
“Herkenbaar, glimpen van verhalen van mijn familie, waarin Chinees, Javaans en Nederlands bloed is vermengd. Indrukwekkende voorstellingen die realistisch en met emoties worden uitgevoerd. Wat een prachtige indrukwekkende vertelling.” Tom (33)
“Indrukwekkende verhalen die vooral ook de complexiteit laten zien. Mooi dat zoveel kanten van de geschiedenis worden belicht. Zelf herkende ik kleine mini stukjes met een opa en oma uit Indonesië. Die verbondenheid die ik voelde, dat we veel met elkaar deden, is heel bijzonder. Dank!”
“Jullie vertelden een belangrijk verhaal, direct uit je hart. Juist die emotie gaf het verhaal een diepere laag. Ontzettend bedankt.” Marieke
“Prachtige verhalen, precies wat er nodig is om de Indische Molukse en Nederlandse geschiedenis aan iedere Nederlander door te geven!” Reinier Kraft van Ermel, 39
Lex van Weren wordt geboren in 1920 en groeit op in Amsterdam. Het spelen op de trompet leert hij zichzelf aan. Als in de Tweede Wereldoorlog het hele gezin Van Weren wordt opgepakt en op transport wordt gezet naar vernietigingskamp Auschwitz, is het juist de trompet die hem het leven redt. Als enige van het gezin weet hij, als lid van het kamporkest, de verschrikkelijke tijd in het kamp te overleven als gevangene 16848. In 1980 haalde schrijver Dick Walda hem, na jaren van zwijgen, over om zijn verhaal te vertellen. Dat schokkende en emotionele relaas vormt het hart van deze intieme productie.
Acteurs Thomas Cammaert en Soy Kroon vertellen en spelen in een regie van Eddy Habbema het bijzondere en aangrijpende verhaal van Lex van Weren, de trompettist in Auschwitz. Het boek van Dick Walda wordt door Allard Blom bewerkt tot theatertekst.
De verhalen over de oorlog zijn er niet alleen in films, boeken en theater. Oorlog is onderdeel van wat wij een beschaving noemen. De verhalen, hoe vers of hoe oud ook, leven onder ons. Het zijn niet de verhalen die altijd van de daken worden geschreeuwd. Natuurlijk zien we de pijn en verdriet op het nieuws maar daar moet het vooral ook blijven. Uiteraard kennen we verhalen van vorige generaties maar het zijn geen dingen die makkelijk worden gedeeld. Je moet er voor open staan, je moet er zelf moeite in stoppen, je moet er zelf naar op zoek. Onze verhalen zitten op 4 mei ook ondergedoken. Jongeren schreven eigen monoloog over of gerelateerd aan oorlog. Ze zijn te vinden in de Stadsschouwburg Utrecht. Maar enkel voor hen die goed kunnen en willen zoeken. Wie weet zitten ze op het podium maar wellicht ook in een kleedkamer, in de toiletten of in een hoekje waar je het bestaan niet van kende. Durf verder te gaan dan de oppervlakte die je kent en ontdek onze ondergedoken verhalen.
Waterman is de elfde solovoorstelling van acteur, regisseur en schrijver Helmert Woudenberg. De voorstelling vertelt het aangrijpende, waargebeurde onderduikverhaal van de joodse Hatty (Hartog) Waterman. Hatty Waterman is de vierde in een gezin met 14 kinderen. Op 10 november 1942 slaat het noodlot toe. Het gezin wordt afgevoerd naar Auschwitz, waar ze allen de dood zullen vinden. Maar Hatty, die op het moment van de deportatie 21 jaar is, staat wonderwel niet op de lijst. Verslagen blijft hij achter, in zijn eentje.
Dan begint een van de meest bizarre en aangrijpende verhalen die tijdens de bezetting heeft plaatsgevonden. Door voortdurend van adres te veranderend, weet Hatty zijn noodlot te ontlopen. Op die tocht van schuilplaats naar schuilplaats ontmoet hij markante figuren als zijn heldhaftige Tante Dora en de grimmige Jodenverraadster Ans van Dijk.
Theatergroep Suburbia, Black Pencil, het Bos der Onverzettelijken en Omroep Flevoland staan samen stil bij de Dodenherdenking op 4 mei. In een programma van muziek, getuigenissen, gedichten en rap verbinden Suburbia en Black Pencil verschillende verhalen en mensen met elkaar. In samenwerking met Omroep Flevoland wordt de voordracht om 20.30 uur live uitgezonden.
Bijzonder is de samenwerking met de Oekraïense componist Alfred Momotenko. Speciaal voor deze avond componeert Momotenko een nieuw stuk, uitgevoerd door Black Pencil. De Almeerse rapper Dyon Wilkens (21) zal een door hem nieuw geschreven rap ten gehore brengen. Verder dragen Suburbia-acteurs Hanne Arendzen en Ali-Ben Horsting getuigenissen uit de Tweede Wereldoorlog voor en gedichten van onder anderen Remco Campert en Marieke Lucas Rijneveld. Suburbia in de Buurt-speler Netty Veltman (76) leest een fragment uit het dagboek van Anne Frank.
Dit programma is onderdeel van de volledige herdenking in het Nationaal Verzetsmonument, het Bos der Onverzettelijken in Almere. De voordracht start om 20.30 uur en wordt live uitgezonden door Omroep Flevoland.
De jeugdtheatervoorstelling TRUUS vertelt het waargebeurde verhaal van de 22-jarige rechtenstudent Truus van Lier die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor het gewapende verzet koos. En voor haar verzetsdaden betaalde ze met haar leven.
Een voorstelling die we graag aan jongeren (en volwassenen) laten zien, omdat vrijheid en democratie nooit een gegeven zijn. Tijdens de voorstelling worden kinderen (en volwassenen) aangezet om na te denken over thema’s als onverdraagzaamheid, uitsluiting en pesten.
Het is moedig om je uit te spreken als er onrecht wordt gedaan, ook als het ‘klein onrecht’ is zoals pesten op school. Als je ziet dat mensen als Truus zich durfden uit te spreken, dan kun jij dat ook.
Goed doen is een besluit. De wereld wordt niet vanzelf beter, mensen maken de wereld beter.
Onderwater Producties maakt de voorstelling Jules & Corine, over een onderbelicht hoofdstuk in de Dordtse geschiedenis; de Jodenvervolging. Twee Joodse onderduikers, Jules en Corine, krijgen een gezicht.
Aanleiding is het recent verschenen boek ‘We zijn vertrokken’ van de Dordtse historicus Kees Weltevrede. Kees is de vader van de theatermaakster Afke Weltevrede.
In deze intieme voorstelling wordt een brug geslagen tussen het heden en het verleden.
Speciaal voor 4 mei wordt een proeve van Jules & Corine getoond in de Dordtse schouwburg Kunstmin.
Onderwater Producties maakt al 6 jaar voorstellingen in het kader van de 4 mei herdenking en Theater na de Dam.
‘Reizen met eieren’ gaat over de bezetting, de Jodenvervolging, over lafheid en moed en vooral over de vraag waarom volwassenen altijd maar willen dat kinderen over de oorlog van lang geleden horen én nadenken.
In 1999 schreef Heleen Volman ‘Reizen met eieren’. Gebaseerd op gesprekken met kinderen over de oorlog. Zij staan niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven. Vanwege het vernieuwende karakter van het toneelstuk ontving Volman in 1999 de E. du Perronprijs.
Toneeltekst in Dordtse context
De tekst is geactualiseerd door de jonge talentvolle (toneel)schrijver Levi Olthof, geboren en getogen in Dordrecht. Hij plaatste het stuk een Dordtse context. De regie is in handen van Anouk Beugels, artistiek leider van stichting NANOEK. Componiste en performer Charlotte Dommershausen zet de 305 zinnen op muziek.
In de documentaire-film Alles in mij interviewt theatermaker en journalist Khadija Massaoudi, in het kader van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog, vier vrouwen met verschillende achtergronden over hoe de Nederlandse geschiedenis hun familie en henzelf getekend heeft en over het meedragen van trauma’s die van generatie op generatie overgedragen zijn.
Massaoudi maakte ‘Alles in Mij’ tijdens de lockdown in 2021. Alles in Mij werd goed ontvangen en kreeg een lovende recensie in de Theaterkrant. De verhalen en de krachtige woorden van de geïnterviewde vrouwen waren herkenbaar, on point en voor altijd actueel. Het is dan ook een waar genoegen om de film twee jaar later te kunnen vertonen en dit keer wel met de aanwezigheid van publiek. De film met nagesprek is te zien in Theater Van Deyssel. Een dependance van Frascati Theater in Amsterdam Nieuw-West.
‘Het verhaal van de dierentuin’ is een eerste kennismaking met het thema Tweede Wereldoorlog. Tijdens deze workshop maken we samen een schaduwtheatervoorstelling over Ouwehands Dierenpark tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de hand van het gelijknamige gedicht.
Ter voorbereiding kun je thuis al samen de korte documentaire kijken:
Steen is een meeslepend verhaal met verrassende wendingen en een fatale afloop. Het verhaal speelt zich af in Zeeuws-Vlaanderen, waar in de oorlog een onderduiker terecht komt en de identiteit aanneemt van Zeeuwse boerenknecht. De komst van deze onderduiker maakt verborgen hartstochten los en legt een groot familiegeheim bloot.
Onder leiding van regisseur Dic van Duin nemen jonge makers Pien Trieling, Abel de Vries en Christopher van Duijn het boek van Warren opnieuw onder de loep, kleden ze het uit, vertellen ze het opnieuw en plaatsen ze het in het nu. Met muziek gespeeld door de acteurs zelf, gearrangeerd door Jacob de Groot. Het is een verhaal over verboden liefde, de waarde van vrijheid, identiteit, generaties, wanhoop, onmacht en hoop.
“Anne Frank – een dagboek vol geschiedenis” is een montagevoorstelling over het leven van Anne Frank, door de ogen van jongeren van nu. Wat doet het met je als je vrijheid ingeperkt wordt tot een zolderkamer? Wat maakt dat je iemand verraadt en hoe vieren we de vrijheid nu? Hoe is het om te schuilen voor bominslagen? Naast het dagboek wordt ook ander documentair materiaal gebruikt, zoals fragmenten van Radio Oranje en de Nationale Dodenherdenking.
De voorstelling is een geactualiseerde reprise uit 2017, met linken naar de oorlog in Oekraïne.
7 Jongeren uit Eindhoven verdiepten zich, onder leiding van de theatermakers van Wildpark, in de geschiedenis van hun voorouders ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met hun eigen reflecties, beweging en Spoken Word, de basis van de performance MO-NU-MENT.
Op 4 mei zijn we stil. We staan stil. We pakken een hand. We fluisteren iets. We delen. We herinneren ons iets dat we niet hebben meegemaakt, maar wat in ons voortleeft. 7 Jongeren maken samen met het publiek een Monument van de voetstappen uit het verleden.
Een performance waarin we het herdenken voortzetten en waar jonge mensen u meenemen en laten voelen wat hen beweegt.
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermakers Eva Benjamins, Rosa van Zonneveld en Christoff Henken in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Beeld Buis.
Twee kinderen kijken nietsvermoedend tv. Onderuit gezakt en verveeld stuiten ze op de herdenking op de Dam. Saai! En ze zappen door. En door. En door en door en door, tot dat…GLITCH…
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Jongeren uit Leiden verdiepten zich onder leiding van theatermakers Oukje den Hollander en Rian Evers in de geschiedenis van Leiden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Gemist.
Op 10 december 1944 mist een Brits bombardement zijn doel: treinstation het Spoortje aan de Heerensingel in Leiden. De opzet om de Duitsers tegen te werken in het verplaatsen van hun raketten mislukt. In plaats daarvan raken de bommen de Sophiastraat, de Prinsenstraat en de Alexanderstraat in Leiden Noord. Negen mensen komen om het leven.
In de theatervoorstelling Gemist gaan jongeren van Studio Moio en PS| jong onder begeleiding van Stadsgezelschap PS|theater op zoek naar wat er in de wijk verscholen ligt. Hoe kan het dat dit verhaal zo lang onbekend is geweest?
In gesprek met ouderen uit Leiden Noord halen de jongeren de verloren verhalen op en worden zij de vertellers. Op 4 mei staan zij klaar om het publiek met woorden te raken.
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 32 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Het huis van Bep en Janus van Gils staat in een klein onopvallend straatje in Alphen aan den Rijn. Vanaf maart 1942 wordt de arbeiderswoning gevuld met Joodse onderduikers.
Is er wel genoeg te eten voor iedereen? Hoe ga je om met een pubermeisje dat af en toe tegen de muren opvliegt? Of met de spanningen die niet kunnen uitblijven, als je met zoveel mensen dicht op elkaar woont? Wie weten er allemaal van? Zou een van die mensen hen kunnen verraden?
Het verhaal van het moedige echtpaar Van Gils is gebaseerd op waargebeurde plaatselijke geschiedenis.
Bep van Gils overleed op 31 januari 1974. Vier jaar later kreeg Janus de Yad Vashem-onderscheiding uit handen van de ambassadeur van Israël. Bep kreeg deze postuum uitgereikt en werd zo – net als haar man – een ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’. Zo lang ze leefde heeft Bep contact gehouden met ‘haar’ onderduikers, hun kinderen en kleinkinderen.
Ruim vijfenzeventig jaar heeft de Tweede Wereldoorlog in de Nederlandse literatuur gediend als stof voor verhalen en als moreel kader: een arena voor onderzoek naar wat goed is en wat fout en naar het schemergebied daartussen. Boeken over die tijd blijken nog steeds een groot publiek te trekken, denk maar aan ‘Het Hooge Nest’ van Roxanne van Iperen of de omstreden onthullingen over het verraad van Anne Frank. Maar hoe lang nog? Wordt met het sterven van de laatste getuigen die oorlog een historische periode als iedere andere? Is het niet tijd om vooral over recentere oorlogen te vertellen en daar lessen uit te trekken? Of hebben jongere schrijvers de plicht om ook de oude verhalen te herhalen?
Gasten
Abram de Swaan is schrijver, psychoanalyticus en hoogleraar sociologie met een enorm oeuvre. Voor zijn essays werd hij onderscheiden met de P.C. Hooftprijs. Hij werd geboren in 1942 en bracht de eerste jaren van zijn leven door op een onderduikadres. In Compartimenten van Vernietiging (2014) analyseerde hij de rol van de staat en van individuele burgers bij het tot stand komen van genocide.
Ellen Deckwitz is veelbekroond dichter, theatermaker en schrijver; daarnaast publiceert ze twee keer per week een column in NRC. Met Hogere Natuurkunde schreef ze een lang, verhalend gedicht over de oorlogsbelevenissen en -trauma’s van haar Indische grootmoeder en hoe die doorwerken in de werkelijkheid van nu.
Joost de Vries is schrijver, criticus en adjunct-hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer. Hij heeft een scherp oog voor ogenschijnlijk onbelangrijke tijdsverschijnselen en hun belang voor grotere ontwikkelingen. Zijn tweede, met de Gouden Boekenuil bekroonde, roman De Republiek speelt in het milieu van de academische ‘Hitler-studies,’ waar moraal ondergeschikt lijkt aan carrièreperspectief.
De avond wordt gemodereerd door Hans Maarten van den Brink; Daan Heerma van Voss (schrijver van onder meer de roman De laatste oorlog en in 2018 spreker tijdens de herdenking in de Nieuwe Kerk) verzorgt de slotbeschouwing.
Wat maakt dat je op een bepaald moment ergens bent, in welke omstandigheden, in welke hoedanigheid? Een voorbeeld; 1943, in het midden van de oorlog. Onze moeders komen naar Texel, ieder op een moment in hun leven, vanuit hun eigen achtergrond, met hun eigen verhaal. Ontmoetingen op Texel. Verliefd, verloofd, getrouwd?
Dan, november ‘44, 800 mannen opgeroepen voor tewerkstelling, ook onze vaders waren daarbij. Onzekerheid, angst, onderduiken of melden? Niet weten waar ze naar toe moesten. Bij thuiskomst breekt de Russenoorlog uit. Bevrijding op 5 mei, hoezo bevrijding op Texel? De oorlog liep nog door tot 20 mei. Toen en nu…
Speelt ook op 29, 30 april en 1 mei. Voor meer informatie en om aan te melden voor de voorstelling, mail naar: onzemoeders2022@gmail.com.
Jongeren uit Amsterdam Oost verdiepen zich onder leiding van theatermaker Femke Heskes in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Hun bezoek aan het Nationale Holocaust Namenmonument op de Weesperstraat vormt de basis voor de muzikale voorstelling ‘Tegen het vergeten’, dat op 4 en 5 mei gespeeld zal worden in het Plein Theater.
Je vergeet je sleutels, je vergeet de verjaardag van een vriend. Je vergeet de was uit de droger te halen, je vergeet iemand gedag te zeggen.
Iedereen vergeet wel eens iets. Iets kleins. Iets van praktische aard, vaak duurt het maar een paar uur voordat je er aan herinnerd word. Een klein briefje op de koelkast, een blik in je agenda. Ohja!
Maar we vergeten ook de grote dingen. Hele geschiedenissen. De oorlog en de mensen die daarbij zijn omgekomen. Mensen die hun leven hebben gegeven op dat wij nu in vrijheid kunnen leven. Waarom vergeten we steeds?
Een plaatje in een boek, een monument, een nationale herdenking. Ze helpen ons herinneren. Maar dat zijn korte momenten in een mensenleven. Waarom vergeten we steeds?
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Jongeren uit Middelburg verdiepten zich onder leiding van theatermaker Roos Zwigtman in de geschiedenis van Zeeland ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Branding.
Een voorstelling over stil staan. Stil staan bij de gebeurtenissen uit het verleden en kritisch kijken naar de toekomst. Hoe de oorlog van toen nu dichterbij lijkt dan ooit.
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Jongeren uit Utrecht verdiepten zich onder leiding van theatermakers Evelien Kanters en Lotje Went in de geschiedenis van Utrecht ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Verzet in een geruite jas”.
‘Truus’ staat er in de lente aan het water, als de narcissen die haar naam spellen in bloei staan. We zitten aan de singel, omhelst door onze jassen en kijken naar de overkant. Voelen aan het gras, waar zij misschien op stond. ‘Truus, ben je daar?’, fluisteren we in de wind. Alsof we haar om hulp vragen, of om raad. Omdat wij soms niet zeker weten of we zo moedig durven zijn, kunnen zijn. Maar meestal weten we het zeker, dat als het zover komt, ook wij… ‘Truus van Lier’, fluisteren we nog eens. Omdat we dicht bij haar willen zijn.
Vijf jonge mensen onderzoeken het verhaal van verzetsheldin Truus van Lier, die haar leven gaf voor de strijd voor rechtvaardigheid en vrijheid. Wat maakte dat zij durfde te doen wat ze deed? Zouden deze jongeren ook zo heldhaftig durven zijn als het puntje bij paaltje komt?
Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij technologieën zoals cookies om informatie over je apparaat op te slaan en/of te raadplegen. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site verwerken. Als je geen toestemming geeft of uw toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.