Een muur van glas

Posted by

Stel je voor
Je wordt wakker
En alles is van glas
Wat zou je doen?

Wat als je gaat zien wat je liever niet ziet
Wat als je hoort wat je liever niet wilt horen
Jongeren duiken in verhalen van vroeger
van gisteren
Vandaag
En morgen

Stel je voor
Een theaterzaal vol jongeren
Verhalen van vroeger
Verhalen van nu
Verhalen van morgen

Een groep jongeren neemt je mee in dat wat we niet willen horen
In dat wat we niet willen zien
Waar ligt de grens?
En wat als die er niet zou zijn?

Een groep jongeren neemt je mee naar plekken, verhalen en gebeurtenissen waar je liever niet wil zijn. Zij durven de vragen te stellen die wij inslikken. Wat als je doorvraagt?

Over de theatermaker 
Marieke Braaksma is een bevlogen theatermaakster die vanuit verhalen en beelden de tijd van nu opzoekt. Ze is onderdeel van de artistieke kern van MATROSE. Een gezelschap waar het vertellen van verhalen, de 360* beleving en direct contact met het publiek centraal staan. In dit project gaat ze met jongeren opzoek naar het verhaal dat je liever niet wil horen. Opzoek naar eerlijkheid, verbinding en verbeelding. Kom als je durft!

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Wie komt morgen met verhalen?

Posted by

Direct na de Dodenherdenking op het Domplein, is er in de Domkerk een optreden van dichter en schrijver Ingmar Heytze met zijn band Asfaltfeeën. Een scenische voordracht op muziek over de toekomst van ons herdenken.

Leo Vroman (1915-2014) dichtte de prachtige regels: ‘Kom vanavond met verhalen / hoe de oorlog is verdwenen, / en herhaal ze honderd malen: / alle malen zal ik wenen.’ 

We naderen langzaam maar zeker een omslagpunt in het herdenken van de Tweede Wereldoorlog – het moment dat er niemand meer in leven is die de oorlog zelf heeft meegemaakt. Vanaf dat moment kunnen we geen nieuwe vragen meer stellen over de oorlog, of tenminste geen nieuwe verhalen uit de eerste hand meer verwachten. Is dat louter een onvermijdelijk, maar toch vooral symbolisch omslagpunt,  de hand?

Dichter Ingmar Heytze kwam er eind vorig jaar pas achter dat zijn vader hem vooral de spannende, jongensboek-achtige verhalen over zijn Tweede Wereldoorlog had verteld, terwijl er ook een verhaal bleek te zijn dat hij niet kon of wilde vertellen. 

Kom vanavond met verhalen

Posted by

Janneke Tanja en Kitty Legtenberg vertellen verhalen over de Tweede Wereldoorlog, afgewisseld met poëzie en muziek.

Maduro

Posted by

Drie jongeren hebben een theaterstuk over George Maduro gemaakt. Robine Neijssel (26 jr) schreef zelf het script voor dit stuk en speelt het samen met haar broer Jeremy (19 jr) en Tara Slaman 23 jr).

Het theaterstuk volgt George Maduro vanaf zijn geboorte tot zijn dood in een Duits kamp. Robine: “Ik heb gekozen voor een vertelvoorstelling, waarbij er afwisselend stukken verteld en gespeeld worden. We maken geen gebruik van een spectaculair decor of vele special effects. Het verhaal is al intens genoeg zonder die opsmuk.”

Verhaal gaat echt leven
In de voorbereiding las en keek Robine alle informatie die zij kon vinden over de oorlogsheld George Maduro. “Ik kende Maduro eigenlijk vooral van Madurodam, daar ben ik een aantal keer geweest. Maar toen ik de boeken over hem las en het script schreef begon het verhaal echt te leven voor me. Ik voelde zijn angst en verdriet en was hier zeer van onder de indruk. Ik hoop dat het ook zo overkomt op het publiek als ze de voorstelling komen kijken!”

Het bleef niet bij het lezen van informatie, Robine zocht ook contact met de schrijfster van het boek over Maduro, Kathleen Brandt Carey. Zij vond het heel bijzonder dat een groep jongeren dit verhaal over Maduro aan het publiek wilde vertellen en gaf nog veel meer informatie die goed paste bij de voorstelling. Robine: “Ook kreeg ik van haar een sjaal te leen, die George heeft gedragen! We gaan deze sjaal ook gebruiken in de voorstelling, dat is echt heel bijzonder!”

Via schrijfster Kathleen kreeg Robine ook contact met familie van George Maduro in Amerika. “Deze man, de neef van George, vertelde me wat hij had gehoord over zijn oom, hoe hij reageerde, hoe hij was als persoon. Ook dat hebben we verwerkt in de voorstelling”.

Reserveren kan door een mail te sturen.

TussenTijd

Posted by

7 jongeren brengen de verhalen uit de Biesbosch tot leven in de voorstelling TussenTijd.
De Biesbosch werd na de bevrijding van Noord-Brabant een grensgebied met het nog niet bevrijde Zuid-Holland. Er vonden gevaarlijke overtochten plaats (crossings) om mensen, berichten of medicijnen naar de overzijde te brengen. Gidsen en koeriers waagden hun leven (niet altijd belangeloos) en deze crossings hebben het leven van mensen gered.

We wachten
op het eind
van de oorlog.

We bevinden ons
tussen bevrijd
en
bezet
gebied.

Dit is de Biesbosch:
ruig en ruw.
Onzichtbaar.

Tussen riet en wilgen
bevindt zich een onhoorbaar
verzet:
de linecrossers.

We wachten.
Nog steeds.
Alweer.
Nooit meer.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

De Laatste Rit

Posted by

‘Burgemeester D. Hoogenboom, Mej. A. Breed & C. Commandeur.’ Deze namen worden geëerd op het oorlogsmonument in Hoogwoud. Negen jongeren uit de omgeving zijn op ontdekkingstocht gegaan naar hun verhalen. Door gesprekken met overlevenden en nabestaanden zijn ze meer te weten gekomen over deze drie personen en andere oorlogsverhalen, waarin de fiets verrassend genoeg een terugkomend element bleek. Alles wat ze hebben ontdekt, brengen ze tot leven in de muzikale theatervoorstelling: ‘De Laatste Rit’, die plaatsvindt in de hervormde kerk in Hoogwoud op 3, 4 en 5 mei.
Laat je meevoeren door deze unieke voorstelling over de West-Friese geschiedenis. De jeugd van nu over de jeugd van toen.
De voorstelling is geschikt voor alle leeftijden vanaf 8 jaar.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Struikelingen

Posted by

Struikelingen is een theatrale audiotour die je meeneemt langs de verhalen verbonden aan de Struikelsteentjes, de stille getuigen van het verleden. Deze ervaring begint bij Het Herdenkingsplein in Maastricht en voert je door een deel van de stad, waarbij je een aangegeven route volgt. Langs de route kom je verschillende Struikelsteentjes tegen, die ons herinneren aan de inwoners van Maastricht die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gedeporteerd en vermoord door de Nazi’s.

Via je koptelefoon hoor je jongeren die niet alleen de verhalen en herinneringen vertellen die verbonden zijn aan de Struikelsteentjes, maar ook hun eigen perspectief hierop delen. Tijdens de wandeling onthullen zich ook beelden, waardoor er een visueel en auditief beeld ontstaat rondom deze stille getuigen.

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei wordt de route gezamenlijk gelopen, met de mogelijkheid om na afloop samen na te praten. Na de herdenking blijft de route beschikbaar, zodat je deze op eigen tempo kunt afleggen, alleen of in goed gezelschap.

Over Stichting De Struikelsteentjes
Gedurende de Tweede Wereldoorlog zijn meer dan 400 inwoners uit Maastricht gedeporteerd en vermoord door de Nazi’s. Met een struikelsteentje geplaatst in het trottoir voor het huis vanwaaruit iemand gedeporteerd is, wordt een blijvende herinnering gecreëerd voor deze Maastrichtse slachtoffers. Naast Joden, Sinti en Roma zijn dit ook politieke tegenstanders (verzetsstrijders) van het naziregime.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

GHARIB

Posted by

Terwijl we in onze jeugd vooral bezig waren met andere oorlogen, zoals die in Irak en Afghanistan, voelden wij weinig verbinding met de Tweede Wereldoorlog. Waar klasgenoten verhalen meekregen van hun grootouders, moesten wij het doen met wat we op school onderwezen kregen. Het leek vooral een Europese oorlog te zijn waarbij de rest van de wereld ontbrak in dit narratief.

Nu we zelf kinderen hebben vinden wij het belangrijk om ons meer te verbinden met het land waar we wonen en de geschiedenis die daarbij hoort. Dit heeft ons geleid naar het Frans Militair Ereveld in het Zeeuwse Kapelle, Marokkaanse krijgsgevangenen in Zeeland én Franse koloniale strijdkrachten. Wat deden deze Marokkanen in Nederland? Waarom streden zij onder koloniaal gezag voor de vrijheid van Europa? En waarom hebben hier nooit iets over geleerd op school?

Op 5 mei is de voorstelling onderdeel van het Bevrijdingsfestival.

Reserveren kan door een mail te sturen.

Het proces

Posted by

Cuijk volgt het voorbeeld van andere gemeenten die ook langer dan twee minuten willen stilstaan bij de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog en de jaren van vrijheid daarna. Drijvende kracht achter deze productie is een groep betrokken Cuijkenaren, van harte ondersteund door Schouwburg Cuijk.

De inhoud van de voorstelling wordt later bekendgemaakt.

De foto’s tonen beelden van Theater na de Dam Cuijk in 2023

4 mei – Oorlog gedenken toen en nu

Posted by

Ook dit jaar biedt Vertelpodium Het Lopende Vuur weer ruimte voor een indrukwekkende herdenkingsbijeenkomst. Zaterdagavond 4 mei, na de gezamenlijke stilte van 20.00 uur vertellen verhalenvertellers Pauline Seebregts en Mia Verbeelen verhalen van kinderen uit verschillende landen. Verhalen van Sydra, Adama, Ilaf, Masha, Pavlov. Allemaal hebben ze zo hun eigen ervaringen met wat oorlog en onvrijheid met je doet.

Pauline en Mia hebben de laatste jaren kennis gemaakt met gezinnen, jongeren, kinderen die gevlucht zijn uit verschillende landen.
Uit deze gesprekken hebben zij een voorstelling en twee films -storydocu’s- gemaakt. Op 4 mei vertellen ze enkele van deze (vlucht)verhalen, aangevuld met verhalen waarin een zoektocht naar geluk of waarheid ondernomen wordt.
Want zijn we niet allemaal op zoek naar een gelukkig en veilig bestaan?

De verhalen van Mia en Pauline maken de zinloosheid van oorlog duidelijk. In de oorlogen die er geweest zijn en de oorlogen van nu zijn enkel verliezers. Door te herdenken, er bij stil te staan, groeit de bewustwording.

Beide vertellers hebben hun sporen ruimschoots verdiend in de vertellerswereld. Het belooft een mooie avond te worden met bijzondere verhalen.

We beginnen om 20.00 uur. Wij verzoeken iedereen vriendelijk op tijd binnen te zijn, wij zijn om 20.00 uur twee minuten stil. De deur blijft dan even gesloten.

Reserveren is wenselijk, de avonden worden druk bezocht. Dit kan door een mail te sturen.

Zwijgen tegen de pijn

Posted by

Miente Viersen (Garnwerd) vertelt in de ‘eenakter’ Zwijgen tegen de pijn het verhaal van zijn gelijknamige opa.

Miente Viersen werd in 1910 geboren in het Groningse Lutjegast. Begin van de oorlog was hij gemobiliseerd nabij Wassenaar, waar hij deelnam aan de gevechten met de Duitse luchtlandingstroepen.

Aansluitend keert hij terug naar Groningen, waar hij als zelfstandig expediteur werkt. De oorlogsjaren verlopen relatief rustig, tot hij in het najaar van 1944 min of meer bij een ‘verdwaalde’ wapendropping betrokken raakt. Het één leidt uiteindelijk tot het ander. 20 oktober wordt Viersen samen met enkele anderen opgepakt. Na een kort verblijf in het Scholtenshuis in de stad Groningen wordt Viersen in de nacht van 27 oktober samen met een aantal mannen in de auto gezet, op transport naar kamp Westerbork. Samen met zes andere mannen wordt Miente Viersen op 28 oktober aldaar gefusilleerd.

Nabestaanden bleven lang in onzekerheid over de afloop van hun familieleden. Na de oorlog werd lang gezwegen over de verhalen, tegen de pijn.

Aan de hand van beelden en enkele muziekfragmenten vertelt kleinzoon Miente Viersen het verhaal van zijn opa.

Barak

Posted by

Barak is een muzikale vertelling van en door de schrijvers Marga Kool en Jan Veenstra en de klezmerband Klets, waarin een barak centraal staat. Deze barak is afkomstig van voormalig Kamp Linde (nabij Zuidwolde), dat in ’40 -’45 eerst Jodenwerkkamp was en daarna opvangkamp voor oorlog-evacués. De barak heeft enige jaren geleden als herdenkingsplek een plaats gekregen bij museumboerderij De Wemme in Zuidwolde. De voorstelling vindt plaats in de barak.

In de voorstelling staan de beide vroegere functies van de barak centraal. In verhalen, liederen en gedichten wordt het lot van een jonge Joodse man – op 3 oktober 1942 vanuit Kamp Linde afgevoerd naar Westerbork – verweven met dat van een Rotterdams meisje – dakloos door de bombardementen – dat aan het eind van de oorlog naar Kamp Linde in Drenthe wordt gestuurd.

Voor vragen, stuur een mail naar de Theaterschuur Linde.

Wat blijft is de muziek…

Posted by

Werken van onder anderen Menachem Asscher, Ludwig van Beethoven, Johann Sebastian Bach, Leo Smit en Kate Moore.

In juli 1942 kreeg de 22-jarige Menachem Asscher een oproep voor een werkkamp in Duitsland. Hij ging vol goede moed, eerst naar Westerbork en drie dagen later naar Auschwitz, waar hij vrijwel direct na aankomst werd vergast. Daar zou het verhaal zoals voor velen kunnen eindigen. Maar Menachem, zoon van schrijfster Clara Asscher Pinkhof en opperrabijn van Groningen Abraham Asscher, was een begenadigd pianist en een jonge componist. Hij studeerde aan het Conservatorium van Amsterdam en dankzij zijn moeder kon een groot deel van zijn muziek gered worden. Deze werken bleven jaren bij de leden van de familie die de oorlog overleefden onder het stof liggen. Tot Lilian Kars, die samen met haar echtgenoot Paul Janssen werkt aan een boek over Menachems oom Sallie Pinkhof en diens familie, met dank aan het speurwerk van de overgebleven familieleden in Israël de muziek boven water kreeg.

Nu klinkt deze muziek voor het eerst in het openbaar, gespeeld door de Israëlische pianist Imri Talgam. Lilian Kars vertelt aan de hand van fragmenten uit onder andere de autobiografie Danseres zonder benen van Clara Asscher-Pinkhof over het leven en de ontwikkeling van Menachem terwijl het verhaal en de muziek verder reliëf krijgen door werken van Beethoven, Bach en Menachems tijdgenoot Leo Smit. In combinatie met foto’s van Menachem en zijn familie brengt het de verschrikkingen van een oorlog op enerverende wijze in kaart en maakt het en passant duidelijk hoezeer er een schat aan culturele rijkdom en ontwikkeling bruut is afgesneden. Een concert vol invoelbaar drama, meeslepende muziek en uiteindelijk vooral ook hoop.

Struikelstenen

Posted by

Struikelstenen is een muzikale vertelvoorstelling gebaseerd op de novelle Drie Rode Rozen van Abel J. Herzberg.

Verteller Marius Gosschalk vertelt over de joodse kleermaker Salomon Zeitscheck die in de oorlog zijn vrouw, zijn kinderen en 82 familieleden is verloren.
De voorstelling begint bij de vijf struikelstenen die voor het huis liggen waar de familie Zeitscheck voor het laatst gezamenlijk in vrijheid en vrede heeft gewoond. Voor ieder gezinslid een struikelsteen. Achter iedere struikelsteen een persoonlijk verhaal. Vandaag gaat het over het verhaal achter de struikelsteen van Salomon Zeitscheck. Er is namelijk een koffer gevonden, zoals er na de oorlog zovele koffers gevonden zijn. In die koffer zaten drie brieven die Zeitscheck aan de bijbelse figuur Job heeft geschreven. Hij vond aan het einde van zijn leven in Job een lotgenoot, gesprekspartner en steeds meer een goede vriend. Via die brieven worden wij deelgenoot van Zeitscheck’s zoektocht naar het waarom van het grote leed dat hem is overkomen en waar hij, via Job, God ter verantwoording voor wil roepen.

Verteller Marius Gosschalk wordt hierin bijgestaan door de musici Rossi Ovtcharova (viool) en Izhar Elias (gitaar) die deze vertelling muzikaal ondersteunen.

Huizen van verzet

Posted by

Jeroen van Zuiderveld van stichting Sporen WO2 zal vertellen over Jacob Katan (Maassluis, 11 maart 1914 – Auschwitz, 28 februari 1943), inwoner van de Weimarstraat.

Na de bezetting wordt de Joodse bevolking door de bezetter steeds meer geïsoleerd. Ze worden geregistreerd, uit overheidsdienst ontslagen en op hun persoonsbewijs wordt de letter J gezet. Vanaf het voorjaar 1942 kan elke Joodse jongen of elk Joods meisje vanaf 16 jaar een oproep krijgen voor het kamp Westerbork, ‘om te gaan werken in het oosten’. Wat te doen? Afwachten, gehoorzamen, vluchten, onderduiken? Jacob Katan woont met zijn vrouw Sophie Katan-Winkel en hun baby Maurits in de Weimarstraat 230. De wanhoop slaat toe bij het gezin Katan wanneer de deportaties in volle gang zijn. Jacob Katan probeert aan andere identiteitspapieren te komen, papieren zonder een J. Zijn poging mislukt, hij wordt gearresteerd. De persoonsbewijzen blijken gestolen van badgasten uit zwembad De Regentes.

-Dit is een gratis lezing. Reserveren van een gratis kaartje is noodzakelijk-

TIP: Je kunt deze gratis lezing combineren met een rondleiding in Theater De Regentes. Om 14:45 en 17:15 uur worden de rondleidingen gegeven. Daarvoor kun je een kaartje kopen. Klik hier voor meer info.

Ze leren het nooit

Posted by

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking kun je in het kader van Theater Na de Dam terecht in de foyer van het Zaantheater voor een bijzondere vertelling. Schrijver, acteur en (theater)programmamaker Debby Petter neemt de bezoekers mee in een vertelling over oorlog, hoop en vrede. In een intieme setting vertelt ze (persoonlijke) verhalen en gedichten, die muzikaal ondersteund worden door Emma Finkers op harp.

Debby Petter heeft vele theaterprogramma’s en boektitels op haar naam staan. Gebeurtenissen vanuit haar familiegeschiedenis, onder andere in tijden van de Tweede Wereldoorlog, verweeft zij met universele thema’s die voor iedereen herkenbaar zijn. Eerder schreef zij o.a. het indrukwekkende en biografische boek over haar moeder, Ik ben er nog, dat later succesvol als toneelstuk in de theaters te zien was. Speciaal voor en met het Zaantheater, maakt ze Ze leren het nooit, dat eenmalig te zien is in ons theater.

De Poppenspeler van Warschau

Posted by

Na afloop van de Dodenherdenking organiseert Cascade i.s.m. het 4 en 5 mei comité Hendrik-Ido-Ambacht een muzikale vertelling, uitgevoerd door Trio Wilde Eend.

Valt er ooit iets te leren van een oorlog? En hoe blijf je overeind als je er middenin zit? Trio Wilde Eend speelt het verhaal van de joodse tiener Mika Hernsteyn die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het getto van Warschau probeert te overleven. 

In alle ellende weet Mika het verschil te maken. Want met zijn poppenspel brengt hij mensen wat vrolijkheid en biedt hij hoop. Levens van vriend en vijand in het getto verwezen zich, we bezien door hun ogen de oorlog en de nasleep ervan.

Dit grotendeels waargebeurde verhaal krijgt nog meer kleur door ontroerende Oost-Europese klezmermuziek en sfeervolle improvisaties.

Vrouwe Fortuna

Posted by

Op 14 mei 1940 bombarderen de Duitsers Rotterdam en ligt het leven van Jan Willem in puin. Hij heeft geluk dat hij juist die dag niet op kantoor is, maar naar een klant net buiten de stad. Zijn familie heeft minder geluk, net als veel mensen van kantoor. Hij vindt onderdak bij Ome Cor; een binnenvaartschipper.  En zo komt het dat Jan Willem met het binnenvaartschip van zijn oom, afgeladen vol met Rotterdams puin in de nog jonge Noordoostpolder terechtkomt. Een plek waar ze ieder paar handen kunnen gebruiken. Om de dijken te verzwaren, om de polder te ontginnen. Jan Willem besluit te blijven, want wie wacht er nog op hem in Rotterdam? Niemand.

Nacht Na de Dam 2023

Posted by

Van 2012 tot 2020 was Nacht Na de Dam een vaste traditie van Theater Na de Dam. Na afloop van de voorstellingen in de Amsterdamse theaters kwamen theatermakers en publiek bij elkaar in Internationaal Theater Amsterdam voor een bijzondere overgang van 4 naar 5 mei. Sinds 2015 zond de NOS het uit op televisie. Na twee coronajaren, waarin De Nacht zonder publiek verder ging, ontstond er in 2022 een nieuwe vorm en werd Vuur van de Vrijheid gemaakt, live vanuit Wageningen, waar ook het Nationaal Bevrijdingsvuur wordt ontstoken.

En nu, in 2023, is De Nacht een beetje terug bij ITA. Op het grote toneel rollen we in een intieme setting met bar een theatraal programma voor u uit. Publiek en theatermakers uit alle hoeken van de stad komen hier samen om elkaar te ontmoeten en na te praten. Om 23:00 start het programma, van 23:15 tot 00:00 uur wordt op een groot scherm gezamenlijk naar de live uitzending van Vuur van de Vrijheid gekeken. Aansluitend zijn verschillende live optredens door onder andere Olga Zuiderhoek (actrice), Cheyenne Toney (zangeres), Femi van Elshuis (actrice) en Freek Wallagh (nachtburgemeester van Amsterdam). Om 00:30 is het programma ten einde.

Zeg me waar de bloemen zijn

Posted by

Pauline Seebregts vertelt het verhaal van kinderen uit verschillende landen: Masha, Sydra, Sarah, Nadine en Pavlik. Allemaal hebben ze zo hun eigen ervaringen met oorlog en wat dat met je doet.

Het programma wordt gelukkig opgeluisterd door de verzachtende klanken van de harp en zang van Jopie Jonkers.

Om 20:00 uur zijn we 2 minuten samen stil.

Muziek in tijden van oorlog

Posted by

Het leed van de slagvelden, de onderdrukking en strijd hebben veel dichters en muzikanten proberen te verwerken in muziek en poëzie.

Muziek in tijden van oorlog door Ensemble Caravan onder leiding van Julian Schneemann en verteld door Francis Broekhuijsen biedt een ontroerende en indrukwekkende selectie van muziek uit alle landstreken en teksten van onder andere Armando, Campert, Enquist, Aafjes en Wijnberg.

Struikelstenen Maastricht

Posted by

Montagevoorstelling waarvoor de interdisciplinair maker Martijn Tullemans zich heeft laten inspireren door de verhalen achter de struikelstenen in Maastricht. Welke personen en verhalen schuilen er achter deze steentjes. Dit wordt duidelijk tijdens deze voorstelling door middel van een lezing/beschrijving van enkele biografieën, muziek, spoken-word en een beeldige presentatie met foto’s van de desbetreffende personen.

Met als gastartiest spoken-word artist Sara Curfs.

De vele gezichten van vrouwen in verzet

Posted by

Acht jongeren verdiepten zich in de verhalen van verzetsvrouwen in Haarlem tijdens de Tweede Wereldoorlog. Amber, Annabel, Emma, Idrissa, Jayda, Jip, Nora en Philip nemen je in deze theatrale audiotour mee langs historisch waardevolle plekken in de stad, waar ze deze onderbelichte verhalen tot leven laten komen. Van het redden van Joodse kinderen tot het zorgen voor onderduikers, van koerierswerk tot vervalsen, van illegale pers maken en verspreiden tot spionage en van sabotage tot liquidaties. Door al deze rollen en functies binnen het verzet vervulden vrouwen cruciale rollen binnen het verzet.’

Geïnspireerd door deze verhalen maken we een audiotour waar we ingaan op de vragen: Wat betekent verzet (anno nu)? Welke rol speelden vrouwen in het verzet en waarom kreeg dit weinig aandacht? Wat hebben vrouwen in die tijd betekent voor Haarlem?

De audiotour is verbonden aan de gelijknamige tentoonstelling van het Noord-Hollands Archief. Op 4 mei 2023 wordt de podwalk De vele gezichten van vrouwen in verzet gepresenteerd in het kader van Theater Na de Dam en de Nationale Dodenherdenking.

Deze audiowalk is doorlopend te bezoeken op eigen initiatief.

Persoonsbewijs zonder J

Posted by

Begin augustus 1942 krijgen alle gezinsleden van de familie Hertz de oproep om zich te melden voor transport naar Polen: vader, moeder, de zonen Marcel en Jacques, en dochter Bertie.
Deze oproep werd verwacht, en vader had thuis in Hillegersberg, bij Rotterdam, alles in huis gehaald voor de reis. Hij had ook een koffer gereserveerd voor Rachel Roos, meestal genoemd “Didi”, de negentienjarige verloofde van oudste zoon Marcel (22 in 1942). Maar Martha, het dienstmeisje van de familie Hertz, had dringend aangeraden om niet mee te werken met de plannen van de bezetter en onder te duiken. Haar familie op de Veluwe wilde daarbij helpen. Als de oproep dus komt, gaan alle leden van de familie op weg naar verschillende onderduikadressen. De jonge architect Marcel Hertz gaat op weg naar Bennekom, niet wetend wanneer hij zijn geliefde Didi weer zal zien.
En zo begint een groot verhaal uit de Tweede Wereldoorlog in Nederland, dat zich voornamelijk op de Veluwe heeft afgespeeld.

Hoofdrolspelers zijn Didi Roos en Marcel Hertz, twee jonggeliefden die door de oorlog werden gescheiden, maar dat kon hun band niet breken. Het ongelooflijke van het verhaal van Didi Roos is, dat zij alles in één is geweest: zij is vervolgd en zat ondergedoken, maar ze werd ook verzetsstrijdster, door zowel de Engelsen als de Amerikanen onderscheiden met de hoogste militaire eer voor betoonde moed in de strijd tegen nazi-Duitsland. Ze heeft onder marteling van de Sicherheitsdienst geen enkele verzetsnaam prijsgegeven en zo het verzet op de Veluwe gered. Ze overleefde alleen omdat zij niet als Jodin werd herkend door de Duitsers dankzij het Persoonsbewijs zonder J. De bezetter zag haar alleen als verzetsstrijder. Het bittere van de geschiedenis was dat zij, gevangen zittend met andere verzetsstrijdsters, het virulente antisemitisme opmerkte van wat haar eigen mensen zouden moeten zijn, de mensen die net als zij tegen de nazi’s vochten. Ze kon dit alleen opmerken omdat die mensen niet wisten dat ze Jodin was.

Ruud van Megen, een van Nederlands meest bekroonde toneel- en scenarioschrijvers, heeft met deze tekst een monument willen oprichten voor Didi Roos, die het verdient door veel meer mensen in Nederland gekend te zijn. Marcel Hertz heeft tijdens de oorlog een dagboek bijgehouden, wat vanuit Israël beschikbaar is gesteld. Dit dagboek is de belangrijkste basis voor de voorstelling, die de vorm heeft van een monoloog van binnenuit. Voor van Megen is dit een vertrouwde theatrale vorm, die hij eerder heeft toegepast bij “De Egyptische schaatser”, gespeeld door zowel Sabri Saad el-Hamus als Hans Dagelet en Jacob Derwig, en “De redenaar”, waarvoor Victor Löw een Louis d’Or nominatie ontving.

Ook te zien op 30 april, zie hier meer informatie.

Fluisterende Huizen

Posted by

Een muzikale verhalenavond in het Noord-Hollands Archief. Waargebeurde verhalen uit de donkerste geschiedenis van Haarlem worden door verschillende Haarlemse muzikanten, vertellers en theatermakers in het licht gezet.

Fluisterende Huizen is een ontroerende, poëtische voorstelling met live-muziek.

Een nummer mijn naam

Posted by

Een indringend portret van een jonge Joodse vrouw, de 19-jarige Flora, die als enige van haar familie verschillende concentratiekampen wist te overleven. Ze weet zich een plaats te verwerven in het kamporkest. Hieruit put ze de kracht om zich staande te houden onder deze uiterst moeilijke omstandigheden.

Begint 4 mei direct na de twee minuten stilte, mail om kaarten te reserveren.

Cargo H

Posted by

Twaalf makers, nieuwkomers uit negen landen, over het verlaten van thuis en het leven onderweg. Een bruisende, beeldende voorstelling met emotioneel en fysiek spel over het loslaten van het bekende en op weg zijn. Een voorstelling over de persoonlijke reis die we allemaal maken. Hoe verhoudt zich dat tot de manier waarop we nu kijken naar mensen die hun land verlaten? 

Een van de verschikkingen die oorlog met zich meebrengt is de noodzaak voor mensen om het geweld te ontvluchten, en hun thuis te verlaten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er daarom veel mensen hun thuisland ontvlucht . Om te blijven begrijpen wat dit voor mensen betekent is het belangrijk dat verhalen over dergelijke migratie gehoord worden, zoals in de voorstelling ‘Cargo H.’

In het nagesprek, onder leiding van Karolina Spaić, gaan de makers in gesprek met het publiek. Ze praten over hoe mensen in de tweede wereldoorlog migratie beleefd hebben en vergelijken dit met hun eigen migratie beleving. Er zullen ook een aantal gasten aanwezig zijn die zich in de de Tweede Wereldoorlog hebben verdiept. Ook gespreksleider Karolina Spaić, neemt haar ervaringen en kennis mee. Ze komt oorspronkelijk uit voormalige Joegoslavië, die een grote rol in de Tweede Wereldoorlog had. Vervolgens brak er weer oorlog uit in de jaren ’90, die vervolgens tien jaar heeft geduurd. Op deze manier wordt het verleden aan het heden gekoppeld en zal de historie voelbaar zijn.

Mijn onderduik

Posted by

Mijn onderduik is een theatervertelling van de eerder verschenen boeken De Onderduikers en Het zesde jaar van Peter Hein.

Peter was vier toen zijn Joodse ouders besloten in Utrecht onder te duiken. Apart van elkaar, want -zo dacht vader- dat vergroot de overlevingskans van Peter. Met beeld en geluid geeft Mijn onderduik gezicht aan een huiveringwekkende tocht langs twaalf verschillende Utrechtse onderduikadressen, tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ruben Hein, zanger, pianist, componist, winnaar van Wie is de Mol (2018) én zoon van Peter Hein, schreef de muziek. In samenspel beschrijven vader en zoon de angstige vlucht van het gezin Hein in oorlogstijd.

Een waarschuwing uit het verleden

Posted by

Uit Nederland zijn percentueel de meeste Joden weggevoerd van alle West-Europese landen. Een belangrijke factor daarin was de perfecte staat van de vaderlandse bevolkingsadministratie. Dat was vooral het werk van Sjaak Lentz, Hoofd van de Rijksinspectie van de Bevolkingsregisters, die het als zijn doel zag om de burgers ‘vindbaar’ te maken.

Lentz werd tijdens de Bezetting niet alleen verantwoordelijk voor het persoonsbewijs, maar hij schiep een heel systeem van aan elkaar gekoppelde registraties, waar nauwelijks aan te ontsnappen viel. Deze vertelling laat zien hoe dit systeem van persoonsregistratie functioneerde, welke gevolgen het kreeg en hoe het een paar mensen verging die zich ertegen probeerden te verzetten. Een verhaal over registratie en discriminatie, met duidelijke parallellen met onze tijd.

Het geluid van vrijheid

Posted by

Op 5 mei 1945 trokken duizenden Amsterdammers naar de Amstellaan, de huidige Vrijheidslaan en de Berlagebrug om in de stromende regen met bossen bloemen de bevrijders feestelijk te onthalen. Ze moesten nog twee lange dagen geduld hebben omdat de Duitsers weigerden zich over te geven.

78 jaar geleden werd Amsterdam bevrijd van het onmenselijke regime van Nazi-Duitsland. Vijf jaar eerder, op 10 mei 1940, was de oorlog begonnen. De oorlog, die de stad voorgoed zou veranderen.

We vertellen over het leven tijdens de bezetting, over de razzia’s, de Februaristaking, het bombardement op Artis, de jazzenclave op de Nieuwendijk, de deportaties van meer dan 60.000 Joden, het verzet, de hongerwinter, die aan ongeveer 2300 mensen het leven kostte, maar ook over de veerkracht en vindingrijkheid van de Amsterdammers in die verschrikkelijke 5 jaar.

“We vertellen lokale verhalen over de terreur van de bezetting, over het met geweld omverwerpen van de democratische rechtstaat. We zien dat nu in Oekraïne weer gebeuren en we beseffen meer dan ooit dat onze vrijheid zeer kostbaar en kwetsbaar is. We doen wat we kunnen voor de vluchtelingen, honderden alleen al uit Oekraïne. We geven ze vrede, hier, in Amsterdam, dat weet, al is het uit de verhalen van onze ouders en grootouders, hoe het is om in oorlog, geweld en onderdrukking te moeten leven. Maar laten we toch vooral niet vergeten om te swingen, te zingen en onze lieve vrijheid te vieren.”
Vincent Bijlo

De Konrad Koselleck Big Band speelt niet-alledaagse concerten over bijzondere maatschappelijke en cultuur-overstijgende thema’s. De bekende cabaretier en schrijver Vincent Bijlo vertolkt het verhaal, Ellen ten Damme zingt persoonlijke en herkenbare songs. Konrad Koselleck en zijn musici geven het verhaal met muziek en geluid lading en vleugels.