TR Herdenkt

Posted by Vyne

Samen herdenken kan op 4 mei met elkaar bij Theater Rotterdam. Het programma bestaat uit zang, muziek en spoken word. Performancecollectief URLAND maakte in samenwerking met studenten van Codarts een koorstuk.

Op donderdag 4 mei wordt er van 19:45 tot 20:45 bij TR25 Schouwburg een programma georganiseerd om samen stil te staan bij het verleden. Het programma met muziek en spoken word is onder leiding van Milou Adjanga. Spoken word artiest Hasan Gök zal een stuk voordragen met muzikale ondersteuning.

Om 20:00 zullen we met elkaar twee minuten in stilte herdenken.

URLAND Herdenkt
Het programma zal daarna verder gaan in de Grote Zaal. Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk gecomponeerd door Annelinde Bruijs zingen studenten van Codarts de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie, die Levi’s redding betekende in het kamp. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. De betekenis van her-denken en herinneren wordt invoelbaar gemaakt.

URLAND is sinds zijn oprichting bezig om de Grote Verhalen te hertalen in moderne tijden, en vraagt met deze performance af hoe een nieuwe generatie zich tot de geschiedenis en traditie verhoudt.

Het programma start in de Hal van TR25 Schouwburg en voor iedereen gratis toegankelijk.

Lezing Gert Jan Kocken

Posted by Vyne

Gert Jan Kocken gebruikt in zijn werk kaarten en documenten uit de Tweede Wereldoorlog en legt deze over elkaar heen om het verleden te analyseren, te verbinden en te begrijpen. Kocken confronteert de kijker met de feiten; soms ongemakkelijk, soms verhelderend, soms confronterend. De kaarten zijn stille en feitelijke getuigen van de geschiedenis, van chaotische en complexe oorlogen of situaties.

Met dit feitenrelaas wordt een andere kant van de geschiedenis getoond en zien we de kaart als instrument voor verschillende betrokken partijen. Twee voorbeelden die tijdens de lezing naar voren komen zijn de werken ‘Depictions of Amsterdam 1940-1945’ en ‘Depictions of Rotterdam 1940-1945’. De verschillende gebeurtenissen die in Amsterdam en Rotterdam plaatsvonden tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn vastgelegd in één gelaagde plattegrond. De nadruk in deze werken ligt op hoe een stad in kaart is gebracht tijdens periodes van conflict en daarmee is veranderd. Het biedt ons de kans om het verleden opnieuw te bekijken en de agenda’s van de kaartenmakers te ontdekken.

Screening Between Mountains and War

Posted by Vyne

We are screening the documentary Between Mountains and War made by Qali Nur and Natali Khalili Tari. Filmmaker Qali will be present to discuss the documentary. After the screening, we will have a panel discussion with amongst others Lievnath Faber, where we will delve deeper into the topics of the documentary.

In Sarajevo, a city where Sephardic Jews sought refuge over 400 years ago, the Jewish community lives in coexistence alongside their Muslim, Catholic and Orthodox Christian neighbours. Ester Kaveson Debevec, Rifka Albahari Raus & Laura Papo Ostojić, three Sephardi-Bosnian women not only lived through the 90’s war in Bosnia but also survived the Holocaust. At the heart of the film is the women’s focal point of the congregation; the Jewish community centre, situated in the only active synagogue in Bosnia & Herzegovina. Once making up 1/5th of the population in Sarajevo, the community now only exists in its hundreds. Ester, Rifka and Laura’s stories each present hope in times of utter tragedy and horror. Non Jewish neighbours and friends helped them survive the Second World War as children. Almost half a century later, the three women did their utmost to help their fellow Sarajevans survive the siege of their city regardless of one’s ethnicity or faith.

Struikelstenen Maastricht

Posted by Vyne

Montagevoorstelling waarvoor de interdisciplinair maker Martijn Tullemans zich heeft laten inspireren door de verhalen achter de struikelstenen in Maastricht. Welke personen en verhalen schuilen er achter deze steentjes. Dit wordt duidelijk tijdens deze voorstelling door middel van een lezing/beschrijving van enkele biografieën, muziek, spoken-word en een beeldige presentatie met foto’s van de desbetreffende personen.

Met als gastartiest spoken-word artist Sara Curfs.

Zij bleef niet aan de kant staan

Posted by Vyne

Truus van Lier was een  Utrechtse rechtenstudente.

Zij raakte betrokken bij het verzet, maakte deel uit van de verzetsgroep CS-6 en wist ook te infiltreren in de Waffen SS.

Op 3 september 1943 vermoorde zij de Utrechtse NSB politiecommissaris G.J. Kerlen.

Na enkele dagen onderduik werd ze in Haarlem verraden en weken later, samen met twee andere Nederlandse vrouwen, Reina Prinsen Geerligs en Nel Hissink -van den Brink,  gefusilleerd in kamp Sachsenhausen.

Truus van Lier wordt in Utrecht jaarlijks herdacht door middel van een narcissen-monument aan de Singel, in de vorm van haar voornaam: Truus. Dat werd het startpunt van deze documentaire.

In deze documentaire heb is het verhaal van Truus  naar het heden toe gehaald: hoe denken jongeren over haar? Hoe moedig moet je zijn om in oorlogstijd verzet te plegen? Kan je moed aanleren? Hoe denk je over gewapend verzet? En waarom heeft het zo lang geduurd voordat bekend werd dat heel veel jonge en oudere vrouwen actief waren in het verzet?

Naast de geschiedenis van Truus en haar familie, en een ooggetuigenverslag, zijn er interviews met studenten en docenten over bovenstaande vragen.

De muziek wordt gezongen door 3 studenten van het conservatorium.

Alle medewerkers aan deze documentaire komen uit Utrecht en omgeving.

Ondergedoken in Driebergen

Posted by Julie

Twaalf jongeren uit de Heuvelrug verdiepten zich onder leiding van schrijver Janneke Schotveld en theatermaker Olaf Brands in de verhalen van Driebergse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het resultaat is te zien in de voorstelling “Ondergedoken in Driebergen”. Een fietstocht, waarbij je op de route korte voorstellingen treft op historische locaties.

Elke jongere laat op zijn eigen manier een stuk van de lokale geschiedenis tot leven komen. Zo schreef Lute Bert Klein een korte pianocompositie over een Duitse Ortzcommandant en predikant die razzia’s aankondigde bij het verzet. Romée Bartling verdiepte zich in het leven van de kraamverpleegster en verzetsstrijder Loek Caspers, die met haar fiets heel de regio rondging. Romée laat Caspers tot leven komen door zelf op een meer dan 100 jaar oude fiets te stappen en het publiek in te wijden in het verzetswerk. De andere jongeren spelen onder meer bij het Joods Monument en in een voormalig weeshuis.

De theatrale route door Driebergen is de zien op donderdag 4 mei, van 16:00 tot 17:30 en van 20:02 tot 21:30 uur. Tussen 17:45 en 18:45 uur is er een gesprek met soep over het maakproces en herinneringen aan Driebergen in oorlogstijd. Aanmelden kan via herdenkenindriebergen.nl.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten ruim 300 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Nacht Na de Dam 2023

Posted by Danielle van den Berg

Van 2012 tot 2020 was Nacht Na de Dam een vaste traditie van Theater Na de Dam. Na afloop van de voorstellingen in de Amsterdamse theaters kwamen theatermakers en publiek bij elkaar in Internationaal Theater Amsterdam voor een bijzondere overgang van 4 naar 5 mei. Sinds 2015 zond de NOS het uit op televisie. Na twee coronajaren, waarin De Nacht zonder publiek verder ging, ontstond er in 2022 een nieuwe vorm en werd Vuur van de Vrijheid gemaakt, live vanuit Wageningen, waar ook het Nationaal Bevrijdingsvuur wordt ontstoken.

En nu, in 2023, is De Nacht een beetje terug bij ITA. Op het grote toneel rollen we in een intieme setting met bar een theatraal programma voor u uit. Publiek en theatermakers uit alle hoeken van de stad komen hier samen om elkaar te ontmoeten en na te praten. Om 23:00 start het programma, van 23:15 tot 00:00 uur wordt op een groot scherm gezamenlijk naar de live uitzending van Vuur van de Vrijheid gekeken. Aansluitend zijn verschillende live optredens door onder andere Olga Zuiderhoek (actrice), Cheyenne Toney (zangeres), Femi van Elshuis (actrice) en Freek Wallagh (nachtburgemeester van Amsterdam). Om 00:30 is het programma ten einde.

Gesprek Voor de Dam: Susan Neiman x Gloria Wekker

Posted by Danielle van den Berg

Aan de vooravond van de Nationale Dodenherdenking spreekt Susan Neiman, Amerikaans moraalfilosoof, met antropoloog Gloria Wekker over het verwerken van zwarte bladzijden uit de geschiedenis. Hoe neem je verantwoordelijkheid voor gruwelijkheden uit het verleden?

Voor haar boek Learning from the Germans (2019) onderzocht Susan Neiman, die opgroeide in een Joods gezin in het zuiden van de VS en sinds 1982 in Berlijn woont, hoe Duitsland in het reine probeert te komen met zijn naziverleden. Om vervolgens te kijken naar de VS waar het slavernijverleden de samenleving polariseert. Wat is de beste manier om collectief een traumatische geschiedenis onder ogen te komen?

Gloria Wekker analyseerde in haar invloedrijke boek Witte onschuld (2016) hoe Nederland jarenlang zijn slavernijgeschiedenis heeft onderdrukt om een positief zelfbeeld in stand te houden en hoe dat invloed heeft op hedendaags racisme.

Hoe moeten we herdenken in de huidige gepolariseerde samenleving? Kunnen wij het verleden verwerken tot een positief ideaal van ‘dat nooit weer’?

Voertaal: Engels

We geven het door

Posted by Danielle van den Berg

Op donderdag 4 mei vanaf 21.00 uur presenteren DOX, Theater Utrecht en Stadsschouwburg Utrecht een gezamenlijk programma in het kader van Theater Na de Dam. Hoe werken momenten uit het verleden door in het heden en de toekomst? Utrechtse makers delen deze avond hun visie op vrijheid.

We willen weten waar we van gemaakt zijn en wat ons heeft gevormd. Het verleden wordt herdacht, verhalen verteld, gedichten voorgedragen en de liefde voor muziek gedeeld. Het programma bestaat onder andere uit een panelgesprek over de naschokken van de geschiedenis en hoe deze doorwerken in het heden en de toekomst, een interactieve journey naar vrijheid, muziek van Anne-Fay Kops en optredens van jonge DOX Club-performers. Ook bespreken we vrijheid aan de hand van verschillende tekstfragmenten uit de voorstelling Quake.

“Hoe leed doorwerkt in het nu, maar ook tot iets hoe wij als samenleving zijn geworden, tot wie we zijn en hoe we daar ook weer een nieuw iets tegenover zouden kunnen zetten." – Casper Vandeputte, regisseur en schrijver Quake.

Dodenherdenking in Zaal 3

Posted by Danielle van den Berg

Op 22 maart 2023 is het 80 jaar geleden dat de Duitse bezetter in de Reinkenstraat 19, Den Haag, 24 joodse medeburgers arresteerde en wegvoerde naar Sobibor. Geen van hen keerde terug.

Het Nationale Theater gaat dit verdrietige feit herdenken met twee minuten stilte bij het monument in de Reinkenstraat, gevolgd door een herdenkingsprogramma in Zaal 3.

Het programma bestaat uit een aantal gesprekken met onder andere Martin van der Harst, zoon van de huishoudster van Mies Walbeehm, de vrouw die de onderduikers destijds huisvestte.

Rob Verhoeven maakte 7 jaar de talkshow VERHOEVEN DOET BUURTONDERZOEK en in dat kader in 2016 het programma BIJNADERINZICHT, de eerste dodenherdenking in Zaal 3.