De wereld is zoveel mooier als je even uit je hoofd gaat

Posted by Julie

Stel je voor je leeft in een vrij land, alles lijkt te mogen, te kunnen, die mogelijkheden zijn oneindig. Je hebt rechten, je mag stemmen, je leeft in een vrij land genaamd: Nederland. Een vrij land wat wel de vrijheid van andere landen heeft afgenomen, speelt dat nog door in ons onderbewustzijn? Een vrij land, maar soms ben je het vooral zelf die je in de weg zit.

Gedachtes, verwachtingen, vaste patronen waar niet uit te breken is. Als er geen spiegels zijn, maak je je nog druk om je uiterlijk. Als er geen mening van een ander zou zijn, zou ik dan nog hetzelfde doen? Een wereld waar perfect de norm lijkt te zijn, kun je daar nog vrij zijn? Is vrijheid een opgelegde illusie waar we naar lijken te streven, zonder deze ooit echt te bereiken.

Maar dan zijn daar die kleine momentjes, even losgaan op je favoriete plaat, zwemmen in het zomerse koude water, even die gevoelens dat je echt bestaat, echt leeft. Gedachtes overspoelen je en dammen het geluk even in, wachtend op het volgende piekje.

De oorlog in mijn hoofd…

Posted by Julie

Jongeren uit Alphen aan den Rijn verdiepten zich onder leiding van theatermaker Irene Cournil in de geschiedenis van Alphen aan den Rijn ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling De oorlog in mijn hoofd…

We openen de deuren naar ons museum, een theatrale en muzikale herinnering aan oorlog. We delen het gesprek dat we voerden met twee ouderen over de oorlog. We delen onze gedachtes, onze vragen. Wat we lazen in onze geschiedenisboeken, zit in ons hoofd. Vanavond proberen we de oorlog te voelen, want begrijpen lukt waarschijnlijk niet. We proberen het te zien, te ruiken en te horen. We zijn stil. Luistert u mee?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Verkeedr Verbonden

Posted by Vyne

“Efsjer veln ojch die verter dervartn zich ven ojf dem licht.
Veln in sjo in basjerter tseblien zich umgericht?”

“Misschien zullen ook deze woorden wachten op het licht.
Zullen ze op voorbestemde tijd onverwacht opbloeien?”

Uit: Graankorrels, Avrom Sutzkever (1943), vertaling Eric Sander

De Joodse dichter Avrom Sutzkever wist in 1943 in het getto van Vilnius als lid van de “papierbrigade” een grote hoeveelheid Joods literair erfgoed veilig te stellen. Als één van de weinige bewoners zou hij het getto ook weten te ontvluchten; na de oorlog heeft hij vele geschriften en boeken weer opgegraven. Zo ook het gedicht Graankorrels dat dit proces bijna letterlijk verwoordt, en dat voor het 4 Mei-Projekt op muziek werd gezet door Gerrit Jan Niemeijer.

De kracht van taal staat centraal in het muzikale programma Verkeedr Verbonden waarin naast Graankorrels een tiental werken van zeer uiteenlopende aard wordt uitgevoerd door het 4 Mei-Projekt.
Deze Groningse culturele vereniging staat al sinds 1979 elk jaar op een bijzondere manier stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

De afwisselende voorstelling, geregisseerd door theatermaker Niels Smit Duyzentkunst, wordt vakkundig aan elkaar gepraat door de jonge acteurs Raisa en Melchior Riemens, die af en toe verwikkeld raken in een felle en hilarische woordenwisseling met koor en dirigent.

Op het programma staan onder andere 2 wereldpremières:

  • Verzet van Ronald Poelman, op tekst uit het gedicht Iemand stelt de vraag van Remco Campert.
  • De schaduw van woorden van Robert Ramaker op een tekst van Sylvia Dragtstra.
    Verder werken van o.a. Bert Heikema, Benjamin Britten, Toru Takemitsu, Frank Ticheli, Veljo Tormis en Anders Edenroth.

Speelt op meer data, kijk hier voor meer informatie.

TR Herdenkt

Posted by Vyne

Samen herdenken kan op 4 mei met elkaar bij Theater Rotterdam. Het programma bestaat uit zang, muziek en spoken word. Performancecollectief URLAND maakte in samenwerking met studenten van Codarts een koorstuk.

Op donderdag 4 mei wordt er van 19:45 tot 20:45 bij TR25 Schouwburg een programma georganiseerd om samen stil te staan bij het verleden. Het programma met muziek en spoken word is onder leiding van Milou Adjanga. Spoken word artiest Hasan Gök zal een stuk voordragen met muzikale ondersteuning.

Om 20:00 zullen we met elkaar twee minuten in stilte herdenken.

URLAND Herdenkt
Het programma zal daarna verder gaan in de Grote Zaal. Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk gecomponeerd door Annelinde Bruijs zingen studenten van Codarts de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie, die Levi’s redding betekende in het kamp. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. De betekenis van her-denken en herinneren wordt invoelbaar gemaakt.

URLAND is sinds zijn oprichting bezig om de Grote Verhalen te hertalen in moderne tijden, en vraagt met deze performance af hoe een nieuwe generatie zich tot de geschiedenis en traditie verhoudt.

Het programma start in de Hal van TR25 Schouwburg en voor iedereen gratis toegankelijk.

Ontwaken uit de oorlog

Posted by Julie

Vijf jongeren uit Maastricht verdiepten zich onder leiding van theatermakers Ezra Koppejan en Lore Mechelaere in de Maastrichtse verhalen die na de Tweede Wereldoorlog zijn doorverteld. En de naslag van de oorlog op verschillende generaties.

We zijn vertrokken vanuit de oorlog als erfenis : de overdracht van oorlogstrauma’s op naoorlogse generaties. Wat als je het verleden niet kunt loslaten of het je blijft achtervolgen? Hoe geven we deze trauma’s een plek binnen onze samenleving? En hoe gaan we om met nieuwe crisissen? Deze vragen vormden de basis voor de voorstelling ‘Ontwaken uit de oorlog’.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Vergeten Verzet

Posted by Julie

Jongeren uit Sittard verdiepten zich onder leiding van theatermaker Mayke Roels in de geschiedenis van Sittard ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Vergeten Verzet.

In een tijd waarin sommige mensen de holocaust ontkennen en zorgeloos selfies maken bij een concentratiekamp gaan zeven Limburgse jongeren op onderzoek uit. In Erfgoedcentrum De Domijnen vinden zij indrukwekkende verzetsverhalen uit de Tweede Wereldoorlog. Geen enkel dossier gaat over een vrouw. Waren er dan geen vrouwelijke verzetsstrijders? Jazeker! De jongeren gaan op zoek naar deze vergeten verhalen en fantaseren over wat er in hun dossiers had kunnen staan. Natuurlijk komen daarbij ook de imposante verhalen over mannelijke verzetsstrijders aan bod.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Waar wij voor strijden

Posted by Danielle van den Berg
https://www.youtube.com/watch?v=PFl3Fz5a5Us


Te midden van een wereld die steeds killer, technologischer en chaotischer wordt, probeert op de avond van de Nationale Dodenherdenking een man een pleidooi te houden voor de waarde van kunst, kritisch denken en durven twijfelen. De tijdgeest is tegen hem en de wereld eist van hem dat hij zich stilhoudt. Er is geen plek voor zijn opvattingen over schoonheid, waarheid en vrijheid die uit een andere tijd lijken te komen. Zelfs het muziekensemble dat hij mag aankondigen, lijkt vijandig te staan tegenover de hartstochtelijke doch eenzame bewondering waarmee hij hen recht wilt doen…

Een beklemmende voorstelling over de gevolgen van extremisme.

Op 4 mei 2023 staat Jacob Derwig eenmalig in de piste van Carré. Toneelschrijver Bo Tarenskeen schreef speciaal voor deze avond een toneeltekst over het geweld van de taal en de reddende werking van muziek. Violiste Liza Ferschtman stelt voor deze avond een muziekensemble samen.


Theater Na de Dam in Carré
Jaarlijks produceert Theater Na de Dam op 4 mei, in het kader van de Nationale Dodenherdenking, een avond in de piste van Carré en initieert daarbij ontmoetingen tussen kunstenaars die nooit eerder samenwerkten. Zo maakten verschillende schrijvers samen een voorstelling over ons Indische oorlogsverleden, kruiste Wende de degens met Typhoon en Adriaan van Dis en danste Pierre Bokma met Igone de Jongh.

Cast Jacob Derwig speelde onder andere in de tv-serie Klem en in de films Bankier van het verzet en Publieke werken. Voor zijn werk werd hij bekroond met twee Louis d’Ors en een Gouden Kalf. Liza Ferschtman is een gelauwerd violist die als soliste met een groot aantal orkesten over de hele wereld heeft gespeeld. Ze was 14 jaar directeur van het Delft Chamber Music Festival. Bo Tarenskeen is naast toneelschrijver ook theatermaker en medeoprichter van Theater Na de Dam. Paul Knieriem is theaterregisseur en sinds 2019 artistiek directeur van de Toneelmakerij, Amsterdam.

Muziek:
Johannes Brahms(1833-1897)
uit: Piano trio no.3 op.100 in c klein.
-Allegro Energico
-Presto non assai
-Allegro Molto

Franz Schubert( 1797-1828)
uit: Piano Trio op.99 in Bes groot
-Allegro Moderato

De beschieting op de Dam

Posted by Danielle van den Berg

Op 7 mei 1945 viert een uitgelaten menigte op de Amsterdamse Dam de bevrijding. Om drie uur ’s middags vuren plotseling, vanaf het balkon van de sociëteit op de hoek van de Kalverstraat, Duitse SS’ers hun geweren af op de massa. Die is weerloos op het open plein. Mensen zoeken dekking achter lantarenpalen, kleine kiosken en achter draaiorgel Het Snotneusje dat het feest had opgeluisterd. Er vallen meer dan dertig doden en ongeveer honderd gewonden.

Over deze gebeurtenis maakt Mimetheatergroep Bambie een beeldende voorstelling, met als startpunt de historische foto’s en de vervormde tijdsbeleving van de geschokte feestvierders. En met een belangrijke rol voor het draaiorgel, dat de muziek bij de voorstelling speelt. Componist Eef van Breen schreef voor het orgel een muziekstuk dat de samenkomst verklankt van vrijheid en oorlog, feest en verschrikking.

Nagesprekken
Voor publiek dat daar behoefte aan heeft, is er op 4 en 5 mei meteen na de voorstelling een kort nagesprek met de makers en Ludmilla van Santen. Zij deed voor Stichting Memorial Damslachtoffers 7 mei 1945 historisch onderzoek naar de getroffenen, die geportretteerd zijn in het boek Drama op de Dam. Op 6 mei is Van Santen ook aanwezig om informatie te geven over het werk van de stichting, een initiatief van nabestaanden die kennis over de beschieting vergaren en zich inzetten voor erkenning en herdenking van de slachtoffers. Ook is het boek ter plekke te koop.

Over Mimetheatergroep Bambie
Al meer dan vijfentwintig jaar maakt Mimetheatergroep Bambie meeslepend beeldend theater waarin het lichaam de spiegel is van de menselijke ziel. Absurdistisch, even dromerig als woest en vol wonderlijke taferelen, (slapstick)gevechten en uitvergroot, herkenbaar gevoel. Sinds de oprichting, toen kernleden Paul van der Laan en Jochem Stavenuiter nog op de Mime-opleiding zaten, is Bambie uitgegroeid tot een vaste waarde in het Nederlandse theater. Met componist Eef van Breen werkte Bambie eerder samen bij de voorstelling Bambie is Back (2017). Meer informatie: www.bambie.nu

Vuur van de Vrijheid 2023

Posted by Danielle van den Berg

Op 4 mei 2023 vanaf 23:12 uur wordt live vanuit Wageningen Vuur van de Vrijheid uitgezonden op NPO 1. Met onder andere Louis d’Or-winnaar Emmanuel Ohene Boafo, S10, Joost Prinsen en Berget Lewis.

Het Vuur van de Vrijheid markeert de overgang van 4 naar 5 mei, van herdenken naar koesteren. Vanuit Hotel de Wereld en op het 5 Mei Plein in Wageningen presenteert Winfried Baijens een rechtstreeks programma dat is gemaakt door de NOS, Theater na de Dam en Wageningen45.

Louis d’Or-winnaar Emmanuel Ohene Boafo, HEAVN, Maarten Heijmans, Rob Dekay, Saskia Temmink, Joost Prinsen, Lucas Rijneveld, The Jordan, Charlie Chan Dagelet, Berget Lewis, Louise Korthals en Sosha Duysker brengen muziek, teksten en poëzie over oorlog en herdenken en wat het betekent om je in te zetten voor vrijheid.

Na het theaterprogramma wordt het Vrijheidsvuur ontstoken en vertrekken ruim 1500 estafettelopers die het vuur verspreiden naar ruim 80 gemeenten. Ook brengen veertien verschilmakers, mensen die iets bijzonders doen voor vrijheid, het vuur naar de veertien Bevrijdingsfestivals.

Vuur van de Vrijheid is het vervolg op Nacht na de Dam. Van 2015 tot en met 2021 maakten Theater Na de Dam en de NOS jaarlijks een live tv-uitzending op NPO2 vanuit ITA, Amsterdam. De uitzending Vuur van de Vrijheid, sinds 2022 vanuit Wageningen en uitgezonden op NPO1, is daarop een vervolg.
In 2023 is Nacht Na de Dam in ITA in aangepaste vorm terug. Lees meer.

Wo 4 mei 2023 – 23.12-24.17 uur, NPO 1

Duif in Artis

Posted by Danielle van den Berg

‘Die moffen houden van beesten, wij van dieren.’
– Armand Sunier (van 1927 tot 1953 directeur van Artis)

Tijdens de Duitse bezetting hielden vermoedelijk zo’n 200 à 300 mensen zich voor langere of kortere tijd schuil in Artis, geholpen door directeur en oppassers. Vergeleken met de meeste andere Nederlandse dierentuinen is Artis er tijdens de bezetting goed vanaf gekomen. Het park is, op één enkele dag na, de gehele oorlog opengebleven en werd zelfs goed bezocht, zowel door de Duitsers als door de Amsterdammers. Bezetter, onderduiker en personeel bewogen zo langs elkaar heen, met de dieren als ‘stille’ getuigen.

Op 4 en 5 mei 2023 presenteert Theater Na de Dam de voorstelling Duif in Artis, een bijzondere locatievoorstelling in Artis die via verschillende perspectieven het vrijwel onbekende oorlogsverleden van deze dierentuin belicht. Schrijvers Tom Lanoye, Alfred Schaffer en Jolanda van den Berg schreven ieder een nieuwe monoloog over de onderduikgeschiedenis van Artis, onze omgang met elkaar en onze neiging elkaar te ontmenselijken.