De wereld is zoveel mooier als je even uit je hoofd gaat

Posted by

Stel je voor je leeft in een vrij land, alles lijkt te mogen, te kunnen, die mogelijkheden zijn oneindig. Je hebt rechten, je mag stemmen, je leeft in een vrij land genaamd: Nederland. Een vrij land wat wel de vrijheid van andere landen heeft afgenomen, speelt dat nog door in ons onderbewustzijn? Een vrij land, maar soms ben je het vooral zelf die je in de weg zit.

Gedachtes, verwachtingen, vaste patronen waar niet uit te breken is. Als er geen spiegels zijn, maak je je nog druk om je uiterlijk. Als er geen mening van een ander zou zijn, zou ik dan nog hetzelfde doen? Een wereld waar perfect de norm lijkt te zijn, kun je daar nog vrij zijn? Is vrijheid een opgelegde illusie waar we naar lijken te streven, zonder deze ooit echt te bereiken.

Maar dan zijn daar die kleine momentjes, even losgaan op je favoriete plaat, zwemmen in het zomerse koude water, even die gevoelens dat je echt bestaat, echt leeft. Gedachtes overspoelen je en dammen het geluk even in, wachtend op het volgende piekje.

De oorlog in mijn hoofd…

Posted by

Jongeren uit Alphen aan den Rijn verdiepten zich onder leiding van theatermaker Irene Cournil in de geschiedenis van Alphen aan den Rijn ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling De oorlog in mijn hoofd…

We openen de deuren naar ons museum, een theatrale en muzikale herinnering aan oorlog. We delen het gesprek dat we voerden met twee ouderen over de oorlog. We delen onze gedachtes, onze vragen. Wat we lazen in onze geschiedenisboeken, zit in ons hoofd. Vanavond proberen we de oorlog te voelen, want begrijpen lukt waarschijnlijk niet. We proberen het te zien, te ruiken en te horen. We zijn stil. Luistert u mee?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Verkeedr Verbonden

Posted by

“Efsjer veln ojch die verter dervartn zich ven ojf dem licht.
Veln in sjo in basjerter tseblien zich umgericht?”

“Misschien zullen ook deze woorden wachten op het licht.
Zullen ze op voorbestemde tijd onverwacht opbloeien?”

Uit: Graankorrels, Avrom Sutzkever (1943), vertaling Eric Sander

De Joodse dichter Avrom Sutzkever wist in 1943 in het getto van Vilnius als lid van de “papierbrigade” een grote hoeveelheid Joods literair erfgoed veilig te stellen. Als één van de weinige bewoners zou hij het getto ook weten te ontvluchten; na de oorlog heeft hij vele geschriften en boeken weer opgegraven. Zo ook het gedicht Graankorrels dat dit proces bijna letterlijk verwoordt, en dat voor het 4 Mei-Projekt op muziek werd gezet door Gerrit Jan Niemeijer.

De kracht van taal staat centraal in het muzikale programma Verkeedr Verbonden waarin naast Graankorrels een tiental werken van zeer uiteenlopende aard wordt uitgevoerd door het 4 Mei-Projekt.
Deze Groningse culturele vereniging staat al sinds 1979 elk jaar op een bijzondere manier stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

De afwisselende voorstelling, geregisseerd door theatermaker Niels Smit Duyzentkunst, wordt vakkundig aan elkaar gepraat door de jonge acteurs Raisa en Melchior Riemens, die af en toe verwikkeld raken in een felle en hilarische woordenwisseling met koor en dirigent.

Op het programma staan onder andere 2 wereldpremières:

  • Verzet van Ronald Poelman, op tekst uit het gedicht Iemand stelt de vraag van Remco Campert.
  • De schaduw van woorden van Robert Ramaker op een tekst van Sylvia Dragtstra.
    Verder werken van o.a. Bert Heikema, Benjamin Britten, Toru Takemitsu, Frank Ticheli, Veljo Tormis en Anders Edenroth.

Speelt op meer data, kijk hier voor meer informatie.

TR Herdenkt

Posted by

Samen herdenken kan op 4 mei met elkaar bij Theater Rotterdam. Het programma bestaat uit zang, muziek en spoken word. Performancecollectief URLAND maakte in samenwerking met studenten van Codarts een koorstuk.

Op donderdag 4 mei wordt er van 19:45 tot 20:45 bij TR25 Schouwburg een programma georganiseerd om samen stil te staan bij het verleden. Het programma met muziek en spoken word is onder leiding van Milou Adjanga. Spoken word artiest Hasan Gök zal een stuk voordragen met muzikale ondersteuning.

Om 20:00 zullen we met elkaar twee minuten in stilte herdenken.

URLAND Herdenkt
Het programma zal daarna verder gaan in de Grote Zaal. Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk gecomponeerd door Annelinde Bruijs zingen studenten van Codarts de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie, die Levi’s redding betekende in het kamp. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. De betekenis van her-denken en herinneren wordt invoelbaar gemaakt.

URLAND is sinds zijn oprichting bezig om de Grote Verhalen te hertalen in moderne tijden, en vraagt met deze performance af hoe een nieuwe generatie zich tot de geschiedenis en traditie verhoudt.

Het programma start in de Hal van TR25 Schouwburg en voor iedereen gratis toegankelijk.

Ontwaken uit de oorlog

Posted by

Vijf jongeren uit Maastricht verdiepten zich onder leiding van theatermakers Ezra Koppejan en Lore Mechelaere in de Maastrichtse verhalen die na de Tweede Wereldoorlog zijn doorverteld. En de naslag van de oorlog op verschillende generaties.

We zijn vertrokken vanuit de oorlog als erfenis : de overdracht van oorlogstrauma’s op naoorlogse generaties. Wat als je het verleden niet kunt loslaten of het je blijft achtervolgen? Hoe geven we deze trauma’s een plek binnen onze samenleving? En hoe gaan we om met nieuwe crisissen? Deze vragen vormden de basis voor de voorstelling ‘Ontwaken uit de oorlog’.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Vergeten Verzet

Posted by

Jongeren uit Sittard verdiepten zich onder leiding van theatermaker Mayke Roels in de geschiedenis van Sittard ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Vergeten Verzet.

In een tijd waarin sommige mensen de holocaust ontkennen en zorgeloos selfies maken bij een concentratiekamp gaan zeven Limburgse jongeren op onderzoek uit. In Erfgoedcentrum De Domijnen vinden zij indrukwekkende verzetsverhalen uit de Tweede Wereldoorlog. Geen enkel dossier gaat over een vrouw. Waren er dan geen vrouwelijke verzetsstrijders? Jazeker! De jongeren gaan op zoek naar deze vergeten verhalen en fantaseren over wat er in hun dossiers had kunnen staan. Natuurlijk komen daarbij ook de imposante verhalen over mannelijke verzetsstrijders aan bod.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Waar wij voor strijden

Posted by


Te midden van een wereld die steeds killer, technologischer en chaotischer wordt, probeert op de avond van de Nationale Dodenherdenking een man een pleidooi te houden voor de waarde van kunst, kritisch denken en durven twijfelen. De tijdgeest is tegen hem en de wereld eist van hem dat hij zich stilhoudt. Er is geen plek voor zijn opvattingen over schoonheid, waarheid en vrijheid die uit een andere tijd lijken te komen. Zelfs het muziekensemble dat hij mag aankondigen, lijkt vijandig te staan tegenover de hartstochtelijke doch eenzame bewondering waarmee hij hen recht wilt doen…

Een beklemmende voorstelling over de gevolgen van extremisme.

Op 4 mei 2023 staat Jacob Derwig eenmalig in de piste van Carré. Toneelschrijver Bo Tarenskeen schreef speciaal voor deze avond een toneeltekst over het geweld van de taal en de reddende werking van muziek. Violiste Liza Ferschtman stelt voor deze avond een muziekensemble samen.


Theater Na de Dam in Carré
Jaarlijks produceert Theater Na de Dam op 4 mei, in het kader van de Nationale Dodenherdenking, een avond in de piste van Carré en initieert daarbij ontmoetingen tussen kunstenaars die nooit eerder samenwerkten. Zo maakten verschillende schrijvers samen een voorstelling over ons Indische oorlogsverleden, kruiste Wende de degens met Typhoon en Adriaan van Dis en danste Pierre Bokma met Igone de Jongh.

Cast Jacob Derwig speelde onder andere in de tv-serie Klem en in de films Bankier van het verzet en Publieke werken. Voor zijn werk werd hij bekroond met twee Louis d’Ors en een Gouden Kalf. Liza Ferschtman is een gelauwerd violist die als soliste met een groot aantal orkesten over de hele wereld heeft gespeeld. Ze was 14 jaar directeur van het Delft Chamber Music Festival. Bo Tarenskeen is naast toneelschrijver ook theatermaker en medeoprichter van Theater Na de Dam. Paul Knieriem is theaterregisseur en sinds 2019 artistiek directeur van de Toneelmakerij, Amsterdam.

Muziek:
Johannes Brahms(1833-1897)
uit: Piano trio no.3 op.100 in c klein.
-Allegro Energico
-Presto non assai
-Allegro Molto

Franz Schubert( 1797-1828)
uit: Piano Trio op.99 in Bes groot
-Allegro Moderato

De beschieting op de Dam

Posted by

Op 7 mei 1945 viert een uitgelaten menigte op de Amsterdamse Dam de bevrijding. Om drie uur ’s middags vuren plotseling, vanaf het balkon van de sociëteit op de hoek van de Kalverstraat, Duitse SS’ers hun geweren af op de massa. Die is weerloos op het open plein. Mensen zoeken dekking achter lantarenpalen, kleine kiosken en achter draaiorgel Het Snotneusje dat het feest had opgeluisterd. Er vallen meer dan dertig doden en ongeveer honderd gewonden.

Over deze gebeurtenis maakt Mimetheatergroep Bambie een beeldende voorstelling, met als startpunt de historische foto’s en de vervormde tijdsbeleving van de geschokte feestvierders. En met een belangrijke rol voor het draaiorgel, dat de muziek bij de voorstelling speelt. Componist Eef van Breen schreef voor het orgel een muziekstuk dat de samenkomst verklankt van vrijheid en oorlog, feest en verschrikking.

Nagesprekken
Voor publiek dat daar behoefte aan heeft, is er op 4 en 5 mei meteen na de voorstelling een kort nagesprek met de makers en Ludmilla van Santen. Zij deed voor Stichting Memorial Damslachtoffers 7 mei 1945 historisch onderzoek naar de getroffenen, die geportretteerd zijn in het boek Drama op de Dam. Op 6 mei is Van Santen ook aanwezig om informatie te geven over het werk van de stichting, een initiatief van nabestaanden die kennis over de beschieting vergaren en zich inzetten voor erkenning en herdenking van de slachtoffers. Ook is het boek ter plekke te koop.

Over Mimetheatergroep Bambie
Al meer dan vijfentwintig jaar maakt Mimetheatergroep Bambie meeslepend beeldend theater waarin het lichaam de spiegel is van de menselijke ziel. Absurdistisch, even dromerig als woest en vol wonderlijke taferelen, (slapstick)gevechten en uitvergroot, herkenbaar gevoel. Sinds de oprichting, toen kernleden Paul van der Laan en Jochem Stavenuiter nog op de Mime-opleiding zaten, is Bambie uitgegroeid tot een vaste waarde in het Nederlandse theater. Met componist Eef van Breen werkte Bambie eerder samen bij de voorstelling Bambie is Back (2017). Meer informatie: www.bambie.nu

Vuur van de Vrijheid 2023

Posted by

Op 4 mei 2023 vanaf 23:12 uur wordt live vanuit Wageningen Vuur van de Vrijheid uitgezonden op NPO 1. Met onder andere Louis d’Or-winnaar Emmanuel Ohene Boafo, S10, Joost Prinsen en Berget Lewis.

Het Vuur van de Vrijheid markeert de overgang van 4 naar 5 mei, van herdenken naar koesteren. Vanuit Hotel de Wereld en op het 5 Mei Plein in Wageningen presenteert Winfried Baijens een rechtstreeks programma dat is gemaakt door de NOS, Theater na de Dam en Wageningen45.

Louis d’Or-winnaar Emmanuel Ohene Boafo, HEAVN, Maarten Heijmans, Rob Dekay, Saskia Temmink, Joost Prinsen, Lucas Rijneveld, The Jordan, Charlie Chan Dagelet, Berget Lewis, Louise Korthals en Sosha Duysker brengen muziek, teksten en poëzie over oorlog en herdenken en wat het betekent om je in te zetten voor vrijheid.

Na het theaterprogramma wordt het Vrijheidsvuur ontstoken en vertrekken ruim 1500 estafettelopers die het vuur verspreiden naar ruim 80 gemeenten. Ook brengen veertien verschilmakers, mensen die iets bijzonders doen voor vrijheid, het vuur naar de veertien Bevrijdingsfestivals.

Vuur van de Vrijheid is het vervolg op Nacht na de Dam. Van 2015 tot en met 2021 maakten Theater Na de Dam en de NOS jaarlijks een live tv-uitzending op NPO2 vanuit ITA, Amsterdam. De uitzending Vuur van de Vrijheid, sinds 2022 vanuit Wageningen en uitgezonden op NPO1, is daarop een vervolg.
In 2023 is Nacht Na de Dam in ITA in aangepaste vorm terug. Lees meer.

Wo 4 mei 2023 – 23.12-24.17 uur, NPO 1

Duif in Artis

Posted by

‘Die moffen houden van beesten, wij van dieren.’
– Armand Sunier (van 1927 tot 1953 directeur van Artis)

Tijdens de Duitse bezetting hielden vermoedelijk zo’n 200 à 300 mensen zich voor langere of kortere tijd schuil in Artis, geholpen door directeur en oppassers. Vergeleken met de meeste andere Nederlandse dierentuinen is Artis er tijdens de bezetting goed vanaf gekomen. Het park is, op één enkele dag na, de gehele oorlog opengebleven en werd zelfs goed bezocht, zowel door de Duitsers als door de Amsterdammers. Bezetter, onderduiker en personeel bewogen zo langs elkaar heen, met de dieren als ‘stille’ getuigen.

Op 4 en 5 mei 2023 presenteert Theater Na de Dam de voorstelling Duif in Artis, een bijzondere locatievoorstelling in Artis die via verschillende perspectieven het vrijwel onbekende oorlogsverleden van deze dierentuin belicht. Schrijvers Tom Lanoye, Alfred Schaffer en Jolanda van den Berg schreven ieder een nieuwe monoloog over de onderduikgeschiedenis van Artis, onze omgang met elkaar en onze neiging elkaar te ontmenselijken.

De Soldaat (#withfilter)

Posted by

Ook oorlog moet sexy zijn. Dat wist kledingmerk Hugo Boss al toen het in de Tweede Wereldoorlog strakke uniformen voor onder andere de SS ontwierp. De vertegenwoordiger van dat sexappeal, de soldaat, was toen inderdaad voor velen een aantrekkelijk figuur.

En dat lijkt onveranderd…

Was het 80 jaar geleden vooral (on)verbloemde propaganda, vandaag de dag dragen oorlogsfilms en videogames, verkoopforums van historische wapens en actiefiguren voor kinderen zeker bij aan de fascinatie voor soldaten.

Theatermakers Franziska Menge en Jasper Koopmans voelen de noodzaak zich te verhouden tot dit gegeven. Zij laten zich in de voorstelling ‘De Soldaat’ (#withfilter) onderdompelen in (propaganda)beelden van soldaten uit zowel de Tweede Wereldoorlog als deze tijd. Jasper gamet graag een spelletje oorlog en trok als kind soldatenkleren aan, maar schrok toen hij een brief kreeg die hem confronteerde met zijn dienstplicht. Franziska heeft geleerd oorlog te veroordelen, mede door haar Duitse achtergrond, maar fantaseert erover om met een automatisch wapen te schieten. Beiden gaan op zoek naar de aantrekkingskracht van de soldaat.

Zeg me waar de bloemen zijn

Posted by

Pauline Seebregts vertelt het verhaal van kinderen uit verschillende landen: Masha, Sydra, Sarah, Nadine en Pavlik. Allemaal hebben ze zo hun eigen ervaringen met oorlog en wat dat met je doet.

Het programma wordt gelukkig opgeluisterd door de verzachtende klanken van de harp en zang van Jopie Jonkers.

Om 20:00 uur zijn we 2 minuten samen stil.

De kinderen van Truus

Posted by

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking vertonen we de ontroerende documentaire De kinderen van Truus. Een ode aan Truus Wijsmuller, een relatief onbekende verzetsheld die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog zo’n 10.000 Joodse kinderen uit de handen van de Duitsers heeft weten te houden.

Dankzij haar onaflaatbare inzet, sluwheid en moed bracht Truus Wijsmuller in de meest zwarte jaren van onze moderne geschiedenis, duizenden kinderen in veiligheid. Haar onderhandelingen in 1938 in Wenen met Adolf Eichmann betekenden een doorbraak in de organisatie die later zou uitgroeien tot één van de grootste reddingsoperaties uit de geschiedenis; de zogenaamde ‘Kindertransporten’. De documentaire laat enkele van de geredde kinderen aan het woord.

Het zijn onze jongens

Posted by

Jongeren uit Assen verdiepten zich onder leiding van theatermakers Maris de Jong en Mika But in de geschiedenis van Assen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Het zijn onze jongens.

Het is inmiddels bijna 80 jaar geleden dat het een groep jonge verzetsstrijders lukte 31 kameraden uit het Huis van Bewaring in Assen te bevrijden. Spelers van onze Vooropleiding brengen speciaal voor 4 mei deze geschiedenis opnieuw tot leven in de verteltheaterproductie Het zijn onze jongens.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

VRIJE VAL

Posted by

Jongeren van het Tussenjaar van Theaterschool Utrecht verdiepten zich onder leiding van theatermaker Eva Beijneveld in het thema vrijheidsstrijden. Zij spraken met ouderen van de Wartburg in Utrecht over de betekenis van vrijheid voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling VRIJE VAL.


VRIJE VAL is een fysieke- en beeldende theatervoorstelling over de strijd voor vrijheid. De 17 jongeren van het Tussenjaar hebben de betekenis van vrijheid in henzelf en met elkaar verkent en vormgegeven. Belangrijk aandeel in de voorstelling vormen de videofragmenten uit de interviews met ouderen over vrijheid voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.


Het spel van de jongeren en de verhalen van de ouderen vragen het publiek na te denken over het thema vrijheid toen & nu.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Verdwenen Families

Posted by

Jongeren uit Nijmegen verdiepten zich onder leiding van theatermaker Nicky Ebbeng in de geschiedenis van Nijmegen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Verdwenen Families.

Het thema is de Jodenvervolging en de Razzia’s in Nijmegen. Een groep jongeren probeert al die slachtoffers, over wie we te weinig horen een verhaal, gezicht, en hun naam terug te geven in een beeldenroute door het park.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

De vrijheidsstrijders op Zuid

Posted by

Jongeren uit Rotterdam verdiepten zich onder leiding van theatermakers Sander Koning en Dionne Zwennicker-Norton in de geschiedenis van Rotterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Vrijheidsstrijders op Zuid.

Sander en Dionne deden samen met de spelers onderzoek naar aangrijpende en unieke verhalen die zich in de WOII op Rotterdam Zuid afspeelde. Een bundeling van deze historische gebeurtenissen wordt vertolkt in een theatrale mix van Spoken word en dans. In deze voorstelling staat het vieren van vrijheid centraal. 

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Honderdtwintig dingen die tellen

Posted by

Jongeren uit Breda verdiepten zich onder leiding van theatermakers Juup Luijten en Anne Leijdekkers in de geschiedenis van Breda ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Honderdtwintig dingen die tellen.

In mijn hoofd zet ik alles op een rijtje
probeer ik aan alles te denken, een voor een, aan iedereen en allemaal.
Af en toe komt er ineens een emotie op.
Dat heb je hoor, als je ouder bent.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

en toch blijven wij het doen

Posted by

Jongeren uit Leiden verdiepten zich onder leiding van theatermakers Tamar Lagas en Rian Evers in de geschiedenis van Leiden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling en toch blijven we het doen. Want we blijven ons uitspreken. We blijven ons uiten. Alleen dan kunnen we zelf bepalen hoe ons verhaal verteld wordt.

Met de studenten van Studio Moio lazen we dagboeken uit de Tweede Wereldoorlog en kregen zo een indruk van het normale leven in een tijd van onderdrukking. We lazen hoe ieder zich op zijn eigen manier (groot of klein) verzette tegen de bezetting. En we begonnen onze eigen verhalen in dagboeken op te schrijven.

Zo kwamen we steeds weer terug bij die ene vraag: Wanneer kan je je niet meer stilhouden? Wanneer is je dagboek niet meer groot genoeg? Wanneer moet je van je zolderkamer af komen en naar buiten toe treden?

“en toch blijven we het doen” is een locatietheatervoorstelling over precies die vraag.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

En toen wist ik nog niets

Posted by

Jongeren uit Beverwijk verdiepten zich onder leiding van theatermaker Iris Stam en Leesconsulent Jasmin Wijker in de geschiedenis van Beverwijk ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis voor de voorstelling En toen wist ik nog niks.

Een samenwerking tussen het Centrum van de Kunsten Beverwijk en Bibliotheek Ijmond Noord. Wat als je niets zeker weet. Niet wat waar is. Niet wat was en zeker niet wat gaat komen. Daar gaat onze voorstelling over.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Muziek in tijden van oorlog

Posted by

Het leed van de slagvelden, de onderdrukking en strijd hebben veel dichters en muzikanten proberen te verwerken in muziek en poëzie.

Muziek in tijden van oorlog door Ensemble Caravan onder leiding van Julian Schneemann en verteld door Francis Broekhuijsen biedt een ontroerende en indrukwekkende selectie van muziek uit alle landstreken en teksten van onder andere Armando, Campert, Enquist, Aafjes en Wijnberg.

Lezing Gert Jan Kocken

Posted by

Gert Jan Kocken gebruikt in zijn werk kaarten en documenten uit de Tweede Wereldoorlog en legt deze over elkaar heen om het verleden te analyseren, te verbinden en te begrijpen. Kocken confronteert de kijker met de feiten; soms ongemakkelijk, soms verhelderend, soms confronterend. De kaarten zijn stille en feitelijke getuigen van de geschiedenis, van chaotische en complexe oorlogen of situaties.

Met dit feitenrelaas wordt een andere kant van de geschiedenis getoond en zien we de kaart als instrument voor verschillende betrokken partijen. Twee voorbeelden die tijdens de lezing naar voren komen zijn de werken ‘Depictions of Amsterdam 1940-1945’ en ‘Depictions of Rotterdam 1940-1945’. De verschillende gebeurtenissen die in Amsterdam en Rotterdam plaatsvonden tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn vastgelegd in één gelaagde plattegrond. De nadruk in deze werken ligt op hoe een stad in kaart is gebracht tijdens periodes van conflict en daarmee is veranderd. Het biedt ons de kans om het verleden opnieuw te bekijken en de agenda’s van de kaartenmakers te ontdekken.

Het bittere kruid & De Joodse vrouw

Posted by

Theater is bij uitstek de plek om vragen en gedachten over de geschiedenis, oorlog en vrijheid, concreet en levend te houden. Ook Schouwburg Amstelveen biedt op 3 mei, in het kader van de nationale herdenking, twee voorstellingen aan die passen bij de herdenkingen in het hele land (de voorstellingen duren samen anderhalf uur).

Het bittere kruid
Met Hanne Arendzen en Julien Croiset
‘Ik wilde mijn familie verder laten leven door over ze te schrijven.’ Dit zegt Marga Minco (1920) over haar biografische boek: Het bittere kruid. Hierin beschrijft ze hoe haar familie argeloos een systeem van vernietiging wordt binnengedreven en hoe zijzelf overleeft. In de voorstelling vertellen Maruja Bobo Remijn en Julien Croiset de verhalen zoals ze geschreven zijn. Afwisselend zijn ze verteller, personage of allebei tegelijk. Af en toe is daar de stem van Marga Minco.

Met karige middelen wordt de wereld van Het bittere kruid opgeroepen. Leidraad voor de enscenering is de schrijfstijl van Marga Minco, licht van toon, zonder grote emoties. De schrijfster was gedurende de oorlog een jonge vrouw. Toch koos ze voor een jong meisje, een kind nog, als verteller. Argeloos kijkt het meisje naar de gebeurtenissen. De verschrikkelijke wandaden worden hoogstens gesuggereerd. Het is ook niet nodig. De toeschouwer kent de afloop en zal de teksten met de eigen beelden aanvullen.

  • Op de foto Marga Minco, winter 1943-1944, aan de achterzijde van haar onderduikadres in Heemstede.

De Joodse vrouw
Met Marguerite de Brauw en Julien Croiset
In de dertiger jaren zag Bertold Brecht het gevaar van Nazi-Duitsland en begon hij met het schrijven van een aantal éénakters die later samengevoegd zouden worden tot Furcht und Elend des Dritten Reiches (Angst en Ellende in het Derde Rijk). In 1938 vond in Parijs de première van een aantal hiervan plaats – waaronder die van De Joodse Vrouw.

De scenes maken duidelijk hoe de nationaalsocialistische dictatuur in alle lagen van de samenleving en het dagelijks leven binnendringt en angst en wantrouwen zaait. De Joodse Vrouw is het aangrijpende verhaal van Judith Keith; zij voelt zich door deze verziekte sfeer genoodzaakt om afscheid te nemen van huis en haard.

Waakvogels

Posted by

Jongeren uit Alkmaar verdiepten zich onder leiding van theatermaker Doris Vervuurt en schrijver Steff Geelen in de geschiedenis van Alkmaar ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Waakvogels.


Waakvogels is een spoken word voordracht, een collectieve speech, een poëtische en activistische ode aan het verzet waarbij de jongeren transformeren tot bewakers van de herinnering. Zij gaan bij zichzelf te rade: Hoe leeft een gewelddadig verleden voort in het hier en nu? En welke rol speelt geweld en uitsluiting in onze eigen levens vandaag de dag?


Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Screening Between Mountains and War

Posted by

We are screening the documentary Between Mountains and War made by Qali Nur and Natali Khalili Tari. Filmmaker Qali will be present to discuss the documentary. After the screening, we will have a panel discussion with amongst others Lievnath Faber, where we will delve deeper into the topics of the documentary.

In Sarajevo, a city where Sephardic Jews sought refuge over 400 years ago, the Jewish community lives in coexistence alongside their Muslim, Catholic and Orthodox Christian neighbours. Ester Kaveson Debevec, Rifka Albahari Raus & Laura Papo Ostojić, three Sephardi-Bosnian women not only lived through the 90’s war in Bosnia but also survived the Holocaust. At the heart of the film is the women’s focal point of the congregation; the Jewish community centre, situated in the only active synagogue in Bosnia & Herzegovina. Once making up 1/5th of the population in Sarajevo, the community now only exists in its hundreds. Ester, Rifka and Laura’s stories each present hope in times of utter tragedy and horror. Non Jewish neighbours and friends helped them survive the Second World War as children. Almost half a century later, the three women did their utmost to help their fellow Sarajevans survive the siege of their city regardless of one’s ethnicity or faith.

Kruipruimte boven de deur

Posted by

Kunstprojecten Culemborg (KuCu) speelt Kruipruimte boven de deur, een voorstelling over drie mensen die een belangrijke rol hebben gespeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog in Culemborg: de joodse Maurits Gans, die moest onderduiken, Wilhelmina Kap, directrice van de huishoudschool, die onderduikers in huis had en Lenie van der Linden, die in het verzet zat en koerierster was. Drie bevlogen spelers en een bassist nemen u mee naar hoe het toen was. Kom het zien en beleef het mee.

Bestemming: bevrijd

Posted by

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Anne Goedhart in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Bestemming: bevrijd.

Voor de tweede maal dook deze groep jongeren in het verhaal van een verzetsvrouw. Dit maal dat van Truus Wijsmuller-Meijer. Al voordat de oorlog begon maakte Truus zich op bijzonder krachtige wijze sterk voor Joodse kinderen. Ruim 10000 heeft ze er gered. Hoe kreeg ze dit voor elkaar? En hoe verging het de kinderen, die op de trein stapten met vrijheid als eindbestemming? Dankzij Truus bereikten zij de vrijheid. Maar waren zij ook echt bevrijd.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten ruim 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

’t Lange Pad

Posted by

Jongeren uit Spanbroek verdiepten zich onder leiding van theatermaker Jeroen Wals in de geschiedenis van Spanbroek ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling ’t Lange Pad.

De leidraad voor deze locatievoorstelling is het verhaal van de Joodse onderduikster Fia Schrijver. Als 2-jarig kind werd zij op de boerderij van de familie Koomen in Aartswoud gebracht om te schuilen. Haar ouders heeft ze na de oorlog nooit meer teruggezien. Ze is op de boerderij gebleven en daar opgegroeid. Welke gebeurtenissen kan Fia zich nog herinneren en hoe hebben de jongeren dat omgezet in een voorstelling?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Niemands-land

Posted by

Jongeren uit Almere verdiepten zich onder leiding van theatermaker Timo Lourens in de geschiedenis van Almere ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Niemands-land.

Vier jongeren vertellen de verhalen door van drie generaties oorlog en vrijheid: die van toen, die van nu en van die nog zullen volgen. Op locatie en met theatrale en muzikale middelen onderzoeken zij hoe je in oorlogstijd en op nieuw land een thuis kan creëren.


Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

(NIET) DOORVERTELLEN

Posted by

Jongeren uit Zaandam verdiepten zich onder leiding van theatermakers Imme Scheffer, Max Wind en Coise van der Aart in de geschiedenis van Zaandam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling (NIET) DOORVERTELLEN.

Zestien jongeren in een klaslokaal. Geschiedenisboeken vol met verhalen, die plots tot leven lijken te komen. Hoe zag Zaanstad er uit in tijden van oorlog? Hoe is het om te moeten onderduiken? En hoe bouw je een nieuw leven op als alles ineens anders is?

Jongeren van Theaterschool Theatermijn uit Zaandam vertellen verhalen over het leven tijdens en na de oorlog. Verhalen die aan hen zijn verteld door Zaanse overlevenden van de Tweede Wereldoorlog. Verhalen over opgroeien in oorlogstijd. Over onderduiken en verzet. Over “heel graag willen praten” en ‘’vergeet het nou maar, het is voorbij.’’ Echte verhalen die we moeten blijven vertellen. Aan elkaar, in de klas en aan de volgende generatie.

Zestien jongeren in een klaslokaal, toen en nu. 80 jaar verschil, maar is er in de tussentijd wel echt zo veel veranderd?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.