Misschien over een tijd

Posted by Julie

Studenten van het Tussenjaar van Theaterschool Utrecht verdiepten zich onder leiding van theatermakers Eva Beijneveld en Simone van Laar in de geschiedenis van Utrecht ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Misschien over een tijd”.

In het proces zijn de jongeren in gesprek gegaan met ouderen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Insteek van het gesprek was de vraag: ‘Hoe heeft de oorlog en de periode erna jou gevormd tot wie je bent? Moe(s)t je soms delen van jezelf wegstoppen om te overleven? Welke kanten laat jij niet aan de buitenwereld zien? En wat doet dat met een mens?

Het resultaat is een beeldende voorstelling door jongeren èn ouderen vol persoonlijke verhalen over de oorlog die je soms in jezelf kunt ervaren.

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Nasi sudah menjadi bubur

Posted by Julie

Jongeren uit Zutphen verdiepten zich onder leiding van theatermaker Irene Kriek in de geschiedenis van Zutphen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Nasi sudah menjadi bubur”.

De voorstelling is gemaakt vanuit gesprekken die jonge spelers met Indische ouderen voerden over de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië en de overgang naar de gewelddadige onafhankelijkheidsstrijd die daarop volgde.

Nasi sudah menjadi bubur is een voorstelling die begint met een klein Indonesisch maal. De geur brengt ons terug naar onze oudste herinneringen…

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Stil leven

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermakers Elsbeth Hoefkens en Hannah Vrijenhoek in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling.

Wat is de rol van stilte in tijden van oorlog en herstel? In een zwijgzaam ritueel tonen we wat er onder die stilte verborgen ligt. Hoe klinkt de oorlog? En waar mocht je voor en na de oorlog niet over praten?

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Afgedankt

Posted by Julie

Jongeren uit Rotterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Jasper Vaillant in de geschiedenis van Rotterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Afgedankt”.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vochten honderden Surinamers vrijwillig voor de bevrijding van Nederland en Nederlands-Indië. Daarna werden ze afgedankt. Wat is er precies gebeurd met deze vrijwillige helden? En waarom kregen ze nooit volledige erkenning voor hun loyaliteit?

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Struikelen

Posted by Julie

Jongeren uit Woerden verdiepten zich onder leiding van theatermakers Sanne Dorrepaal en Niek Dekker  in de geschiedenis van Woerden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Struikelen”.

Struikelen over een steen en een naam. Struikelen met je hoofd en je hart. Wie wás die naam? Een klein steentje van 10 bij 10 centimeter met daarop een naam en twee data. Een voorstelling over identiteit, het lot en het hier en nu.. 

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

We zeggen alvast sorry

Posted by Rinke Brans

Jongeren uit Tilburg verdiepten zich onder leiding van theatermakers Lotte van Oudheusden en Isabel Schoonbeek in de geschiedenis van Tilburg ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling We zeggen alvast sorry.

Vijf eigenwijze jongeren nemen je graag mee op ontdekkingstocht binnen hun eigen herdenkingsritueel waarin nieuwe verhalen, hoofdpersonages, kleuren en muziek de boventoon voeren. Want deze jongeren hebben behoefte aan een ander ritueel dan “dat” op de Dam.

En daarvoor zeggen ze alvast sorry.

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Oorlog Echo’s

Posted by Julie

Jongeren uit Drachten verdiepten zich onder leiding van theatermaker Roel Tichelaar in de geschiedenis van Drachten ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Oorlog Echo’s.

In een aantal korte podcasts mochten de jonge deelnemers (12-14 jaar) de ouderen van alles vragen over het leven in oorlogstijd. Vragen als: Wat is Arbeitseinsatz? Hoe werkten voedselbonnen? Of wat deed je als je je verveelde tijdens de oorlog? De jongeren gebruikten uiteindelijk alles wat ze hebben gehoord als materiaal voor het maken en spelen van scènes in de voorstelling Oorlog Echo’s. In deze voorstelling hoort het publiek de podcasts als echo’s uit de oorlog en zien ze de jongeren die hen meenemen in het verhaal dat zij willen vertellen over oorlog. De voorstelling speelt op 4 en 5 mei.

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Oost, West, Thuis Weg

Posted by Julie

Jongeren uit Zwolle verdiepten zich onder leiding van theatermakers Demi Kleinmeulenman en Marije de Haan in de geschiedenis van Zwolle ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Oost, West, Thuis Weg.

OOST, WEST, THUIS WEG is een theatrale route door de binnenstad van Zwolle. Een voorstelling over hoop en troost, maar ook over verlies en over hoe een oorlog nog jaren kan doorwerken in het hier en nu. 

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Als de oorlog je pad kruist

Posted by Julie

Jongeren uit Delft verdiepten zich onder leiding van theatermakers Alexa van der Velde en Remko Weijers in de geschiedenis van Delft ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Als de oorlog je pad kruist”.

Voor de vijfde editie van de Theater Na de Dam in Delft nemen zij je mee terug de tijd in, ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Met de stad als decor volgen zij de paden van de Joodse inwoners van Delft.

Een locatievoorstelling met als thema de Struikelstenen en 142 Joodse stadsgenoten die het leven lieten. De spelers nemen je mee de Olofsbuurt in en vertellen je de verhalen achter een aantal Struikelstenen. Het Joodse meisje Betty Springer uit Amsterdam, dat zich schuilhield aan De Spoorsingel 28 bij de Haagsche verzetsgroep rond Kees Chardon. De familie Schnitzler met hun zeven kinderen, die woonden aan De Laan van Overvest. Salomon van der Stam de reiziger die nooit terugkeerde naar Delft. We nemen je mee naar de huizen waar zij woonden, leefden en droomden. Loop met ons mee in de voetstappen van het verleden.

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Daar deden ze roomboter in

Posted by Julie

Jongeren uit Dordrecht verdiepten zich onder leiding van theatermaker Marcos Valster in de geschiedenis van Dordrecht ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “Daar deden ze roomboter in”.

Een voorstelling over het belang van herdenken. Wat nemen we mee uit oorlogstijd? Welk gevoel, welke herinneringen of welke gewoontes? En hoe kunnen we vanuit deze gebeurtenissen naar het nu kijken?

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Ondergronds

Posted by Julie

Jongeren uit Diever verdiepten zich onder leiding van theatermakers Leander Breen, Welina Ensing en Dorien Folkers  in de geschiedenis van Diever ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Ondergronds.

Wat zou jij doen als je verplicht in het leger moet strijden voor de Nazi’s, maar liever verzetswerk tegen hen verricht? 

Zes jongens in Diever gingen letterlijk ondergronds door het graven van een groot hol om uit handen van de Nazi’s te blijven. 
Hoelang hou je dat vol? Je moet wel eten en af en toe schone kleren krijgen… 
Hoelang blijft zo’n hol geheim?

Zes spelers vertellen het verhaal van zes dappere jonge mannen die ondergronds gaan om in het duister tegen de vijand te vechten.

Tijdens de dertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 33 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

De Jodensterren van Enschede

Posted by Julie

De jonge spelers van de Theatermakerij spraken met ouderen over Jodensterren, groepen buitensluiten en het fabrieksleven in en na de Tweede Wereldoorlog in Enschede. Deze gesprekken vormen de inspiratiebron voor de voorstelling; ‘De Jodensterren van Enschede’.

Verhalen over discriminatie, buiten de samenleving worden geplaatst, een stukje stof in de vorm van een ster dat je leven kan veranderen en een joodse textielfabriek die deze sterren moest maken vormen samen een indrukwekkende voorstelling met als decor De Museumfabriek in Enschede. Meer dan een half miljoen sterren werden er in Enschede gedrukt, van de 140.000 Joden in Nederland heeft het grootste deel ze gedragen. Meteen na de dodenherdenking op 4 mei nemen de spelers van de Theatermakerij het publiek mee op een route door het verleden, het heden en de fabriek.

…’Uiteindelijk is het niet meer dan een lapje stof’…

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei om 21.00 uur zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag van extra betekenis te voorzien. Tijdens Theater Na de Dam spelen jaarlijks gelijktijdig meer dan honderd voorstellingen die ieder op hun eigen manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog.

Niets

Posted by Danielle van den Berg

Heeft NIETS betekenis?

In een pruimenboom zit Pierre Anthon. Volgens hem is het leven zinloos en heeft niets betekenis. Dus kan je net zo goed in een boom gaan zitten. Zijn klasgenoten zijn verbijsterd en weigeren hem gelijk te geven. Natuurlijk heeft het leven zin! Er zijn talloze dingen die de moeite waard zijn en betekenis hebben… Toch? Ze besluiten dat ze om de beurt iets moeten afstaan wat hen dierbaar is. Maar in hun wraakzuchtige zoektocht naar betekenis raken ze langzaam verstrikt in een levensgevaarlijk spel met fatale gevolgen.

De voorstelling NIETS is een dynamische en fysieke thriller die vragen oproept over de angst voor een zinloos leven en over de onmogelijke opgave om te bewijzen dat het leven wel degelijk zin heeft.  Hoeveel is vrijheid je waard? Wat hou je over van het leven dat je had voordat er beperkingen opgelegd werden? En wat betekent dat voor de dingen die wegvielen? Waren die essentieel voor het leven dat je leidt? De makers willen met de voorstelling een deur openen over de vraag wat écht van waarde is en leidt tot waardevolle gesprekken tussen jongeren én volwassenen.

Na de voorstelling vindt er een nagesprek plaats met de makers en de spelers. Onder andere over wat het betekent om deze voorstelling te spelen op 4 mei, de dag dat we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdenken. Wat blijft er in tijden van oorlog over, waar vallen mensen op terug? Juist dan gaat het om de betekenis van het leven en van vrijheid.

Obnimajoe – Ik omhels je

Posted by Vyne

Voor iedereen die na de herdenking op 4 mei samen wil komen voor een programma met verhalen en muziek, is er Theater Na de Dam. Je bent van harte uitgenodigd om vanaf 21.00 uur naar ‘Obnimajoe – ik omhels je’ in het Zaantheater te komen. Joost Spijkers, Daphne Groot, Sam Eggenhuizen en Liekje Welten zingen mooie en ontroerende nummers. Auteur Hans Kuyper verzamelde verhalen over bewonderenswaardige Zaankanters. De toegang is gratis.

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag extra betekenis te geven. Tijdens Theater Na de Dam spelen gelijktijdig meer dan honderd voorstellingen, die ieder op hun eigen manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog. Ook het Zaantheater doet mee.

De afgelopen twee jaar vond Theater na de Dam grotendeels online plaats. Juist nu blijkt dat vrijheid en vrede niet vanzelfsprekend zijn, is het fijn dat we weer echt samen mogen komen. De Russische invasie in Oekraïne heeft ons op harde wijze duidelijk gemaakt dat oorlog in Europa niet louter tot het verleden behoort.

Muziek en verhalen
Om troost te bieden en een stem te geven aan mensen ver weg en heel dichtbij vindt er vanaf 21.00 uur in het Zaantheater een speciaal programma plaats. Joost Spijkers, Daphne Groot, Sam Eggenhuizen en Liekje Welten zingen mooie nummers over oorlog, vrede, vrijheid, verlangen en herdenken. Prachtige muziek en teksten van o.a. Willem Wilmink, Sanne Wallis de Vries en Peer Wittebols. Zij worden daarbij begeleid door Rob Stoop op piano en accordeon en Fred Snel op bas.

Hans Kuyper verzamelt speciaal voor deze avond verhalen van Zaankanters die niet bij de pakken neer gaan zitten, maar denken; Wat kan ik doen? Kan ik posters ophangen tegen oorlog? Kan ik helpen in de weggeefwinkel? Of stel dat ik op zolder ga slapen, kan ik dan plek voor hen maken in mijn huis?

Samen uit
Voor wie alleen komt, maar wel graag samen deze avond beleeft, is Angelique Finkers, directeur van het Zaantheater deze avond aanwezig. Zij ontvangt u graag vanaf 20.15 uur aan de Samen Uit-tafel in de foyer.

Gratis kaarten reserveren
Theater Na de Dam is van 21.00 tot 22.30 uur in het Zaantheater. Op deze pagina kun je een gratis kaartje reserveren. Op de avond zelf binnenlopen kan ook. Een bijdrage op de avond zelf wordt op prijs gesteld. De foyer is vanaf 20.15 uur geopend. Mocht je later komen, dan ben je ook na 21.00 uur van harte welkom. Theater Na de Dam wordt georganiseerd in samenwerking met het 4 en 5 mei Comité Zaanstad.

Frieda Belinfante

Posted by Vyne

Verzetsheld, cellist, queer – maar vooral de eerste vrouw ooit die haar eigen symfonieorkest dirigeerde. In samenwerking met Stichting Boon en Ster presenteert De Nationale Opera een ‘one woman musical’ over het leven van deze fascinerende persoon: Frieda Belinfante (1904 – 1995). 

Een eerste korte versie van deze muziektheatervoorstelling werd in 2022 ontwikkeld door schrijver Sietse Remmers, componist Frank Irving, regisseur Sytske van der Ster en actrice en zangeres Esther Lindenbergh. De Nationale Opera besloot een uitgebreide versie met live muzikale begeleiding te presenteren, in het kader van Theater na de Dam. 

Zo neemt Lindenbergh de bezoeker nu mee door Frieda’s levensloop, begeleid door het Chekhov Trio. In 75 minuten vlieg je achtereenvolgens door haar jeugd in Amsterdam, haar ontluikende geaardheid, de oorlogsjaren, de daaropvolgende depressie én haar nieuwe leven in Amerika, waar ze een succesvol dirigente werd en haar grote liefde vond.

Deze voorstelling gaat uit van verschillende bronnen, waaronder de biografie ‘een schitterend vergeten leven’ van Toni Boumans, diverse documentaires die verschenen zijn en gesprekken met nog levende familie van Frieda. De voorstelling is gebaseerd op feiten, maar bepaalde gebeurtenissen en namen zijn aangepast.

Speelt op meer data, kijk hier voor meer informatie.

Vergeten Helden

Posted by Danielle van den Berg

Rudy Jansz, Evy Poetiray, Rachmad Koesoemobroto, Elisabeth Bergen, Leo Lashley, Boy Ecury, Luis Lannoy, Tirso Sprockel… ken jij ze? Waarschijnlijk niet. Niet zoals Hannie Schaft, Erik Hazelhof Roelfzema of Gerrit Jan van der Veen.

Toch zijn dit ook onze verzetshelden. Ze kwamen uit de voormalige Nederlandse koloniën en vochten zij aan zij met Nederlandse verzetsstrijders tegen het Naziregime tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze hielpen joden om onder te duiken, pleegden aanslagen en moesten dat soms met hun leven bekopen. Wat ze niet kregen was erkenning en waardering. Anders dan bij de Nederlandse verzetshelden bleven hun daden onbekend en haalden de geschiedenisboeken niet. In deze prachtige muzikale voorstelling, met een waar sterrenensemble, worden ze alsnog geëerd. Zo maakt Vergeten Helden van deze verzetsstrijders Herinnerde Helden.

De weg naar huis

Posted by Danielle van den Berg

In de voetsporen van Wiggert van den Heuvel: Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog vertrok Wiggert van den Heuvel uit Moordrecht, als militair via Duinkerken, naar Wales, waar de Irene Brigade werd opgericht. Op 6 augustus 1944 landde de Irene Brigade in Normandië, trokken ze over de beroemde Pegasusbrug naar ‘Hell Fire Corner’, waarna ze via Frankrijk en België deel uitmaakten van het leger dat Nederland bevrijdde. Wiggert was inmiddels kok in het leger en in Nederland werd hij gestationeerd in Zeeland.

In 1945 keerde hij terug naar Moordrecht waar hij op 31 mei 1945 werd gehuldigd. De Irene Brigade heeft een grote rol gespeeld tijdens de bevrijding en Wiggert maakte daar deel van uit. Wat we nu weten is dat Wiggert in het kerkje van Nieuw en Sint Joosland gelegerd was en vanuit dit kerkje zijn Piet Blonk en Jan-Tjeerd de Jong in 2020 teruggefietst ter herinnering aan de reis die Wiggert aan het einde van de oorlog heeft afgelegd.

Deze theatervoorstelling heeft al deze ingrediënten in zich.

DAM

Posted by Vyne

DAM is een poëtische en ritmische voorstelling die het thema ´herdenken´ op een luchtige manier onder de loep legt. Je krijgt een kijkje in de hoofden van verschillende mensen die tijdens die twee mini-minuten stilte toch echt aan iets belangrijks proberen te denken.

Want waar denk je eigenlijk aan tijdens die twee minuten stilte?
Wat als je tijdens die twee minuten moet hoesten?
Wie zijn er allemaal het herdenken waard?
Wat doe je wanneer je tijdens de herdenking zin hebt in een Snickers?
En waar zou de koningin aan denken?

Over de makers
De Theaterwerkplaats Harderwijk is een gezelschap met acteurs, vrijwilligers en bestuursleden die in 1983 is opgericht en sindsdien gemiddeld drie theaterproducties per jaar heeft gemaakt. Van bestaand repertoire tot zelfgeschreven theaterstukken. Daarnaast heeft het gezelschap regelmatig op het podia gestaan met diverse acts tijdens festivals en evenementen.

De Trein

Posted by Danielle van den Berg

Het is een traditie dat er in Cultureel Centrum Cascade na afloop van de Dodenherdenking een voorstelling wordt gespeeld of een film wordt vertoond in het teken van de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar brengen wij een bijzondere avond bestaande uit meerdere onderdelen.

De burgemeesters van Hendrik-Ido-Ambacht en partnerstad Bergen (Duitsland) richten een woord tot alle aanwezigen. Schrijfster Ariëlla Kornmehl (Amsterdam, 1975) schreef het boek ‘Wat ik moest verzwijgen’ tijdens haar artist in residence in Bergen. Het boek is geïnspireerd op de geschiedenis van haar Joodse familie. Het verhaal gaat over de ondergedoken Jet en Misha. Uit hun aangrijpende geschiedenis blijkt dat voor sommige mensen de oorlog pas na 1945 begon. Uit dit boek draagt zij vanavond een gedeelte voor.

Toneelvereniging ATOS speelt deze avond de ontroerende eenakter ‘De Trein’. Als een ouder echtpaar in 1995 in de trein naar Zwolle zit, gaan hun herinneringen terug naar 1943. Zij werden toen in een goederenwagon op transport gesteld naar een concentratiekamp. De trauma’s spelen nog steeds een rol in hun leven en komen vijftig jaar later bovendrijven in een treinreis. ‘De Trein’ is geschreven door Carl Slotboom.

De avond vindt plaats na afloop van de Dodenherdenking en wordt mede mogelijk gemaakt door het 4-5 mei comité Hendrik-Ido-Ambacht en Oranjevereniging Wilhelmina Juliana. Aanvang 21.00 uur.
https://stichting-cascade.nl/voorstelling/avond-na-dodenherdeking-met-oa-atos

Boekman

Posted by Vyne

In het hart van wat ooit de Joodse buurt was, duiken acteur  Harpert  Michielsen en muzikant Erik van der Horst in het leven en werk van de markante wethouder die het denken over kunst in Nederland voorgoed veranderde. Vorig jaar was deze voorstelling online te zien; dit jaar wordt ze live gespeeld.

15 Mei 1940 Nederland geeft zich over en Duitse troepen bezetten het land. Op een Amsterdamse slaapkamer kijken de Joodse wethouder Emanuel Boekman en zijn vrouw Jansje elkaar aan. Van een bevriende huisarts hebben ze middelen gekregen; ze besluiten hun lot niet af te wachten.

Mei 2022: In Amsterdam zijn er een stichting, een straat, een school en een zaal die de naam van Boekman dragen, maar wie weet nog wie hij was en wat hij heeft betekend voor de stad en ons land?

In de Boekmanzaal, in het hart van wat ooit de Joodse buurt was, duiken acteur  Harpert  Michielsen en muzikant Erik van der Horst in het leven en werk van de markante wethouder die het denken over kunst in Nederland voorgoed veranderde. In woorden, klanken en beelden nemen ze je mee in de laatste dagen van de man die het schopte van ongeschoolde arbeider tot wethouder met een doctorstitel, de man die zonder persoonlijke artistieke aspiraties een hartstochtelijk pleitbezorger werd voor de kunst in zijn stad, de man die met zijn vrouw uit het leven stapte om vervolging door de Nazi’s te ontlopen. 

Deze voorstelling toont Emanuel Boekman tegen de achtergrond van het vooroorlogse Amsterdam, de politiek, de kunstwereld en het Joodse leven dat tijdens de Tweede Wereldoorlog vernietigd werd. Een muzikaal verhaal over kunst, politiek en idealen, waarin een verloren Amsterdam weer even tot leven komt.

Locatie
De voorstelling begint bij de hoofdingang van Nationale Opera & Ballet, bij de stenen ring voor het stadhuis. Daarna wordt het publiek door een van de artiesten mee naar binnen genomen, naar de Boekmanzaal, alwaar de voorstelling verder gaat.

Slecht ter been?
Bent u slecht ter been dan kunt u zeer zeker wel naar de voorstelling komen, maar neem dan van te voren contact op met de Kassa (020-6255455) opdat wij hier rekening mee houden.

Over de makers
De Nationale Opera creëert en voert muziekdramatische kunst op, daarbij de focus leggend op kwaliteit, diversiteit en innovatie. Dit uit zich in een nieuwe benadering van operaklassiekers, het herontdekken van zelden gespeeld repertoire en het creëren van nieuwe opera’s. Laat u inspireren! We heten u van harte welkom in ons theater.

Voorstelling speelt ook op 2 mei, zie hier voor kaarten.

Josefien

Posted by Danielle van den Berg

Josefien maakte de oorlog mee en die jaren bepaalden de rest van haar leven. Een voorstelling over verkleurde herinneringen, weggedrukte ervaringen en het verlangen gezien te worden.
Het verhaal is geïnspireerd op de bekentenis van Atie Ridder-Visser, die op 96-jarige leeftijd opbiechtte Felix Guljé na de oorlog te hebben vermoord.

Josefien wordt gespeeld door acht spelers van Lens Theatermakers. Zij schreven de tekst zelf, onder leiding van regisseur Susan Rooijmans-Grelling.

Schrijven aan een dode?

Posted by Vyne

Hoe vind je na de oorlog de weg terug naar het leven?

Een vrouw zegt in mei 1940: ‘moet ik schrijven aan een dode?’. Ze wacht vol spanning op een teken van leven van haar man, die betrokken is bij de strijd om de Grebbeberg. Hij komt terug, maar niet zoals hij was. Engel pakt het leven met Egbert zo goed en zo kwaad als dat kan weer op, tot President Truman in 1950 de derde wereldoorlog aankondigt en Egbert in een psychose belandt.

Tekstschrijver Janne IJmker en actrice Wendi Koster namen als basis voor het verhaal de geschiedenis van hun oma. Ten tijde van de oorlog had zij het flink te stellen met opa. Hij kwam fysiek gezond, maar mentaal beschadigd terug uit de strijd om de Grebbeberg in mei 1940. Een stukje persoonlijke geschiedenis dat de rode draad vormt in deze intieme voorstelling.

Musicus Richard Jansen verrijkte de scènes met effectieve muziekfragmenten, die het publiek meenemen van de ene naar de andere episode. Het verhaal overstijgt daarmee het oorlogsthema en krijgt een universele waarde, namelijk: hoe overleeft iemand naast een geliefde met een trauma?

Uit gemiddeld elk vijfde huis in Nederland kwam tijdens de mobilisatie in 1939 een soldaat gelopen. Iedereen had wel een vader, zoon, neef of buurman die zich moest inzetten voor onze vrijheid. Ook in Hoogeveen. Rond de 245 Hoogeveense mannen brachten de tijd van mobilisatie en de zware oorlogsdagen bij de Grebbeberg door.

Publieksreacties:

“Een intense, indrukwekkende en confronterende voorstelling met een zacht randje en zichtbaar met liefde gemaakt.”

“Wat een impact heeft oorlog, generatie op generatie. Wat mooi dat jullie op deze manier bijdragen aan een stuk bewustwording.”

“Ik wilde, toen het licht uitging, nog geen afscheid nemen van Engel.”

https://www.youtube.com/watch?v=4a0QnytGc3g

Tante Truus & Mammie Mies

Posted by Vyne

Twee vrouwen van toen. Sterke vrouwen. Vergeten vrouwen. Hun verhaal wordt verteld door twee vrouwen van nu. Omdat ze niet vergeten mogen worden.

Deze voorstelling vertelt het verhaal van Truus Wijsmuller-Meijer en Mies Boissevain-van Lennep, twee bij het grote publiek vrijwel onbekende verzetsheldinnen, die in actie kwamen vanaf het moment dat in Nazi-Duitsland de stroom van joodse vluchtelingen op gang kwam. Omdat ‘je altijd moet opkomen voor mensen die hulp nodig hebben’ en ‘niets doen geen optie was’.

Truus Wijsmuller speelde een cruciale rol rond de transporten van 10.000 Joodse kinderen vanuit o.a. Oostenrijk en Polen naar Engeland. Het leverde haar de geuzennaam ‘moeder van 1001 kinderen’ op. Tijdens de oorlog bleef zij zich op alle mogelijke (en vaak onmogelijke) manieren inzetten voor het redden van mensenlevens en maakte ze deel uit van verzetsgroep Groep 2000. Na de oorlog bleef Truus maatschappelijk betrokken o.a. als mede-oprichtster van de Anne Frank Stichting en het Prinses Beatrixoord.

Mies Boissevain-van Lennep was al voor de oorlog overtuigd voorvechtster van vrouwenrechten. Als secretaris van het Comité Vrouwenhulp voor Vluchtelingen was ook zij nauw betrokken bij de verzorging en opvang van vluchtelingen uit nazi-Duitsland. Daaronder de kinderen die Truus Wijsmuller naar Nederland bracht. Haar verzetswerk binnen de groep CS6 bracht Mies naar kamp Vught en later naar Ravensbrück. Onder de meest erbarmelijke omstandigheden overleefde zij de oorlog. In de kampen had zij de positieve waarde van solidariteit onder de vrouwen ervaren en dat werd haar uitgangspunt voor haar verdere politieke en maatschappelijk werk. Mies is vooral bekend vanwege haar ‘nationale feestrok’ of ‘levensrok’, een initiatief dat rond 75 jaar bevrijding weer volop in de belangstelling stond.

Twee vrouwen van nu vertellen over Truus en Mies en reflecteren op de invloed van hun daadkracht op de tijd van nu. Met daarbij die actuele vraag: ‘wat zouden wij doen’?

Over de makers
Jenny Tuytel en Marjan Vlam zijn twee ervaren theatermakers en spelers en tekenen samen voor het script, de productie en het spel van deze voorstelling die al met veel succes in de regio Westfriesland / Alkmaar is gespeeld.

Eens waren we vogels

Posted by Vyne

Volgens een eeuwen oude mythe waren Roma en Sinti ooit vogels. Ze kunnen weliswaar niet meer vliegen, maar hun ziel is nog altijd die van een vogel. In werkelijkheid waren ze vogelvrij: verjaagd, uitgesloten en vernietigd. Dat de mythe nog altijd leeft is tekenend voor het verlangen naar vrijheid.

In een intieme setting vertelt Lalla Weiss over haar leven in twee werelden. We zien hoe het verleden en de vervolging van haar gemeenschap in de Tweede Wereldoorlog haar hebben gevormd als Sintezza en activiste.

Ze wordt daarbij ondersteund door drie muzikanten onder leiding van primas Roma Heina Mirando. Zij vatten in muziek waar geen woorden voor zijn.

Eens waren we vogels is vorig jaar als jongerenproject ontwikkeld samen met Theater Na de Dam, vanuit dat concept is het nu doorontwikkeld tot een nieuwe voorstelling.

Speelt ook op 16 mei, kijk hier voor meer informatie.


Aan hen die na ons komen

Posted by Danielle van den Berg

Aan hen die na ons komen is een avond waarin Bertolt Brecht’s gangsterdrama over de fictieve gangster Arturo Ui, een satirische allegorie over de opkomst van Adolf Hitler, centraal staat. Via de handel in uitgerekend de tamme groente bloemkool weet Arturo Ui de macht te grijpen in de stad Chicago. Brecht bevolkt de Amerikaanse stad met kleurrijke figuren in wie we haarfijn belangrijke kopstukken uit Duitsland van de jaren ’30 herkennen. 

De Theatertroep wisselt deze tekst af met ander passend materiaal, met een ingetogen bonte avond tot gevolg, waar ruimte is voor lach, reflectie en herinnering.

Deze avond is een ode aan Loek Zonneveld (1948 – 2018). Jarenlang was hij theaterverslaggever voor de Groene Amsterdammer en zag daarvoor honderden voorstellingen per jaar. Naast zijn werk als journalist was hij diepgaand betrokken bij het theaterveld, voor De Theatertroep een grote inspirator en onderdeel van de theaterfamilie. Met het gelegenheidsgezelschap Barbaren & Co, waar De Theatertroep onderdeel van uitmaakte, organiseerden Loek en Jaïr Stranders elk jaar op de avond van de Dodenherdenking in zaaltjes als Theater Perdu en Frascati lezingen van vergeten stukken over de Tweede Wereldoorlog. Hiermee inspireerde hij ook de oprichters van Theater Na de Dam.

Met deze theatrale lezing van Brechts beroemde tekst De Weerstaanbare Opkomst van Arturo Ui (geschreven in 1941, op de vlucht voor het naziregime), in de bewerking van Loek Zonneveld zet De Theatertroep de traditie voort.

Maar wat er ook gebeurt er klinkt muziek

Posted by Vyne

Maar wat er ook gebeurt er klinkt muziek is het refrein van ‘Wintertenen, luizen en eczeem, de typhus en de kanker en de griep’ van Ischa Meijer, Olga’s lievelingslied. Het werd de titel van dit programma van Olga Zuiderhoek over muziek uit haar 20e eeuw. Ze wilde Gerard Bouwhuis voor de muziek, waar het om draait: Bartók, Antheil, Andriessen, Breuker, Gershwin, Johnny & Jones en natuurlijk Stravinsky. Ze laten de doden meespelen: Gerard speelt met Breuker, Olga zingt met Ischa.

Totaaltheater op 5 vierkante meter: tekst, muziek en beeld, vaak grappig, soms woestmakend droevig, maar hoe dan ook: er klinkt muziek! Gerard speelt en Olga vertelt waarom: “De 20e eeuw telt twee wereldoorlogen, ik heb ze beide misgelopen, hoeveel mazzel kan je hebben.”

Op verzoek van de spelers vermelden we dat het geen voorstelling is voor kinderen.

Ich spreche keinen Deutsch

Posted by Danielle van den Berg

Wat betekent het om derde generatie oorlogsslachtoffer te zijn? Theatermaker Maxime Joost neemt je met veel humor mee in de geschiedenis van haar Duitse opa.

Ich Spreche keinen Deutsch is een komische autobiografische voorstelling over de Duitse opa van Maxime die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt in Berlijn. Met de voorstelling onderzoekt de maker het trauma van haar opa over de generaties heen. De vraag hoe het oorlogstrauma zich heeft geworteld in de generaties en hoe hieruit te komen wordt op een verrassend kleurrijke wijze verteld en ontrafeld.

Acteur Chris van Veenen biedt Maxime op komische wijze tegenspel.

Slachthuis vijf

Posted by Danielle van den Berg

De succesvolle en bejubelde voorstelling Slachthuis vijf in de regie van Erik Whien komt terug naar het theater. De voorstelling werd in 2022 geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival. De jury schreef: “De voorstelling laveert tussen kleinmenselijk drama en het grote gebaar, doorbreekt schaamteloos de vierde wand en vuurt wonderbaarlijke toneelbeelden op de toeschouwer af die nog lang op het netvlies gebrand blijven.”

Slachthuis vijf draait om Billy Pilgrim, een Amerikaanse soldaat die los is geraakt van de tijd. Hij kan in 1945 door een deur stappen, en ergens in 1965 naar buiten komen. Zo herbeleeft hij aan het eind van de Tweede Wereldoorlog het gruwelijke bombardement op Dresden en wordt hij tegelijkertijd door aliens ontvoerd en tentoongesteld op hun planeet Tralfamadore. Op die plek leert Billy dat de dingen niet anders kunnen gebeuren dan ze gebeuren. En dat alle dingen tegelijkertijd gebeuren.

We zien Billy aan de hand van gesprekken met zijn dochter Barbara en zoon Robert door het verleden, heden en toekomst schieten. De realiteit rondom hem valt langzaam uit elkaar en traumatische gebeurtenissen uit Billy’s leven krijgen daarmee een nieuwe plek en betekenis.

Regisseur Erik Whien heeft de afgelopen jaren bewezen dat hij op weergaloze manier een boek naar het toneel kan brengen. Na Revolutionary Road van Richard Yates en Verdriet is het ding met veren van Max Porter volgt de succesvolle toneelbewerking van Slachthuis vijf naar het bijzondere anti-oorlogs meesterwerk van Kurt Vonnegut.

‘Slachthuis vijf doet je happen naar adem’ NRC *****

Over Slachthuis vijf
Slachthuis vijf wordt vaak omschreven als anti-oorlogsboek, maar het is alles door elkaar: existentieel, hilarisch, spannend, sciencefiction en filosofisch. Whien heeft de afgelopen jaren bewezen dat hij op weergaloze manier een boek naar het toneel kan brengen. Na Revolutionary Road van Richard Yates en Verdriet is het ding met veren van Max Porter is er nu de toneelbewerking van Slachthuis vijf.

Erik Whien
“Toen ik Slachthuis vijf voor het eerst las, viel ik meteen voor de absurditeit en lichtheid, en voor de existentiële onderlaag. Afgelopen jaar herlas ik het boek en voelde me getroost tijdens alle bizarre ontwikkelingen in de wereld. En zeker nu, met een oorlog die zo dichtbij is uitgebroken, de enorme complexiteit van alles en de onzekerheid over waar de toekomst ons brengt. Het levensverhaal van Billy Pilgrim, zijn terugkerende mantra ‘zo gaat dat’, is haast een Oosterse manier om naar het leven te kijken. Voor mij heel waardevol in deze tijd.”
 
 

De Jodenverraadsters

Posted by Vyne

De Jodenverraadsters is het waargebeurde verhaal van twee Joodse vrouwen in de Tweede Wereldoorlog. De een verraadt in dienst van de Duitsers honderden van haar eigen volk. De ander begint een verhouding met een NSB’er om haar familie te redden.

Wat beweegt iemand tot verraad? Waartoe ben je bereid om te redden wat je dierbaar is? En kun je daarin ook te ver gaan? Of liggen dingen anders als het oorlog is?

Een voorstelling over verraad, relaties en de verstrekkende gevolgen van de keuzes die worden gemaakt.

Waarom Truus

Posted by Vyne

Geertruida Wijsmuller (1896-1978) was een Nederlandse verzetsvrouw die voor en in de Tweede Wereldoorlog Joodse kinderen en volwassenen in veiligheid bracht. Ze heeft de levens van meer dan 10.000 Joodse kinderen gered. Toch is ze nauwelijks bekend. Tijd om het verhaal van deze daadkrachtige vrouw te vertellen, want haar heldhaftige werk grenst aan het ongelooflijke.

Margje Enna Wittermans (1979) is actrice, zangeres en theatermaakster. Studeerde in 2001 af aan de Arnhemse Toneelschool en is sindsdien werkzaam bij verschillende Theatergezelschappen en maakt haar eigen voorstellingen.

Bij het inspreken van een documentaire over Truus Wijsmuller, raakt Margje geëmotioneerd. Was het de daadkracht van Truus die haar trof? Of misschien het besef dat alles mogelijk is als we ons niet laten leiden door angst? Of trof het Margje op een dieper niveau? Was het geheim dat ze al een tijd met zich meedraagt de reden dat ze zich zo verbonden voelt met Truus Wijsmuller?

In de voorstelling TRUUS gaat ze op zoek naar deze verbondenheid en geeft ze gestalte aan een vrouw die zich door niemand liet stoppen in haar werk om anderen te redden.