Het kind is niet meer

Posted by Rinke Brans

Begin 1942 telde het Centraal Israëlistisch Weeshuis in Utrecht achtenveertig pupillen. De meesten waren na de Kristallnacht door hun ouders op de trein naar Nederland gezet in de verwachting dat zij hier veilig zouden zijn. Het pakte heel anders uit. In 1942 werd het joodse weeshuis in twee etappes leeggehaald. De uit Duitsland gevluchte kinderen het eerst, hun Nederlandse huisgenootjes volgeden driekwart jaar later. Slechts enkelen zouden de oorlog overleven. 

Tegenwoordig is MerkAz, het centrum voor joodse cultuur in Utrecht, gehuisvest in een gedeelte van het voormalig Centraal Israëlitisch Weeshuis aan de Nieuwegracht. In het begin van deze eeuw werd ontdekt dat hier nog de restanten aanwezig waren van de vroegere huissynagoge van het weeshuis, een bijzonder emotioneel en ontroerend moment. 

18 jongeren uit het tussenjaar van de Theaterschool Utrecht maken samen met regisseur Gilles Groot een voorstelling waarin zij de kinderen die in het weeshuis woonden herdenken. In deze beeldende en muzikale voorstelling wordt o.a. met filmfragmenten gewerkt die de jongeren hebben opgenomen in de synagoge waar de weeskinderen vroeger hun gebeden uitspraken. 

De voorstelling is enerzijds een monografie over het lot van joodse weeskinderen van vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog en anderzijds borduurt de voorstelling verder op actuele vragen rondom het oplaaiende antisemitische, de oorlog in Gaza, het gevoel een kant te moeten kiezen en de bittere vraag in oorlogstijd; hoe nú kind te zijn? 

In het lamento (klaagzang) dat zij samen met componist Boris Post hebben gecomponeerd is een eclectische mix is van Sefardische, Arabische, contemporaine muziek en eigen geschreven teksten te horen. In het theatrale en muzikale gedicht Het kind is niet meer wordt niet alleen stilgestaan bij de kinderslachtoffers uit de holocaust maar bij alle talloze onschuldige kinderen die tijdens een oorlog om het leven komen. ‘Nooit meer’ geldt voor iedereen. 

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Ondergedoken in Doorn

Posted by Rinke Brans

In de serie “Ondergedoken in” verdiepen jongeren zich in de Tweede Wereldoorlog op de Heuvelrug. Het resultaat is te zien in de voorstelling “Ondergedoken in Doorn”: een fietstocht met korte voorstellingen op historische locaties.

Elke jongere laat op zijn eigen manier een stuk van de lokale geschiedenis tot leven komen. Chiara (17) schreef een gedicht over het grijze verleden van schrijver Simon Vestdijk. Marit (11) dook door een advertentie in Nieuwsblad ‘De Kaap’ uit 1944 in het verhaal van circus Baldini. Verder maak je op de tocht o.a. kennis met de onderduik van auto’s, het verhaal van bakkersfamilie Jansen en Burgmeester van Nagell.

De theatrale route door Doorn is te zien op zaterdag 4 mei, van 16:00 tot 17:30 en van 20:15 tot 21:30 uur. Tussen 17:45 en 18:45 uur is er een gesprek met soep over het maakproces en herinneringen aan Doorn in oorlogstijd. Aanmelden kan door te klikken op de knop ‘Meer informatie’.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Mandem

Posted by Rinke Brans

Jongeren uit Rotterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Dionne Zwennicker-Norton in de geschiedenis van Rotterdam Zuid ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Samen met Dionne hebben de spelers deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, eigen gemaakt en vertolken dit naar een theatrale mix van spoken word, zang en dans. Deze informatieve voorstelling volgt het spoor van verzetshelden met wortels uit de Antillen en Zuid-Amerika.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Dat deed je gewoon

Posted by Rinke Brans

“Ik heb het zelf altijd zo goed gehad, dus het is dan toch logisch dat je andere mensen ook dat gunt?” Een voorstelling over het ondanks alles blijven staan waar je voor staat. Zonder twijfel.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Wat we niet willen zien

Posted by Rinke Brans

Acht jonge Alphense spelers verdiepen zich in de meivakantie in de geschiedenis van Alphen aan den Rijn ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Het publiek wandelt tijdens deze voorstelling een route door Theater Castellum en ontdekt door de blik van de jonge spelers hoe zij kijken naar de wereld. Ons thuis, onze plek. Wat die plek is, is voor iedereen anders. Wat gebeurt er met onze plek? Hoe zijn we op onze plek gekomen? En vooral: hoe vinden wij dat het hier moet worden?

We duiken niet alleen in het verleden,
maar kijken juist naar de toekomst.
Hier willen wij over praten.
En hierover vooral niet.
Maar waarom eigenlijk niet?
En wie bepaalt dat eigenlijk?

Het verleden is het verleden, maar de toekomst is van ons.
En van u.
Kijkt u mee?

Onderdeel van de voorstelling is een samenwerking met het Scala College. Derdeklassers gaan aan de hand van een lesbrief aan de slag met het thema van de voorstelling en delen hun gedachtes en ideeën.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Abayomi

Posted by Rinke Brans

Ieder jaar maakt Plein Theater een voorstelling voor Theater Na de Dam Jong. Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag extra bijzonder te maken. Als theater in Amsterdam Oost, midden in een buurt vol (Joodse) geschiedenis doet Plein Theater vanaf het begin mee aan Theater Na de Dam en herdenken en vieren wij samen met de buurt en de stad.

Abayomi
Wanneer alles om je heen verwoest wordt, mensen verdwijnen, dood en verdriet heersen, niks meer zeker is. Waar haal je dan tóch plezier uit? Hoe kan je je eigen levensenergie, plezier en speelsheid behouden, in tijden van onderdrukking en geweld? Waar haal je de kracht vandaan om door te gaan, overeind te blijven staan? Een groep jonge Amsterdammers onderzoekt samen met theatermaker Anemone Oostvriesland (Schweigman&) hoe dat was voor kinderen en jongeren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo gaan ze onder andere in gesprek met Marjan Berk (91jaar) die tijdens de oorlog zelf een kind was. Ze duiken in de verhalen van Amsterdam Oost en de Oosterparkbuurt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze onderzoeken waar zij zelf plezier uit halen op moeilijke momenten.

Inspiratiebron voor de voorstelling is de Abayomi. Een poppetje dat Afrikaanse, tot slaaf gemaakte vrouwen, maakten voor hun kind. Met de Abayomi herinnerden zij hun kinderen aan hun eigen levenskracht, plezier en speelsheid; laat dát niet van je afnemen, wat er ook gebeurt.
Plezier en speelsheid als daad van verzet.

Over de maker
Anemone werkt sinds 2015 bij theatergezelschap Schweigman& als theater- en educatiemaker. Ze maakt fysieke voorstellingen die beginnen vanuit het lichaam. Haar voorstellingen zijn beeldend, fysiek en muzikaal. Tijdens het maakproces is er veel ruimte voor de eigen input van de spelers, de scenes ontstaan door middel van gezamenlijk onderzoek op de speelvloer en improvisatieopdrachten. Anemone schept de kaders waarbinnen gespeeld kan worden.

#GetInvolved
Productiehuis Plein Theater maakt theaterprojecten die aansluiten met historische en actuele thema’s van de wereld om ons heen. En als MeeMaakPodium stimuleren we de verbinding en de co-creatie met de buurt. Vanaf 2023 bouwen we voort op onze visie door deze te vervlechten met diverse bestaande programma’s, waarbij we je uitnodigen om mee te denken, mee te praten en mee te doen. Zo geven we podium aan 180 verhalen uit oost!

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Verboden te dansen

Posted by Rinke Brans

‘Dansen kun je niet verbieden, het is net zoiets als ademen, ik heb niet eens door dat ik het doe…’

De jonge spelers van de Theatermakerij spraken met ouderen over: dingen die verboden zijn maar die je stiekem toch doet, vermaak in tijden waarin niks mag, dat oorlog nooit helemaal uit jij lijf gaat en het ‘gewone’ leven van een kind in de Tweede Wereldoorlog in Enschede. Deze gesprekken vormen de inspiratiebron voor de voorstelling ‘Verboden te dansen.’
Verhalen over geheimzinnige vergaderingen, het geluid van marcherende soldaten, gebakken ratten, een buurmeisje dat ineens weg was en dat het leven van een kind gek genoeg ook gewoon doorgaat in de oorlog, vormen samen een indrukwekkende voorstelling. Meteen na de Dodenherdenking op 4 mei nemen de spelers van de Theatermakerij het publiek mee op een reis door het verleden en het heden.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Schaduwen van moed

Posted by Rinke Brans

Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog worden jaarlijks op 4 mei bovenop de Grebbeberg nabij het militair ereveld en monument de slachtoffers herdacht die tijdens de Slag om de Grebbeberg vielen.

Op 4 en 5 mei vertellen wij de vergeten verhalen van moed en menselijkheid in ‘Schaduwen van Moed, Verhalen langs de Grebbeberg.’ Deze voorstelling is gemaakt door jonge nieuwe makers uit Rhenen. Laat je meevoeren naar de donkere dagen van de Tweede Wereldoorlog, waar Ellis, Cor en Annie hun angsten trotseerden in een wereld vol dreiging. Laat ons samen niet vergeten en blijven herinneren. Wij doen dit door een stukje van deze belangrijke periode in de geschiedenis tot leven te brengen. Kom en ontdek deze emotionele reis die onze stad en haar bewoners nooit mogen vergeten.

Kaarten reserveren kan door te mailen naar info@cultureleparels.nl.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Toen zij wilden vertellen

Posted by Rinke Brans

Jongeren uit Amersfoort verdiepten zich onder leiding van theatermakers Maike Pijnappel en Julia Spoelstra in de geschiedenis van Kamp Amersfoort ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met nabestaanden van mensen die in het kamp gezeten hebben omdat ze verzet boden. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling ‘Toen zij wilden vertellen’.

Verzet geboden – opgepakt – verhoord – vastgezeten.
In de gevangenis. In een kamp. In nog een kamp.
En dan is de oorlog voorbij.
Maar je draagt iets met je mee. En je wilt het kwijt.
Maar wie luistert er?

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

NELLIE

Posted by Danielle van den Berg

De Dansonderneming presenteert op 4 mei de voorstelling NELLIE, een eerbetoon aan de jongste dochter van de bekende Hoornse verzetsstrijders Trien en Bart de Haan. Als 15-jarige brengt Nellie al illegale krantjes rond. Na de arrestatie van haar moeder in 1942 neemt ze de zorg op zich voor de vele onderduikers die haar ouders in hun woning aan de Noorderstraat 12 in Hoorn opvangen.

NELLIE wordt gedanst door 15 jonge danstalenten in de leeftijd van 14 tot 19 jaar, in een choreografie van de Hoornse choreograaf Nanska van de Laar.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Primetime Populisme

Posted by Rinke Brans

Lief publiek,
Hooggeacht publiek,
Goedemorgen, middag of avond.
Het is tijd.
Tijd om uit de war te komen.
Het is uit de war tijd.
Het is tijd voor Primetime Populisme.

Wij, de jongerenredactie van een primetime tv-show, schotelen u dilemma’s voor. Duivelse dilemma’s waar eigenlijk geen antwoord op is. Maar wij gaan u helpen. Wij gaan u uit de war halen.

Daarvoor gaan we terug naar de Tweede Wereldoorlog, en weer verder. Nederland is nu 79 jaar geleden bevrijd, maar dat is niet 79 jaar zonder oorlog in de wereld. Wat wij ons soms afvragen: ligt de oorlog hier ook op de loer?

Daarom geven wij u een wegwijzer. Een wegwijzer langs fake news, meelopers, populisme, moralisme en andere moeilijke woorden. Wij gaan u helpen.

Lieve groet,
De jongeren van Zoetermeer.
Oh, en de groetjes van onze presentator Martino.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

De Laatste Rit

Posted by Rinke Brans

‘Burgemeester D. Hoogenboom, Mej. A. Breed & C. Commandeur.’ Deze namen worden geëerd op het oorlogsmonument in Hoogwoud. Negen jongeren uit de omgeving zijn op ontdekkingstocht gegaan naar hun verhalen. Door gesprekken met overlevenden en nabestaanden zijn ze meer te weten gekomen over deze drie personen en andere oorlogsverhalen, waarin de fiets verrassend genoeg een terugkomend element bleek. Alles wat ze hebben ontdekt, brengen ze tot leven in de muzikale theatervoorstelling: ‘De Laatste Rit’, die plaatsvindt in de hervormde kerk in Hoogwoud op 3, 4 en 5 mei.
Laat je meevoeren door deze unieke voorstelling over de West-Friese geschiedenis. De jeugd van nu over de jeugd van toen.
De voorstelling is geschikt voor alle leeftijden vanaf 8 jaar.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Over Leven

Posted by Rinke Brans

Jongeren van theaterschool Theatermijn uit Zaandam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Imme Scheffer in de geschiedenis van Zaandam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met Mieke & Mijntje over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Mieke, net na de oorlog geboren en Mijntje net er in. Twee verschillende belevingen van de oorlog. Hoe komt dat overeen en vooral ook de vraag: hoe verschilt het? De gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

De lege plek op de klassenfoto

Posted by Rinke Brans

In Drachten zijn ouderen uit Smallingerland in gesprek gegaan met de jonge generatie en vertelden zij over hun herinneringen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, vol kleine en grote verhalen, verdrietig of grappig, vormen de basis van de voorstelling van theatermaker Angela van Arendonk: De lege plek op de klassenfoto.

De klassenfoto. Op het eerste gezicht een onschuldige foto. Maar wat gebeurt er als je inzoomt en het individu los komt te staan van de groep? Met de jongeren en ouderen gaan we aan de hand van hun klassenfoto het gesprek aan. De verhalen uit de oorlog spiegelen we aan de verhalen van nu. Zo kan ineens een verhaal van jaren geleden heel dichtbij komen.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

De Stimpel fan de Oarloch

Posted by Vyne

It is 1943. It postkantoar fan Simon de Ruyter en syn frou is noch altyd yn bedriuw. Njonken it transport fan leafdesbrieven, pakketten, en oar guod, fasilitearret posterij ‘de Ruyter’ ek de distribúsjebonnen foar de stêd.
Mar, de tiden binne dreech en it ferset wurdt hieltyd mear nedich. Om oer betrouwen noch te swijen..
In fotoboek bringt jierren letter in soad werinnerings werom fan in tiid dy’t graach fergetten wurdt.
En dêrmei komt der ek in part fan de skiednis bleat. En dy skiednis.
Blykt in ferburgen ferhaal te kinnen.

Vertaald naar het Nederlands:

Het is 1943. Het postkantoor van Simon de Ruyter en zijn vrouw is nog altijd in bedrijf. Naast het transport van liefdesbrieven, pakketten en ander postgoed, faciliteert postkantoor ‘de Ruyter’ ook de distributiebonnen voor de stad. Maar, de tijden zijn zwaar en het verzet wordt met de dag meer nodig. Om over het vertrouwen nog te zwijgen.
Een fotoalbum brengt jaren later veel herinneringen terug uit een tijd die graag wordt vergeten. En met dat fotoalbum komt er ook een deel van de geschiedenis omhoog. En die geschiedenis..
Blijkt een verborgen verhaal te kennen.

Je, Anne

Posted by Vyne

In Je, Anne vormen liedjes en dagboekfragmenten een gecombineerde rode draad door de vertelling. Centraal staat natuurlijk het persoonlijke verhaal van Anne, dat zij altijd ondertekende met “Je Anne”.

Het tijdloze verhaal uit de dagboeken van Anne Frank keert terug in de theaters en wel in een bijzondere versie. In Je, Anne vormen liedjes en dagboekfragmenten (en soms een combinatie van beide) een rode draad door de vertelling van de complete onderduikperiode. Het verhaal blijft hierbij volledig trouw aan de feiten zodat het de ware Anne Frank laat zien.

Op 6 juli 1942 doken Otto en Edith Frank samen met hun dochters Margot (16) en Anne (13) onder in de opslagruimtes achter het kantoorpand van Otto’s bedrijf aan de Prinsengracht 263. Het echtpaar Van Pels (door Anne in haar dagboeken ‘Van Daan’ genoemd) en hun zoon Peter voegden zich al snel bij hen, later gevolgd door tandarts Fritz Pfeffer (Albert Dussel). De acht onderduikers verbleven op hun schuilplek – door Anne omgedoopt tot ‘het Achterhuis’ – tot hun ontdekking op 4 augustus 1944.

Anders dan in eerdere vertellingen, films en theaterstukken vertelt Je, Anne het feitelijke verhaal van de onderduikers in het Achterhuis zonder dat dit op enige wijze gedramatiseerd, aangevuld of aangepast is. Het script van Enid Futterman werd hiervoor gecomplementeerd met integere en veelal aangrijpende liedjes van Michael Cohen. De regie is in handen van de Vlaamse regisseur Frank Van Laecke.

Het Bombardement

Posted by Rinke Brans

Al 9 jaar stellen we onze jongeren de vraag: Wat betekent die oorlog vandaag?
Vaak is het antwoord lastig, ver van hun bed, iets van hun opa’s en oma’s.
Door de dwingende actualiteit lijkt die vraag relevanter dan ooit. Een stad in puin, overvliegende vliegtuigen, massa’s mensen in directe nood. Zet het nieuws of je telefoon maar aan.
Onze jongeren bijten zich vast in het Nijmeegse bombardement dat in 2024 tachtig jaar geleden is, gaan het gesprek aan met ooggetuigen van toen en dwalen scherp door de stad op zoek naar materiaal en inspiratie om uiteindelijk een route door de stad te maken die je niet mag missen.

Theater Na de Dam JONG
Tijdens de vijftiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 46 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van een professionele theatermaker gaan de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, samen met andere bronmaterialen over de Tweede Wereldoorlog, vormen de basis van de jongerenvoorstellingen.

Into Eternity

Posted by Vyne

Een eerbetoon aan Vilma Grunwald gebaseerd op haar laatste brief aan haar echtgenoot geschreven kort voor haar dood in Auschwitz.

Het muziekprogramma bestaat uit composities van Marion von Tilzer, uitgevoerd door een negenkoppig ensemble en versterkt door een special enscenering en lichtdesign om het publiek een immersieve concertervaring te laten beleven.

Over het project
Into Eternity – hoewel hartverscheurend, is een verhaal over het menselijk vermogen tot liefde. Een verhaal van moed en vertrouwen, verteld door een vrouw die oog in oog staat met de dood tijdens de Holocaust. In de brief aan haar echtgenoot laat Vilma haar licht schijnen over de kern van het aanvaarden van omstandigheden zonder het geloof in de schoonheid van het leven en de hoop in de goedheid ervan te verliezen, met het volle vertrouwen dat liefde ons door en voorbij het einde draagt.

Engelse vertaling van Vilma’s laatste brief (origineel Tsjechisch):
“You, my only one, dearest, in isolation we are waiting for darkness. We considered the possibility of hiding but decided not to do it since we felt it would be hopeless. The famous trucks are already here, and we are waiting for it to begin. I am completely calm. You – my only and dearest one, do not blame yourself for what happened, it was our destiny. We did what we could. Stay healthy and remember my words that time will heal – if not completely then at least partially. Take care of the little golden boy and don’t spoil him too much with your love. Both of you – stay healthy, my dear ones. I will be thinking of you and Misa. Have a fabulous life, we must board the trucks. Into eternity, Vilma.”

Into Eternity is onderdeel van ‘Meetings with Remarkable Women- music inspired by women’s lives’, een serie over de menselijke (veer-)kracht. Vooral in deze uitdagende tijden, is het van belang om verhalen te delen waarin we kunnen ervaren dat er te midden van alle onrust altijd innerlijke vrede te vinden is.

https://www.youtube.com/watch?v=nTAA0iAUM3I

Een ster verdwijnt

Posted by Vyne

Dit jaar is gekozen voor een theatervoorstelling, waarbij de vrijheid ‘verteld’ wordt door de ogen van overlevenden. Zij duiken onder in herinneringen en vertellen in het heden wat zij als kind hebben meegemaakt in de Tweede Wereldoorlog.

Op deze avond wordt aan kinderen uit een schoolklas van de basisschool geschiedenisles gegeven over de oorlog. Wie uit de klas staat in directe verbinding met één van de vrienden van zijn opa en hoort uit eerste hand hoe het is en voelt om een Jodenster te dragen?

Laat u meevoeren door verhalen, theater en muziek.

Verkeedr Verbonden

Posted by Vyne

“Efsjer veln ojch die verter dervartn zich ven ojf dem licht.
Veln in sjo in basjerter tseblien zich umgericht?”

“Misschien zullen ook deze woorden wachten op het licht.
Zullen ze op voorbestemde tijd onverwacht opbloeien?”

Uit: Graankorrels, Avrom Sutzkever (1943), vertaling Eric Sander

De Joodse dichter Avrom Sutzkever wist in 1943 in het getto van Vilnius als lid van de “papierbrigade” een grote hoeveelheid Joods literair erfgoed veilig te stellen. Als één van de weinige bewoners zou hij het getto ook weten te ontvluchten; na de oorlog heeft hij vele geschriften en boeken weer opgegraven. Zo ook het gedicht Graankorrels dat dit proces bijna letterlijk verwoordt, en dat voor het 4 Mei-Projekt op muziek werd gezet door Gerrit Jan Niemeijer.

De kracht van taal staat centraal in het muzikale programma Verkeedr Verbonden waarin naast Graankorrels een tiental werken van zeer uiteenlopende aard wordt uitgevoerd door het 4 Mei-Projekt.
Deze Groningse culturele vereniging staat al sinds 1979 elk jaar op een bijzondere manier stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

De afwisselende voorstelling, geregisseerd door theatermaker Niels Smit Duyzentkunst, wordt vakkundig aan elkaar gepraat door de jonge acteurs Raisa en Melchior Riemens, die af en toe verwikkeld raken in een felle en hilarische woordenwisseling met koor en dirigent.

Op het programma staan onder andere 2 wereldpremières:

  • Verzet van Ronald Poelman, op tekst uit het gedicht Iemand stelt de vraag van Remco Campert.
  • De schaduw van woorden van Robert Ramaker op een tekst van Sylvia Dragtstra.
    Verder werken van o.a. Bert Heikema, Benjamin Britten, Toru Takemitsu, Frank Ticheli, Veljo Tormis en Anders Edenroth.

Speelt op meer data, kijk hier voor meer informatie.

TR Herdenkt

Posted by Vyne

Samen herdenken kan op 4 mei met elkaar bij Theater Rotterdam. Het programma bestaat uit zang, muziek en spoken word. Performancecollectief URLAND maakte in samenwerking met studenten van Codarts een koorstuk.

Op donderdag 4 mei wordt er van 19:45 tot 20:45 bij TR25 Schouwburg een programma georganiseerd om samen stil te staan bij het verleden. Het programma met muziek en spoken word is onder leiding van Milou Adjanga. Spoken word artiest Hasan Gök zal een stuk voordragen met muzikale ondersteuning.

Om 20:00 zullen we met elkaar twee minuten in stilte herdenken.

URLAND Herdenkt
Het programma zal daarna verder gaan in de Grote Zaal. Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk gecomponeerd door Annelinde Bruijs zingen studenten van Codarts de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie, die Levi’s redding betekende in het kamp. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. De betekenis van her-denken en herinneren wordt invoelbaar gemaakt.

URLAND is sinds zijn oprichting bezig om de Grote Verhalen te hertalen in moderne tijden, en vraagt met deze performance af hoe een nieuwe generatie zich tot de geschiedenis en traditie verhoudt.

Het programma start in de Hal van TR25 Schouwburg en voor iedereen gratis toegankelijk.

Honderdtwintig dingen die tellen

Posted by Julie

Jongeren uit Breda verdiepten zich onder leiding van theatermakers Juup Luijten en Anne Leijdekkers in de geschiedenis van Breda ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Honderdtwintig dingen die tellen.

In mijn hoofd zet ik alles op een rijtje
probeer ik aan alles te denken, een voor een, aan iedereen en allemaal.
Af en toe komt er ineens een emotie op.
Dat heb je hoor, als je ouder bent.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Nightingale

Posted by Julie

Jongeren uit Rotterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Manouk Schrauwen in de geschiedenis van Rotterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Nightingale.

In Nightingale vertellen de dansers het verhaal van een persoon die op de vlucht is of in een benarde, onveilige situatie zit. In stilte dwalen hun gedachten af en dromen ze weg naar een andere wereld. Daar waar de vogels mogen fluiten en de zon op hen gezicht schijnt. Waar ze kunnen rennen, stampen, zingen en vliegen. Het stuk geeft zichtbaarheid aan een groep, die in de Tweede Wereldoorlog veel leed is aangedaan en geeft een stem aan hen die moesten fluisteren.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Struikelstenen Maastricht

Posted by Vyne

Montagevoorstelling waarvoor de interdisciplinair maker Martijn Tullemans zich heeft laten inspireren door de verhalen achter de struikelstenen in Maastricht. Welke personen en verhalen schuilen er achter deze steentjes. Dit wordt duidelijk tijdens deze voorstelling door middel van een lezing/beschrijving van enkele biografieën, muziek, spoken-word en een beeldige presentatie met foto’s van de desbetreffende personen.

Met als gastartiest spoken-word artist Sara Curfs.

Schemer

Posted by Julie

Jongeren uit Middelburg verdiepten zich onder leiding van theatermaker Roos Zwigtman in de geschiedenis van Middelburg ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Schemer.

Een voorstelling over de donkere en lichte momenten in oorlogstijd. U wordt meegenomen op een reis langs herinneringen uit het verleden. Verhalen van vroeger komen weer tot leven.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Voor Jan

Posted by Julie

6 Jongeren verdiepten zich onder leiding van de maker Imke van den Hurk in de geschiedenis van Eindhoven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met de geschiedenis van de verzetsstrijder Jan Zwartendijk en hun blik daarop, de basis van de voorstelling VOOR JAN.

“Iedereen in mijn plaats zou hetzelfde hebben gedaan.”
Jan Zwartendijk was een stille strijder. De toenmalige vertegenwoordiger van Philips in Litouwen heeft vlak voor de Tweede Wereldoorlog in het geheim gezorgd voor illegale visa, in de hoop duizenden joden te laten vluchten voor het naderend gevaar. Zwartendijk zelf heeft nooit geweten dat het er meer dan 9000 waren. Sterker: hij vreesde dat hij vrijwel niemand had kunnen redden. En daarover heeft hij zich tot aan zijn dood schuldig gevoeld.

Jan Zwartendijk zei dat iedereen in zijn plaats hetzelfde zou hebben gedaan. Maar is dat wel zo? Hebben we enig besef van wat strijden voor vrijheid in die omstandigheden inhoudt?
In deze performance nemen 6 jongeren u mee in een herdenking bij het Monument van Jan Zwartendijk aan de Kanaaldijk.

Een kaartje reserveren is niet nodig. U kunt een donatie geven op de locatie. Mocht u slecht ter been zijn of en het lastig is om 25 minuten te staan, stuur dan een mail naar info@wildpark.nu dan zorgen wij voor een zitplaats.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten ruim 300 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Wie niet weg is, is…

Posted by Vyne

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Eva Benjamin in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Wie niet weg is, is….

8,9,10! Ik kom! Ze rennen, verstoppen en vluchten. Er klinkt gelach, gegil, geschreeuw. Ze spelen. Op het schoolplein van toen en het schoolplein van nu. 15 kinderen spelen verhalen en spelletjes. Maar wat als een spelletje ineens werkelijkheid wordt? Ze rennen, verstoppen en vluchten. Wie niet weg is, is…

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Een lepeltje vrijheid

Posted by Julie

Jongeren uit Haarlem verdiepten zich onder leiding van theatermakers Anna Boelens en Merijn van Beusekom in de geschiedenis van Haarlem ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Een lepeltje vrijheid

Vrijheid? Ja, vrijheid! Kun je vrijheid proeven? En hoe smaakt dat dan? Is het zout, zoet of bevat het een aangenaam zuurtje? Smaakt vrijheid lekkerder als je met héél veel mensen aan tafel zit?

Een groep jonge spelers verdiept zich samen met de theatermakers van theaterbroedplaats STEK in de waarde van vrijheid, één van de belangrijkste levensbehoeftes van de mens. Aan de hand van verhalen uit Haarlem ten tijde van de Tweede Wereldoorlog nemen ze je mee op een theatrale vertelling. Een uitnodiging om samen met ons de oorlog te herdenken en de vrijheid te vieren onder het genot van een kom soep.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

De Strijdbaren

Posted by Danielle van den Berg

Jongeren uit Enschede verdiepten zich onder leiding van theatermaker Renée Buys in de geschiedenis van Enschede ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling De Strijdbaren.

De Theatermakerij maakt met een groep jonge spelers een voorstelling over vrijheid, over strijden en over het Stadhuis in en na de Tweede Wereldoorlog in Enschede.
Wat als je het ergens niet mee eens bent? Durf je daar dan iets van te zeggen? Durf je ergens voor de strijden? Of houd je je liever stil?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

In Flarden

Posted by Julie

Jongeren uit Purmerend verdiepten zich onder leiding van theatermaker Tim Schuitvlot in de geschiedenis van Purmerend ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling In Flarden.

Ria en Jan. De een uit Purmerend en de ander uit Amsterdam Noord. De een ondergedoken in de Beemster, de ander aanschouwde de bombardementen in Noord. Allebei in de oorlog en allebei kind. Aan de hand van een gesprek waarin flarden van deze kindertijd voorbij kwamen, maakten 17 leerlingen van de NKT Theaterschool een voorstelling: ‘In flarden’. Een voorstelling over oorlog. Maar vooral over opgroeien in een wereld die in de war is. Een lichte voorstelling over een zwaar onderwerp in het kader van Theater na de Dam.

Een eigen voorstelling maken over de Tweede Wereld Oorlog, terwijl je zelf na 2004 geboren bent? Dat is een bijzondere opdracht. Theatermaker en regisseur Tim Schuitvlot begeleidde 17 NKT leerlingen in de leeftijd van 12 – 19 jaar bij de realisatie van hun Theater na de Dam-productie: ‘In flarden’. Na een oproep stroomden de verhalen van overlevenden van de Tweede Wereld Oorlog binnen. Twee van hen, de tachtigers Ria de Wolf en Jan Bosman, gingen persoonlijk in gesprek met de jonge theatermakers. Hun verhalen worden niet één op één naar het theater vertaald, maar vormden de inspiratie voor een intieme, eigen voorstelling over het leven in oorlogstijd.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu