Ich spreche keinen Deutsch

Posted by Danielle van den Berg

Wat betekent het om derde generatie oorlogsslachtoffer te zijn? Theatermaker Maxime Joost neemt je met veel humor mee in de geschiedenis van haar Duitse opa.

Ich Spreche keinen Deutsch is een komische autobiografische voorstelling over de Duitse opa van Maxime die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt in Berlijn. Met de voorstelling onderzoekt de maker het trauma van haar opa over de generaties heen. De vraag hoe het oorlogstrauma zich heeft geworteld in de generaties en hoe hieruit te komen wordt op een verrassend kleurrijke wijze verteld en ontrafeld.

Acteur Chris van Veenen biedt Maxime op komische wijze tegenspel.

Omdat ze Joods waren…

Posted by Vyne

Op de viool van zijn vader speelt en vertelt Robert Duizend op woensdagavond 4 mei in de Synagoge te Delft het aangrijpende, maar ook tragische verhaal van zijn Joodse ouders die de Holocaust hebben overleefd. 

‘De indringende muziek voert je mee het verhaal in, alsof je in een film stapt. Dit helpt om het verhaal van mijn ouders zo goed mogelijk door te geven aan volgende generaties. Wat zij hebben meegemaakt, laat zien waar antisemitisme, uitsluiting en discriminatie toe kunnen leiden. Ook nu nog.’

Robert Duizend

Antisemitisme, uitsluiting en discriminatie
Robert heeft zijn persoonlijke verhaal met behulp van een professionele theatermaker ontwikkeld in tekst, spel, vorm en beeld. Voor de voorstelling ging hij met leden van het Residentie Orkest aan de slag met een extra uitgebreide muzikale bewerking. Bob Zimmerman en Dave Herman schreven de compositie en het arrangement voor de voorstelling.

Na afloop van zijn verhaal zal Robert met het publiek in gesprek gaan over thema’s als tolerantie, menselijke kracht en dilemma’s tijdens WO2.

4 mei Ziekenhuis Amstelland, 10:00, reserveren via mail naar Rachel Muller: r.muller@zha.nl.

4 mei Boekhandel Jimmink, 20:30, reserveer via Jimmink: info@jimmink.eu.

5 mei, 10:00 en 11:30: Gerard Dou Synagoge reserveren via mail naar Abby Israels: aiss@wxs.nl

Betty Oudkerk

Posted by Danielle van den Berg

Judith Goudsmit vertelt op woensdag 4 mei in Perdu het indrukwekkende verhaal haar moeder Betty Oudkerk, een kinderverzorgster in verzet. Betty redt samen met twee andere kinderverzorgsters 600 kinderen uit de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg. Maar hoe kan iemand die zoveel lef heeft getoond, het zo lastig vinden om daar trots te zijn? Een bijzonder verhaal over moed en verzet, dat nooit mag worden vergeten.

Antisemitisme, uitsluiting en ontmenselijking
Judith heeft samen met een professionele theatermaker haar persoonlijke verhaal ontwikkeld in tekst, vorm en beeld. Nadat zij meerdere malen als gastspreker voor de klas heeft gestaan, staat Judith nu als verteller op de planken om haar familiegeschiedenis met een breed publiek te delen. Judith: ‘Er is nog steeds zoveel uitsluiting en kwetsing in de wereld. En dat is wat mij zo drijft om het verhaal over mijn moeder te vertellen. Dit mag nooit meer gebeuren.’ Na afloop van haar verhaal zal Judith met het publiek in gesprek gaan over thema’s als antisemitisme, uitsluiting en ontmenselijking.

Bekijk hier de mini-docu met Judith Goudsmit.

De deuren gaan open om 19.30, programma start om 19.45. De 2 minuten stilte worden samen gehouden tijdens dit programma.

Waarom Truus

Posted by Vyne

Geertruida Wijsmuller (1896-1978) was een Nederlandse verzetsvrouw die voor en in de Tweede Wereldoorlog Joodse kinderen en volwassenen in veiligheid bracht. Ze heeft de levens van meer dan 10.000 Joodse kinderen gered. Toch is ze nauwelijks bekend. Tijd om het verhaal van deze daadkrachtige vrouw te vertellen, want haar heldhaftige werk grenst aan het ongelooflijke.

Margje Enna Wittermans (1979) is actrice, zangeres en theatermaakster. Studeerde in 2001 af aan de Arnhemse Toneelschool en is sindsdien werkzaam bij verschillende Theatergezelschappen en maakt haar eigen voorstellingen.

Bij het inspreken van een documentaire over Truus Wijsmuller, raakt Margje geëmotioneerd. Was het de daadkracht van Truus die haar trof? Of misschien het besef dat alles mogelijk is als we ons niet laten leiden door angst? Of trof het Margje op een dieper niveau? Was het geheim dat ze al een tijd met zich meedraagt de reden dat ze zich zo verbonden voelt met Truus Wijsmuller?

In de voorstelling TRUUS gaat ze op zoek naar deze verbondenheid en geeft ze gestalte aan een vrouw die zich door niemand liet stoppen in haar werk om anderen te redden.

Cabaret de Watergeus van Radio Oranje

Posted by Vyne

Radio Oranje was de zender die vanuit Londen het bezette Nederland op de hoogte bracht van betrouwbaar nieuws – betrouwbaarder dan de berichten die onder Duitse controle door de Hilversumse radio werden uitgezonden. De gespierde toespraken van koningin Wilhelmina en de propaganda uitzendingen van A. den Doolaard en L. de Jong zijn allengs uitgegroeid tot mijlpalen in de nationale geschiedenis.

Een jaar lang, van 1941 tot 1942, presenteerde Radio Oranje echter ook het wekelijkse cabaretprogramma De Watergeus, met scherpe satire en opbeurende liedjes, om de Nederlandse bevolking een hart onder de riem te steken. De liedjes werden vaak geschreven op bestaande melodietjes, zodat ze onmiddellijk tot de verbeelding spraken. De Nederlanders, die er in het geniep naar luisterden, konden zodoende in elkaars gezelschap de muziekjes fluiten of neuriën zonder last te krijgen met verraderlijk volk.

De meeste teksten werden geschreven door de naar Londen gevluchte filmdistributeur Jo Paerl. Veruit de populairste medewerkster van De Watergeus was zijn destijds achttienjarige dochter Jetty Paerl, bijgenaamd Jetje van Radio Oranje, die door bezet Nederland op handen werd gedragen.

Deze speciale voorstelling is een reconstructie van een uitzending van Cabaret De Watergeus. Met liedjes en sketches die sinds de bevrijding zelden of nooit meer te horen waren.

Belangrijke aanvullende informatie over de locatie:
Adres: Stationsplein 15, via officiële Koninklijke ingang & trap. De koninklijke ingang bevindt zich aan de voorkant van het station, naast de hoofdingang. Het is een glazen deur die normaal altijd gesloten blijft en speciaal hiervoor open gaat.

Door de nacht klinkt een lied

Posted by Vyne

Een bitterzoete voorstelling over drie zangeressen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een jonge Joodse vrouw vlucht naar Londen en wordt de trooststem van Radio Oranje. Een beginnend chansonnière meldt zich noodgedwongen bij de Kultuurkamer. Een joodse violiste en zangeres zingt om te overleven in het cabaret van kamp Westerbork.

Jetty Paerl, Conny Stuart en Jetty Cantor. Drie vrouwen die op verschillende wijze al zingend de Tweede Wereldoorlog doorkomen. In tijden van oorlog blijkt entertainment van levensbelang te zijn.

De Joodse Raad

Posted by Danielle van den Berg
Lineke Rijxman (mugmetdegoudentand) en jonge acteurs Jurriaan van Seters en Margo Verhoeven vertellen over hoe de ontstellende geschiedenis tot onder hun huid voelbaar werd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt op initiatief van de Duitsers een Raad opgericht die de Joodse gemeenschap in Nederland moet controleren en besturen, om uiteindelijk alle Joden naar vernietigingskampen te deporteren.

De Raad wordt – onder druk van de Duitsers – een doorgeefluik voor instructies van de Duitse bezetter. David Cohen, al zeer actief binnen de vooroorlogse Joodse gemeenschap, is samen met Abraham Asscher de aangewezen voorzitter van de Raad. Hij plaatst zichzelf daarmee voor een duivels dilemma. De makers willen in deze eerste zoektocht behoedzaam Cohens mogelijke beweegredenen nagaan tijdens zijn verbijsterende werk.

Hoe staan twee jonge mensen tegenover de Joodse Raad? Kunnen zij zich verplaatsen in een situatie waarin ze verstrikt raken in dilemma’s en uitzichtloze keuzes? Want pas onder extreme omstandigheden blijkt hoe ingewikkeld het kan zijn om moreel goede keuzes te maken.

https://www.youtube.com/watch?v=B9lNmNdHGrs

De Zolder van Leliegracht 6

Posted by Vyne

Een muziektheater voorstelling over daadkracht, verzet, hoop, liefde en angst.

Amsterdam 1944
De geallieerden trekken naar het noorden en de Duitsers voelen zich meer bedreigd dan ooit. Terwijl de hoop dat Nederland snel bevrijd zal worden groeit, krijgt de Joodse Hannah gezelschap van Edith, die zich ook gedwongen ziet om onder te duiken. Ze krijgen hulp van Jet, een ambitieuze jonge vrouw die zich bij het verzet heeft aangesloten.

‘Het verhaal is urgenter dan ooit, daarom doen wij ons best om het door te vertellen.’

Mink Theaterproducties

De Makers
De voorstelling is gemaakt door afgestudeerden van de Frank Sanders Akademie. Door vele positieve reacties en vertrouwen is het uitgegroeid tot avondvullende voorstelling.

Filmvertoning: Holland, Vaarwel!

Posted by Vyne

De Vernietiging van het Nederlandse Jodendom

De tweedelige documentaire Holland, Vaarwel! is een persoonlijke zoektocht van Willy Lindwer naar de werkelijkheid van de Nederlandse tolerantie in de Tweede Wereldoorlog.

In het eerste deel – ‘De uitlevering ‘- zoekt Lindwer naar degenen die verantwoordelijk waren voor de dood van zijn familieleden in de Tweede Wereldoorlog. Hij ontdekt dat de Nederlandse ambtenarij, gesteund door een leger verraders, een grote rol speelde bij de slachtpartij onder Nederlandse joden.

Het tweede deel van de documentaire – ‘Nog niets geleerd’ – gaat over de bevrijding en de periode daarna. Daarin komt onder andere schrijver Harry Mulisch aan het woord over de duistere rol van zijn vader in de oorlog. Het is voor het eerst dat hij daar openhartig op televisie over praat.

Na afloop kan men de 4 mei ceremonie in De Hallen bijwonen.

Willy Lindwer (Amsterdam, 1946) is documentaire filmer en auteur. Hij studeerde aan de Filmacademie in Amsterdam. Lindwer verwierf internationale bekendheid met onder andere ‘De laatste zeven maanden van Anne Frank’. Hij heeft veel films en een aantal boeken over de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging op zijn naam staan en ontving voor zijn werk diverse prijzen, waaronder een internationale Emmy Award en een Gouden Kalf.

Dat Onverwoestbare In Mij

Posted by Vyne

Ruim vijfenzeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog is het gedachtegoed van Etty Hillesum (1914-1943) nog altijd actueel. Haar indrukwekkende dagboeken en brieven- genadeloos eerlijk, poëtisch en vol zelfspot- spreken wereldwijd tot de verbeelding.

Vanuit haar kamertje met uitzicht op het Museumplein in Amsterdam schreef Etty Hillesum (1914-1943) haar indrukwekkende dagboeken in een ontwrichte wereld met steeds meer vrijheidsbeperkingen en onderdrukking. Paradoxaal genoeg doet Etty in die donkere tijd verslag van een bevrijdend proces in zichzelf. Haar teksten zijn genadeloos eerlijk, poëtisch en vol zelfspot en spreken wereldwijd nog altijd tot de verbeelding. Meer dan ooit vinden nieuwe generaties inspiratie in Etty’s zoektocht naar zichzelf en haar plek in een ontwrichte wereld.

Eén ding is wel zeker: men moet de voorraden liefde op deze aarde helpen vergroten. Ieder beetje haat aan deze wereld toegevoegd, maakt haar onherbergzamer dan ze al is.

‘De levenslust verliet Etty Hillesum niet, ook al waren de omstandigheden schrijnend. Dat laat Marijn mooi zien in haar voorstelling… Julika Marijn speelt Etty en Julia zeer overtuigend: afwisselend gedragen, licht, lyrisch, nuchter.’

Parool

In ‘Dat Onverwoestbare In Mij’ wekt Julika de schrijfster tot leven. Zij deed dat eerder in haar veelgeprezen voorstelling ‘In duizend zoete armen’. Bij herlezing naar aanleiding van 75 jaar vrijheid werd Julika opnieuw geraakt door de manier waarop Etty omgaat met het lijden en ondanks alles de schoonheid van het leven kan blijven zien. Met een hernieuwde blik richt Julika spelend en zingend een ontroerend monument op voor een krachtige vrouw die zelfs in de diepste duisternis licht zag branden.

Bekijk hier de trailer.

STEFFA

Posted by Vyne

In STEFFA kruipt flamenco-ster Manuel Liñán in de huid van de Nederlandse danseres en balletpedagoge Steffa Wine. Steffa Wine maakte voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog furore als flamencodanseres en was in heel Nederland tot in 1944 op tournee met haar Spaansche Dansavonden. Dat werd haar na de oorlog niet door iedereen in dank afgenomen. STEFFA is een re-enactment van haar controversiële voorstellingen die in WOII in de stadsschouwburgen plaatsvonden.

Manuel Liñán danst de worsteling van Steffa Wine met haar verleden en eerzucht, en spiegelt deze aan zijn eigen zoektocht als mannelijke danser in de conservatieve flamencowereld. Twee enerverende uiteenlopende levens kruisen elkaar imaginair in deze re-enscenering en caleidoscopische voorstelling in een opmerkelijk decor van bijzonder archiefmateriaal in een originele soundscape met live flamencozang en -gitaar.

Manuel Liñán maakt internationaal furore met zijn prikkelende gender-overstijgende shows, hij verbeeldt in deze voorstelling het roerige leven van een markante schippersdochter uit Groningen. Wat maakt iemands identiteit? En hoe ver ga je, in je wens naar roem, om jezelf vorm te geven in een bedreigende omgeving? Manuel Liñán onderzoekt aan de hand van Steffa Wine’s biografie het ontplooien van de menselijke identiteit.

Een botsing met het verleden

Posted by Danielle van den Berg

Voor Een botsing met het verleden werkt De Vlammende Eend samen met schrijfster Chaja Polak. Wij hebben een bewerking gemaakt van haar boek De man die geen hekel had aan Joden.

We onderzoeken in de voorstelling gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog: in hoeverre kun je begrijpen wat er is gebeurd, en welke keuzes mensen hebben gemaakt? En wanneer verandert ‘proberen te begrijpen’ in ‘goedpraten’?

Naar aanleiding van het persoonlijke verhaal van Chaja Polak kijken we naar daders en slachtoffers. Hun verhalen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze verhalen zijn ook onderdeel van ons collectief geheugen. Maar wat weten we eigenlijk wel en wat niet?

Bekijk de trailer op de webiste van De Vlammende Eend.

De Jas 10+

Posted by Vyne

Wat kan één meisje betekenen in de donkerste momenten van de Tweede Wereldoorlog? Alles! Zolang ze maar over genoeg verbeeldingskracht beschikt. De Jas is een voorstelling over kleine mensen die grootse daden verrichten. Over hoop en wanhoop. Over licht in de duisternis. En over een geschiedenis die actueler is dan ooit.

De tweede wereldoorlog is zware kost. Maar onmisbaar in de opvoeding van een kind. Hoe zorg je ervoor dat je dit soort verhalen toch kunt delen met kinderen? Dat was een van de vragen die theatermaker Meike van den Akker zich stelde. Juist poppentheater leent zich voor het vertalen van grote thema’s. Poppen kunnen het groteske verbeelden, zonder dat het te schokkend wordt. Ellende wordt poëzie. Maar het verhaal wordt wel degelijk verteld.

Ein lied geht um die Welt

Posted by Vyne

Als een komeet verschijnt Joseph Schmidt in 1924 aan de hemel. Radio, grammofoon en film, de nieuwe media van die tijd, maken hem tot wereldster. De zanger is slechts anderhalve meter lang maar tovert met zijn stem. Tot de nazi’s Europa in hun greep krijgen. Schmidt moet zwijgen, de ster dooft, maar in de donkere oorlogsjaren vindt het publiek troost bij zijn platen. Zijn boodschap ‘Ik hou van Holland’ laat geen Nederlander zich ontnemen.

In de documentaire-voorstelling ’Zijn lied ging rond de wereld’ vertelt zijn moeder Sara hoe haar zoon uitgroeide van voorzanger in een Oost-Europese synagoge tot de stem van een generatie. Dromend tussen foto’s, filmbeelden en geluidsopnamen roept ze herinneringen op aan jaren van optimisme die eindigden in een drama.

De brieven van Mia / 9+

Posted by Danielle van den Berg

Wanneer het Syrische meisje Laila voor een vrijwilligersproject van school moet opruimen op de zolder bij de oude Joodse meneer Isa Cohen, stuit zij op een stapel oude brieven. De brieven blijken afkomstig van Mia, de in de Tweede Wereldoorlog verdwenen jeugdliefde van meneer Cohen. Vastberaden besluit Laila om het mysterie rondom de brievenschrijfster te ontrafelen. Samen met meneer Cohen komt ze terecht in een spannende speurtocht door het verleden naar het lot van Mia. Wie was die Mia en wat is er met haar gebeurd? En zou het kunnen zijn dat ze de oorlog heeft overleefd?

De Brieven van Mia is een spannende, poëtische en muzikale voorstelling over een onwaarschijnlijke vriendschap tussen twee mensen uit twee verschillende werelden. Het is een verhaal waarin heden en verleden elkaar ontmoeten. Een verhaal over hoop en troost, over liefde en haat, over een nieuw begin na een pijnlijk geschiedenis. De Brieven van Mia is geïnspireerd op het gelijknamige en succesvolle boek van Astrid Sy.

Van de makers van Woestijnjasmijntjes die in 2018 werd genomineerd voor de Zapp Theaterprijs en de Taalunie Toneelschrijfprijs. De voorstelling is op 3 mei te zien in Carré (première), Amsterdam en op 4 mei in de Verkadefabriek, Den Bosch. Daarna toert de voorstelling door het land.

https://www.youtube.com/watch?v=qrphuoIR5tI&t=1s

De Rechtvaardigen

Posted by Vyne

Met De Rechtvaardigen, gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Brokken (1949), brengen we het verhaal van de Nederlandse consul Jan Zwartendijk, die zijn leven op het spel zette voor de vrijheid van anderen. Zwartendijk is redder van duizenden levens, van Pools Joodse mannen, vrouwen en kinderen die naar Litouwen vluchtten en wanhopig een manier zochten om Europa te verlaten. Hij verstrekte visa waarmee Joden, met de Trans-Siberië Express, van Litouwen door de Sovjet-Unie naar Vladivostok, verder naar Japan en door naar Amerika, Shanghai en andere landen reisden en zo werden gered van de Holocaust.

Een indrukwekkend verhaal dat ook zal ingaan op de geredde Leo Adler en zijn vrouw Bella Hamburg die na een zesjarige vlucht New York bereikten, maar heimwee hielden naar hun oorspronkelijke continent en taal.

Middels voordracht van Jan Brokken, ingevlochten in muziek voor koor en saxofoonkwartet, maken we in dit doorgecomponeerde concert mee hoe goede daden van één mens duizenden mensenlevens kunnen redden.

Speelt op 4 mei in de Nieuwe Kerk Den Haag. Daarna nog op verschillende plekken in het land, voor de gehele speellijst zie de website van Cappella Amsterdam.

Wannsee

Posted by Danielle van den Berg

Middels een hoorspel vertelt KONVOOI het verhaal Wannsee.

Op 20 januari 1942 komen 15 nazikopstukken bijeen in Villa Marlier aan de Wannsee om een definitieve oplossing te vinden voor het jodenvraagstuk. Nog geen twee uur later zijn ze er uit – het resultaat is de best georganiseerde genocide in de geschiedenis van de mens. KONVOOI onderzoekt de argumenten van de aanwezigen en probeert stap voor stap hun redenering bloot te leggen.

Orkater-Nieuwkomer KONVOOI maakte op uitnodiging van Theater Na de Dam in 2020 een reconstructie van deze historische vergadering die nu, in 2021, opnieuw te horen is. Kille ratio afwisselen ze af met olijke close-harmony. Gebruikmakend van 8D-sound pellen de makers de conferentie af tot de essentie, en waan je je als luisteraar op de huid van de werkelijke hoofdpersoon: het gesprek.

Wannsee is een hoorspel over ontmenselijking, de waan van beschaving en de kracht van taal.

Nacht Na de Dam 2021

Posted by Danielle van den Berg

Ook dit jaar brengen op 4 mei diverse zangers en acteurs van naam in het Internationaal Theater Amsterdam een programma rondom het thema oorlog en 4 mei. De NOS registreert het programma van Theater na de Dam dat onder leiding staat van ITA-directeur Ivo van Hove en waarin wordt samengewerkt met Sven Figee (leider van Sven Hammond Soul). De artiesten en acteurs maken in het programma duidelijk wat we herdenken en waarom. De presentatie is in handen van Winfried Baijens.

Onder de artiesten zijn het ITA-ensemble, Wende Snijders, Froukje, Milow, Huub van der Lubbe, Gabriel Rios, en Shary-An. Ze brengen hun muziek en teksten op een leeg toneel en in een lege zaal met als decor fotoprojecties van beelden uit de Tweede Wereldoorlog. Soms een groots moment, soms juist een veelbetekenend detail. Er zijn hoofdfiguren, maar ook omstanders. Wat gaat er door hun hoofd?  Columnist Sheila Sitalsing en schrijver David Van Reybrouck schreven tekstbijdragen speciaal voor dit moment.

Klik hier om terug te kijken.

Tussen de Regels

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam Zuidoost verdiepten zich onder leiding van theatermaker Nina Haanappel in de geschiedenis van het Nederlandse Koninkrijk ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor de korte film Tussen de Regels.

We kennen de bekende vertellingen, maar wat weten we van de verhalen die nog verborgen liggen om nog ontdekt te worden? Een vertelling over verborgen verhalen en de eeuwige waarom-vraag. Waarom jij wel, maar ik niet?

Herdenk, herinner, vergeet niet, geef door. 
Opdat we nooit zullen vergeten.
Jij wel, jij niet, jij wel, jij niet. 
4 mei, 1 juli, 15 augustus. 
Waarom het ene wel en het andere niet?
Wie bepaald welk verhaal er belangrijk is?
Wie bepaalt welke verhalen in onze geschiedenis boeken komen?
Waarom herdenk ik jou, maar jij mij niet?

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 38 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Stille parade van het verzet

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam Nieuw-west verdiepten zich onder leiding van theatermaker Femke Heskes in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor de wandelvoorstelling: Stille parade van het verzet.

Toen, deed hij wat moest
Nu, is hij de held
Wist hij toen, wie hij nu zou zijn?

Deze voorstelling is een onderzoek naar de romantiek rondom heldendom van verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog. We paraderen met andermans heldenacties, maar maakt dat ons een solidair mens?

Praktische informatie
04 mei 2021 20:10 – 21:00 uur
05 mei 2021 13:00 – 16:00 uur
Verschillende starttijden

Startpunt: Glazenhuis, Plein 40-45
Duur: 45-60 minuten per voorstelling
Maximaal: 2 personen of 1 huishouden per starttijd

Lees hier het online magazine

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 38 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2021 van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Doorzetters

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermakers Loes van der Staak en Marley Braaf in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor de theatrale wandeling Doorzetters door het Westerpark.

In de voorstelling Doorzetters; een theatrale wandeling door het Westerpark, kijken en luisteren we naar verhalen van ouderen die de oorlog hebben meegemaakt. De verhalen van de jongeren van toen, doorverteld door de jongeren van nu. Waarin verschillen ze? Waarin kunnen ze elkaar vinden?

En wat betekent het om vrij te zijn? Juist in deze tijd waarin vrijheid ook niet vanzelfsprekend is. Hoe is het om (niet) naar school te gaan in tijden van oorlog? Of in tijden van een pandemie? Wat is verzet en hoe houd je vol in moeilijke tijden?

De theatrale wandeling door het Westerpark wordt geleid door theater, dans en muziek. De bezoeker wandelt door verhalen over verzet, vrijheid, moed en herdenken. Heden en verleden komen samen in de reis van de 17 jongeren die zich verhouden tot de verhalen van de ouderen. Loop mee, herdenk en vier de vrijheid samen met deze jongeren op 4 en 5 mei.

Praktische informatie:
De wandeling duurt 45 minuten tot een uur en is tussen de tijdsslots op eigen tempo te lopen. In de servicemail die u vooraf ontvangt staat vermeld op welke tijd u de wandeling kunt starten.  Om de theatrale wandeling in haar optimale vorm te genieten is het raadzaam om een opgeladen telefoon mee te nemen én oordopjes.

4 mei: Tussen 17.00- 19.00 uur
5 mei: Tussen 13.30- 15.30 uur en 16.30 en 18.30 uur
Vertrekpunt: Theater De Krakeling – Pazzanistraat 15

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 38 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven

DE NACHT

Posted by Danielle van den Berg

De afgelopen maanden gingen zes jongeren in Amsterdam Noord in gesprek met ouderen uit de buurt over de geschiedenis van Noord ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor een korte film, soundscape, spoken word en een aantal (digitale) ontmoetingen en vragen.

We nodigen u uit online te dwalen door de website en instagram. Om te verdwalen, zelf op zoek te gaan naar een structuur of dat wat woekert en vreemd is juist te omarmen.

Van zaterdag 1 mei tot en met woensdag 5 mei worden een website en Instagramaccount iedere dag en nacht aangevuld, met als doel stil te staan en ons te verbinden aan de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog vanuit het perspectief van de nacht. Het perspectief van het donker, van dat wat verborgen, anders en vreemd is. Op 4 mei 2021 om 21:14, precies op het moment dat de zon ondergaat, is er via instagram een theatrale live ontmoeting tussen de spelers over de ontmoetingen die tijdens het proces hebben plaatsgevonden. Om stil te staan bij en betekenis te geven aan het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 38 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

De herinneringen van de straten

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam Zuid verdiepten zich onder leiding van theatermakers Jurrien van Rheenen en Tamar Lagas in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor de theatrale wandelroute door Amsterdam Zuid “De herinneringen van de straten”.

Na een jaar van isolement nemen we jullie, in kleine groepen, mee naar buiten. We begeleiden jullie door de diamantbuurt en tonen de herinneringen van de straten. Dat wat zij hebben gezien, gehoord, geroken en gevoeld. We tonen flarden van de bezette straten en de leegte van het afgelopen jaar. Wat als we alle herinneringen zouden kunnen zien, wat vertellen de straten ons dan?

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 400 jongeren in 38 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Het hol van de leeuw

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam Oost verdiepten zich onder leiding van theatermakers Berith Danse en Isa van Dam in de geschiedenis van Amsterdam Oost ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor de livestream Het hol van de leeuw.
Het hol van de leeuw – Plein Theater in samenwerking met PACT+ (ROC van Amsterdam)

In Amsterdam Oost zijn de sporen van de Tweede Wereldoorlog onuitwisbaar. Voelbaar in de struikelstenen in de straten waar zoveel mensen zijn gedeporteerd, met het Muiderpoortstation waarvandaan de treinen vertrokken als getuige. En in de verhalen uit ARTIS, waar mensen schuilden boven de leeuwen – terwijl aan de andere kant van het hek Duitse soldaten de dieren bewonderden. De verhalen uit Oost komen samen in een hedendaagse beeldende montage, gespeeld en gemaakt door jongeren van nu.
Deze wordt live gestreamd op dinsdag 4 mei 19.30 – 21.00 uur op www.plein-theater.nl.

Tijdens de twaalfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 500 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2021 van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Gesprek Voor de Dam 2021 – De zaak Jacob D.

Posted by Danielle van den Berg

Op 2 juni 1943 werd de Nederlandse koopman Jacob Dirkmaat in Wenen onthoofd na een vonnis van het Volksgerichtshof, een bijzondere rechtbank die in 1934 werd opgericht als onderdeel van de afdeling Hoog- en Landverraad. Dit ‘Sondergericht’ stelde Nazi-Duitsland in staat om buiten de constitutionele wetgeving te opereren. Een Nationaal Gerechtshof was een oude wens van de NSDAP. Al in hun eerste partijprogramma eisten ze “het vervangen van het, de materialistische wereldorde dienende, Romeinse Recht, door een Algemeen Germaans Recht.” Jacob Dirkmaat was de eerste van 18 mannen die op deze avond werden gedood. Elke twee à drie minuten één. Op de overtreding die hem het leven kostte stond destijds in Nederland een boete van 3 gulden.

Jacob Dirkmaat was de grootvader van schrijver/regisseur Frances Sanders. Op basis van persoonlijke brieven van Jacob en zijn Weense geliefde Mimi Wiesnar, getuigenverklaringen en processtukken werd in 2020 in opdracht van Theater Na de Dam gewerkt aan een podcast. Deze kunt hieronder beluisteren.

Op 3 mei 2021 vindt er een theatrale lezing plaats van De zaak Jacob D. Na de lezing gaan we in gesprek over de voorstelling, de rechtsstaat, het individu en verantwoordelijkheid met hoogleraar mensenrechten Barbara Oomen, maker Frances Sanders en met een speciale bijdrage vanuit het gerechtshof in Wenen door dr. Friedrich Forsthuber, president van het Landesgericht für Strafsachen Wien.

Over Gesprek Voor de Dam
Ieder jaar maakt De Balie samen met Theater Na de Dam in het kader van de Nationale Dodenherdenking het programma Gesprek Voor de Dam op 3 mei en een passende voorstelling op 4 mei. Dit jaar worden beide programma’s samengevoegd: op 3 mei om 20.00 uur wordt vanuit De Balie in Amsterdam als livestream de theatrale lezing van ‘De zaak Jacob D.’ uitgezonden. Aansluitend vindt er een gesprek over de staat van de rechtstaat in het licht van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.

Beluister hier de drie delen van de podcast-serie De zaak Jacob D.

Theater Na de Dam · De zaak Jacob D. – Frances Sanders & Theater Na de Dam

In Carré: Een Duits leven

Posted by Danielle van den Berg

Een Duits leven
Live(stream) vanuit Carré
Theater Na de Dam en Koninklijk Theater Carré presenteren 4 mei om 21.00 uur een livestream van het stuk Een Duits Leven. Deze voorstelling zou 4 mei 2020 en vervolgens 4 mei 2021 live spelen in de piste van Carré. Wegens de bekende maatregelen kan dit helaas geen doorgang vinden. Juist in deze tijd vindt Theater Na de Dam het belangrijk om verdieping te bieden aan de Nationale Dodenherdenking. Daarom brengt bekroond actrice Hannah Hoekstra evengoed op 4 mei 21.00 uur live vanuit Carré de monoloog Een Duits leven. De voorstelling is via een livestream te volgen. Kaartjes zijn vanaf 13 april te koop via carre.nl en kosten € 12,50. De link naar de livestream en het voorprogramma wordt drie dagen voorafgaand aan de voorstelling per e-mail gestuurd naar het opgegeven adres.

Een Duits leven
Brunhilde Pomsel was de secretaresse van Joseph Goebbels, minister van propaganda onder Hitler en één van de hoogste nazi’s. Ze verkeerde tussen de grootste misdadigers van de eeuw en toch, zo verklaart ze op het eind van haar leven, was ze nooit helemaal op de hoogte van wat er om haar heen gebeurde. Voor politiek heeft ze zich nooit zo geïnteresseerd. Schuldgevoel heeft ze nooit gekend. Ze leefde een Duits leven. Een monoloog die laat zien hoe makkelijk mensen hun beeld van de realiteit kunnen aanpassen om geen gewetensnood te krijgen. De tekst van A German Life is gebaseerd op de gelijknamige documentaire over de secretaresse van Goebbels. De voorstelling ging voor het eerst in 2019 in première met Maggie Smith als Brunhilde Pomsel.

Hannah Hoekstra
Een Duits leven is een monoloog over de onbetrouwbaarheid van ons moreel kompas, vertolkt door de gevierde actrice Hannah Hoekstra, die net zo oud is als Brunhilde was toen ze voor Goebbels ging werken. Hannah Hoekstra over haar bijdrage aan Theater Na de Dam: “Ik wil zo veel mogelijk verhalen horen om de werkelijkheid te begrijpen en daarin zoeken naar licht als tegenreactie op de zwaarte van het leven.”

Nina Spijkers
Nina Spijkers is afgestudeerd aan de Regieopleiding in Amsterdam waar ze onder andere Leonce en Lena van Georg Büchner, Closer van Patrick Marber en Hamletmachine en Kwartet van Heiner Müller regisseerde. Ze liep stage als regie assistent van Johan Simons bij de productie Dantons dood van Toneelgroep Amsterdam. Momenteel is ze als maker aangesloten bij de Toneelschuur in Haarlem. Afgelopen seizoen maakte zij Dangerous Liaisons bij Bos Theaterproducties. En komend seizoen start ze bij TG Oostpool om de grote-zaal-productie te regisseren.

 

 

 

Gesprek Voor de Dam 2020

Posted by Danielle van den Berg

Het estafette-interview over kunst en cultuur

Churchill zei tijdens de Tweede Wereldoorlog niet ‘than what are we fighting for’, toen hem gevraagd werd om te bezuinigen op de kunsten. Wel zei hij eerder: “The arts are essential to any complete national life. The State owes it to itself to sus­tain and encour­age them…. Ill fares the race which fails to salute the arts with the rev­er­ence and delight which are their due.”

Tijdens het jaarlijkse Gesprek Voor de Dam, een jarenlange samenwerking tussen Theater Na de Dam en De Balie, praten we dit jaar over het belang van kunst en cultuur. In crisistijd en daarbuiten. Dit doen we in een estafette-interview met o.a. regisseur Ivo van Hove van ITA, theatermaker Jan Joris Lamers van Maatschappij Discordia, zangeres Nora Fischer, mede-oprichter en zakelijk leider van Likeminds Jarrod Francisco, theatermaker en schrijver Marjolijn van Heemstra en schrijver Rashid Novaire en kunstenaar Sarah van Sonsbeeck (beiden genomineerd voor de Open Call van Comité 4 en 5 mei en De Balie). We openen de avond met een interview met Jaïr Stranders en Bo Tarenskeen van Theater Na de Dam.

De interviews worden gedaan door de redactie van De Balie.

Over Gesprek Voor de Dam

Het Gesprek Voor de Dam is een jaarlijks gesprek in de aanloop naar de Nationale Dodenherdenking waarbij filosofen, historici en theatermakers zich buigen over een actueel en urgent thema rondom de Tweede Wereldoorlog en het herdenken. Eerdere edities zijn terug te zien via de website van De Balie TV.

Het interview is live te volgen via de homepage en Facebookpagina van De Balie of de volgende dag terug te kijken via De Balie TV.

Männerbund

Posted by Danielle van den Berg
Lars Brinkman en Martijn de Rijk over homoseksualiteit en vrijheid; tijdens de Tweede Wereldoorlog en nu.

“Ontwapenend in zijn eenvoud, ontroerend in zijn historische dimensies (…) Het belang van Brinkmans verhaal is te groot om bij een eenmalige uitvoering te blijven” aldus Theaterkrant in 2019 toen Männerbund in première ging. Gelukkig blijft het niet bij een eenmalige uitvoering en is Lars’ voorstelling ook dit jaar weer te zien in Den Haag, Utrecht en Amsterdam.

Het Homomonument, Amsterdam. Drie roze driehoeken in graniet, gelegen op de Westermarkt, waar elk jaar op 4 mei de vervolging van homoseksuelen overal ter wereld wordt herdacht. Wat weinig mensen weten is dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog een grote daling is geweest in de vervolging van homoseksuelen in Nederland. Sterker nog, de homo-scène leek in de bezettingstijd zelfs te floreren.

“Ontwapenend in zijn eenvoud, ontroerend in zijn historische dimensies (…) Het belang van Brinkmans verhaal is te groot om bij een eenmalige uitvoering te blijven”

Theaterkrant

Getriggerd door deze bevindingen probeert acteur en theatermaker Lars Brinkman een nieuw licht te werpen op de geschiedenis die we allemaal denken te kennen. Is slachtofferschap verslavend? Is er een verband tussen homoseksualiteit en fascisme? Wat heeft de hechte mannenband, de aantrekkingskracht van het uniform en de verafgoding van het mannelijke lijf binnen het SS-leger met elkaar te maken?

In Männerbund vraagt Lars, zelf homoseksueel, zich af waarom we ons laten leiden door ongemak en schaamte in gesprekken over zaken die simpelweg niet eenduidig zijn. Hoe kunnen we op zoek gaan naar een eerlijke vorm van emancipatie?

Lars brinkman

Männerbund

Foto: Jorn Heijdenrijk

Männerbund

Foto: Jorn Heijdenrijk

Männerbund

Foto: Jorn Heijdenrijk

Geluid van Noord

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Khouloud Zaher in de geschiedenis van Amsterdam Noord ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Hun onderzoek vormt de basis voor het geluidsverhaal Geluid van Noord.

Amsterdam-Noord, zaterdag 17 juli 1943. Een luchtalarm wordt gevolgd door het zwaarste bombardement dat Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog te verduren heeft: 156 bommen op Noord. Hoe hebben de geluiden van dit bombardement, letterlijk en figuurlijk, vanaf dat moment gereisd?

We spraken erover met mensen die het meemaakten, zij vertelden verhalen zo uniek als hoe een geluidsgolf vibreert. En er was één locatie die de ouderen van Noord zich allemaal kunnen heugen, die iedereen verbond: de pont. Het geluid van de pont is gek genoeg al die tijd hetzelfde gebleven. Voor de oorlog, tijdens en nu nog steeds, verbindt en verplaatst de pont waardevolle geluiden.
Luister op 4 mei mee naar ons geluidsverhaal. Op de pont wordt het verhaal tussen 18:00 en 22:00 uur in fragmenten afgespeeld. Het gehele geluidsverhaal én een beeldverslag van de spelers worden op 4 mei beschikbaar gesteld op de verschillende online kanalen van de Tolhuistuin en Theater Na de Dam.

Tijdens de elfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 500 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

Beluister hier het gehele geluidsverhaal van de losse verhalen die ook op de pont te horen zijn.

Theater Na de Dam · Geluid van Noord – Tolhuistuin, ROC van Amsterdam, Amsterdam

De studenten stellen zich voor d.m.v. een beeldverslag van de voorstelopdracht ‘mijn geluid’. Zie en hoor wie het Geluid van Noord hebben gemaakt.

https://youtu.be/OU7o5FXxdwA

Hoe het was

Posted by Julie

Jongeren uit Amsterdam-Oost verdiepten zich onder leiding van theatermaker Nilay Ceber in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en de stad in stilstand door het coronavirus. Hun digitale onderzoek vormt de basis voor de theatrale film Hoe het was.

‘Nu is iedereen aardig voor elkaar vanwege het virus, maar over twee jaar is dat weer voorbij omdat iedereen het vergeet. We moeten niet vergeten hoe het was.’
 


Nu we binnen zitten kunnen we massaal terugkijken. Herdenken. Overdenken. We zijn uit noodzaak tot stilstand gebracht. Herdenken is stilstaan. Herdenken is omkijken. Herdenken is historisch besef.

Vanuit slaapkamers, woonkamers en bezemkasten werden oude verhalen afgestoft, oma’s geïnterviewd en werd er gedanst voor de spiegel. Maar niets is zo luchtig als het lijkt. ‘Angst ruikt naar zand. Je kent de geur wel. Heel naar maar ook wel prettig.’

Tijdens de elfde editie van Theater Na de Dam zetten bijna 500 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om, ondanks alles, ook dit jaar 4 mei van betekenis te voorzien. Gebaseerd op digitale gesprekken en briefwisselingen tussen jongeren en ouderen over de oorlog wordt – in veel verschillende vormen – iets waardevols gemaakt en staan we niet alleen stil bij het verleden, maar ook bij de complexe tijd waarin we nu leven.

https://youtu.be/_CwLYQZQA6M