Verkeedr Verbonden

Posted by Vyne

“Efsjer veln ojch die verter dervartn zich ven ojf dem licht.
Veln in sjo in basjerter tseblien zich umgericht?”

“Misschien zullen ook deze woorden wachten op het licht.
Zullen ze op voorbestemde tijd onverwacht opbloeien?”

Uit: Graankorrels, Avrom Sutzkever (1943), vertaling Eric Sander

De Joodse dichter Avrom Sutzkever wist in 1943 in het getto van Vilnius als lid van de “papierbrigade” een grote hoeveelheid Joods literair erfgoed veilig te stellen. Als één van de weinige bewoners zou hij het getto ook weten te ontvluchten; na de oorlog heeft hij vele geschriften en boeken weer opgegraven. Zo ook het gedicht Graankorrels dat dit proces bijna letterlijk verwoordt, en dat voor het 4 Mei-Projekt op muziek werd gezet door Gerrit Jan Niemeijer.

De kracht van taal staat centraal in het muzikale programma Verkeedr Verbonden waarin naast Graankorrels een tiental werken van zeer uiteenlopende aard wordt uitgevoerd door het 4 Mei-Projekt.
Deze Groningse culturele vereniging staat al sinds 1979 elk jaar op een bijzondere manier stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

De afwisselende voorstelling, geregisseerd door theatermaker Niels Smit Duyzentkunst, wordt vakkundig aan elkaar gepraat door de jonge acteurs Raisa en Melchior Riemens, die af en toe verwikkeld raken in een felle en hilarische woordenwisseling met koor en dirigent.

Op het programma staan onder andere 2 wereldpremières:

  • Verzet van Ronald Poelman, op tekst uit het gedicht Iemand stelt de vraag van Remco Campert.
  • De schaduw van woorden van Robert Ramaker op een tekst van Sylvia Dragtstra.
    Verder werken van o.a. Bert Heikema, Benjamin Britten, Toru Takemitsu, Frank Ticheli, Veljo Tormis en Anders Edenroth.

Speelt op meer data, kijk hier voor meer informatie.

TR Herdenkt

Posted by Vyne

Samen herdenken kan op 4 mei met elkaar bij Theater Rotterdam. Het programma bestaat uit zang, muziek en spoken word. Performancecollectief URLAND maakte in samenwerking met studenten van Codarts een koorstuk.

Op donderdag 4 mei wordt er van 19:45 tot 20:45 bij TR25 Schouwburg een programma georganiseerd om samen stil te staan bij het verleden. Het programma met muziek en spoken word is onder leiding van Milou Adjanga. Spoken word artiest Hasan Gök zal een stuk voordragen met muzikale ondersteuning.

Om 20:00 zullen we met elkaar twee minuten in stilte herdenken.

URLAND Herdenkt
Het programma zal daarna verder gaan in de Grote Zaal. Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk gecomponeerd door Annelinde Bruijs zingen studenten van Codarts de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie, die Levi’s redding betekende in het kamp. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. De betekenis van her-denken en herinneren wordt invoelbaar gemaakt.

URLAND is sinds zijn oprichting bezig om de Grote Verhalen te hertalen in moderne tijden, en vraagt met deze performance af hoe een nieuwe generatie zich tot de geschiedenis en traditie verhoudt.

Het programma start in de Hal van TR25 Schouwburg en voor iedereen gratis toegankelijk.

Het zijn onze jongens

Posted by Julie

Jongeren uit Assen verdiepten zich onder leiding van theatermakers Maris de Jong en Mika But in de geschiedenis van Assen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Het zijn onze jongens.

Het is inmiddels bijna 80 jaar geleden dat het een groep jonge verzetsstrijders lukte 31 kameraden uit het Huis van Bewaring in Assen te bevrijden. Spelers van onze Vooropleiding brengen speciaal voor 4 mei deze geschiedenis opnieuw tot leven in de verteltheaterproductie Het zijn onze jongens.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

VRIJE VAL

Posted by Julie

Jongeren van het Tussenjaar van Theaterschool Utrecht verdiepten zich onder leiding van theatermaker Eva Beijneveld in het thema vrijheidsstrijden. Zij spraken met ouderen van de Wartburg in Utrecht over de betekenis van vrijheid voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling VRIJE VAL.


VRIJE VAL is een fysieke- en beeldende theatervoorstelling over de strijd voor vrijheid. De 17 jongeren van het Tussenjaar hebben de betekenis van vrijheid in henzelf en met elkaar verkent en vormgegeven. Belangrijk aandeel in de voorstelling vormen de videofragmenten uit de interviews met ouderen over vrijheid voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.


Het spel van de jongeren en de verhalen van de ouderen vragen het publiek na te denken over het thema vrijheid toen & nu.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Honderdtwintig dingen die tellen

Posted by Julie

Jongeren uit Breda verdiepten zich onder leiding van theatermakers Juup Luijten en Anne Leijdekkers in de geschiedenis van Breda ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Honderdtwintig dingen die tellen.

In mijn hoofd zet ik alles op een rijtje
probeer ik aan alles te denken, een voor een, aan iedereen en allemaal.
Af en toe komt er ineens een emotie op.
Dat heb je hoor, als je ouder bent.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Muziek in tijden van oorlog

Posted by Danielle van den Berg

Het leed van de slagvelden, de onderdrukking en strijd hebben veel dichters en muzikanten proberen te verwerken in muziek en poëzie.

Muziek in tijden van oorlog door Ensemble Caravan onder leiding van Julian Schneemann en verteld door Francis Broekhuijsen biedt een ontroerende en indrukwekkende selectie van muziek uit alle landstreken en teksten van onder andere Armando, Campert, Enquist, Aafjes en Wijnberg.

’t Lange Pad

Posted by Ehud Neuhaus

Jongeren uit Spanbroek verdiepten zich onder leiding van theatermaker Jeroen Wals in de geschiedenis van Spanbroek ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling ’t Lange Pad.

De leidraad voor deze locatievoorstelling is het verhaal van de Joodse onderduikster Fia Schrijver. Als 2-jarig kind werd zij op de boerderij van de familie Koomen in Aartswoud gebracht om te schuilen. Haar ouders heeft ze na de oorlog nooit meer teruggezien. Ze is op de boerderij gebleven en daar opgegroeid. Welke gebeurtenissen kan Fia zich nog herinneren en hoe hebben de jongeren dat omgezet in een voorstelling?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Niemands-land

Posted by Julie

Jongeren uit Almere verdiepten zich onder leiding van theatermaker Timo Lourens in de geschiedenis van Almere ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Niemands-land.

Vier jongeren vertellen de verhalen door van drie generaties oorlog en vrijheid: die van toen, die van nu en van die nog zullen volgen. Op locatie en met theatrale en muzikale middelen onderzoeken zij hoe je in oorlogstijd en op nieuw land een thuis kan creëren.


Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Nightingale

Posted by Julie

Jongeren uit Rotterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Manouk Schrauwen in de geschiedenis van Rotterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Nightingale.

In Nightingale vertellen de dansers het verhaal van een persoon die op de vlucht is of in een benarde, onveilige situatie zit. In stilte dwalen hun gedachten af en dromen ze weg naar een andere wereld. Daar waar de vogels mogen fluiten en de zon op hen gezicht schijnt. Waar ze kunnen rennen, stampen, zingen en vliegen. Het stuk geeft zichtbaarheid aan een groep, die in de Tweede Wereldoorlog veel leed is aangedaan en geeft een stem aan hen die moesten fluisteren.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Struikelstenen Maastricht

Posted by Vyne

Montagevoorstelling waarvoor de interdisciplinair maker Martijn Tullemans zich heeft laten inspireren door de verhalen achter de struikelstenen in Maastricht. Welke personen en verhalen schuilen er achter deze steentjes. Dit wordt duidelijk tijdens deze voorstelling door middel van een lezing/beschrijving van enkele biografieën, muziek, spoken-word en een beeldige presentatie met foto’s van de desbetreffende personen.

Met als gastartiest spoken-word artist Sara Curfs.

Schemer

Posted by Julie

Jongeren uit Middelburg verdiepten zich onder leiding van theatermaker Roos Zwigtman in de geschiedenis van Middelburg ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Schemer.

Een voorstelling over de donkere en lichte momenten in oorlogstijd. U wordt meegenomen op een reis langs herinneringen uit het verleden. Verhalen van vroeger komen weer tot leven.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 43 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Voor Jan

Posted by Julie

6 Jongeren verdiepten zich onder leiding van de maker Imke van den Hurk in de geschiedenis van Eindhoven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met de geschiedenis van de verzetsstrijder Jan Zwartendijk en hun blik daarop, de basis van de voorstelling VOOR JAN.

“Iedereen in mijn plaats zou hetzelfde hebben gedaan.”
Jan Zwartendijk was een stille strijder. De toenmalige vertegenwoordiger van Philips in Litouwen heeft vlak voor de Tweede Wereldoorlog in het geheim gezorgd voor illegale visa, in de hoop duizenden joden te laten vluchten voor het naderend gevaar. Zwartendijk zelf heeft nooit geweten dat het er meer dan 9000 waren. Sterker: hij vreesde dat hij vrijwel niemand had kunnen redden. En daarover heeft hij zich tot aan zijn dood schuldig gevoeld.

Jan Zwartendijk zei dat iedereen in zijn plaats hetzelfde zou hebben gedaan. Maar is dat wel zo? Hebben we enig besef van wat strijden voor vrijheid in die omstandigheden inhoudt?
In deze performance nemen 6 jongeren u mee in een herdenking bij het Monument van Jan Zwartendijk aan de Kanaaldijk.

Een kaartje reserveren is niet nodig. U kunt een donatie geven op de locatie. Mocht u slecht ter been zijn of en het lastig is om 25 minuten te staan, stuur dan een mail naar info@wildpark.nu dan zorgen wij voor een zitplaats.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten ruim 300 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

De vele gezichten van vrouwen in verzet – de podwalk

Posted by Vyne

Acht jongeren verdiepten zich in de verhalen van verzetsvrouwen in Haarlem tijdens de Tweede Wereldoorlog. Amber, Annabel, Emma, Idrissa, Jayda, Jip, Nora en Philip nemen je in deze theatrale audiotour mee langs historisch waardevolle plekken in de stad, waar ze deze onderbelichte verhalen tot leven laten komen. Van het redden van Joodse kinderen tot het zorgen voor onderduikers, van koerierswerk tot vervalsen, van illegale pers maken en verspreiden tot spionage en van sabotage tot liquidaties. Door al deze rollen en functies binnen het verzet vervulden vrouwen cruciale rollen binnen het verzet.’

Geïnspireerd door deze verhalen maken we een audiotour waar we ingaan op de vragen: Wat betekent verzet (anno nu)? Welke rol speelden vrouwen in het verzet en waarom kreeg dit weinig aandacht? Wat hebben vrouwen in die tijd betekent voor Haarlem?

De audiotour is verbonden aan de gelijknamige tentoonstelling van het Noord-Hollands Archief. Op 4 mei 2023 wordt de podwalk De vele gezichten van vrouwen in verzet gepresenteerd in het kader van Theater Na de Dam en de Nationale Dodenherdenking.

Wie niet weg is, is…

Posted by Vyne

Jongeren uit Amsterdam verdiepten zich onder leiding van theatermaker Eva Benjamin in de geschiedenis van Amsterdam ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Wie niet weg is, is….

8,9,10! Ik kom! Ze rennen, verstoppen en vluchten. Er klinkt gelach, gegil, geschreeuw. Ze spelen. Op het schoolplein van toen en het schoolplein van nu. 15 kinderen spelen verhalen en spelletjes. Maar wat als een spelletje ineens werkelijkheid wordt? Ze rennen, verstoppen en vluchten. Wie niet weg is, is…

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

ECHO

Posted by Julie

ECHO is een nagalm van het leven van Carl von Ossietsky (1889-1938). De Duitse pacifist, journalist en Nobelprijswinnaar was een belangrijk boegbeeld van het verzet tegen Hitler. Zes Groningse jongeren hebben zich zijn levensverhaal eigen gemaakt door in gesprek te gaan met ‘Ossietzky’s van nu’: een journalist met een missie, de dochter van een verzetsvrouw en een man die jarenlang ten onrechte in gevangenschap heeft geleefd. Samen met vier mimespelers uit Kiev en een achtkoppig koor geven zij vorm aan de voortdurende strijd voor rechtvaardigheid, de kwetsbaarheid van vrijheid en machteloze woede. In ECHO laten zij zien hoe het verleden doorklinkt in het heden en hoe een jonge generatie hoopvol kan opstaan voor haar idealen.

ECHO speelt aansluitend aan de Dodenherdenking op 4 mei 2023 om 21.15 uur in De Martinikerk in Groningen. Toegang is gratis.

ECHO is een coproductie van Die Weltbühne met De Noorderlingen, NITE, Kyiv Mime Theatre en Prins Claus Conservatorium in het kader van Theater Na de Dam.

Op 29 april is er een panelgesprek over de relatie tussen oorlog, kunst en media. Hoe vormen de media ons beeld van oorlog? Meer informatie is te vinden via deze link.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Bevrijding zonder afscheid

Posted by Julie

Jongeren uit Dordrecht verdiepten zich onder leiding van theatermaker Yara van Engelen in de geschiedenis van Dordrecht ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Bevrijding zonder afscheid.

Betsy en Hans groeien samen op, maar door de oorlog scheidt hun wegen. Ze kunnen niet eens afscheid van elkaar nemen. Hoe vier je vrijheid als je zoveel dierbaren bent verloren? Een voorstelling met toneel, dans en poëzie.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Een lepeltje vrijheid

Posted by Julie

Jongeren uit Haarlem verdiepten zich onder leiding van theatermakers Anna Boelens en Merijn van Beusekom in de geschiedenis van Haarlem ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling Een lepeltje vrijheid

Vrijheid? Ja, vrijheid! Kun je vrijheid proeven? En hoe smaakt dat dan? Is het zout, zoet of bevat het een aangenaam zuurtje? Smaakt vrijheid lekkerder als je met héél veel mensen aan tafel zit?

Een groep jonge spelers verdiept zich samen met de theatermakers van theaterbroedplaats STEK in de waarde van vrijheid, één van de belangrijkste levensbehoeftes van de mens. Aan de hand van verhalen uit Haarlem ten tijde van de Tweede Wereldoorlog nemen ze je mee op een theatrale vertelling. Een uitnodiging om samen met ons de oorlog te herdenken en de vrijheid te vieren onder het genot van een kom soep.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

De Strijdbaren

Posted by Danielle van den Berg

Jongeren uit Enschede verdiepten zich onder leiding van theatermaker Renée Buys in de geschiedenis van Enschede ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling De Strijdbaren.

De Theatermakerij maakt met een groep jonge spelers een voorstelling over vrijheid, over strijden en over het Stadhuis in en na de Tweede Wereldoorlog in Enschede.
Wat als je het ergens niet mee eens bent? Durf je daar dan iets van te zeggen? Durf je ergens voor de strijden? Of houd je je liever stil?

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

Om Weg Te Komen Om Terug Te Gaan

Posted by Julie

Jongeren uit Utrecht en Laren verdiepten zich onder leiding van Celestine van Rijswijk en Ruben Bosch in de geschiedenis van bewoners uit het Rosa Spier Huis ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met het verhaal van Rosa Spier en de eigen beleving van de spelers de basis van “Om weg te Komen Om Terug te Gaan”.

Het Rosa Spier Huis in Laren is een woon- en werkgemeenschap van oudere kunstenaars en wetenschappers. Dit jaar werkt het Rosa Spier Huis samen met Theater Na de Dam om de verhalen van bewoners uit alle windstreken een podium te geven op 4 en 5 mei.

Het publiek vertrekt vanaf de zaal van het Rosa Spier Huis op een tocht over het terrein om uiteindelijk weer terug te keren in deze lege zaal. Onderweg stuiten we op vluchtpogingen, verzetsbrieven, boterhammen met kaas en nog veel meer. We vragen ons af wie helden waren van toen, wie van nu en of we de mensheid in staat is om te leren van het verleden. Aanmelden voor de voorstelling kan door een mail te sturen naar: receptie@rosaspierhuis.nl

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu

In Flarden

Posted by Julie

Jongeren uit Purmerend verdiepten zich onder leiding van theatermaker Tim Schuitvlot in de geschiedenis van Purmerend ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling In Flarden.

Ria en Jan. De een uit Purmerend en de ander uit Amsterdam Noord. De een ondergedoken in de Beemster, de ander aanschouwde de bombardementen in Noord. Allebei in de oorlog en allebei kind. Aan de hand van een gesprek waarin flarden van deze kindertijd voorbij kwamen, maakten 17 leerlingen van de NKT Theaterschool een voorstelling: ‘In flarden’. Een voorstelling over oorlog. Maar vooral over opgroeien in een wereld die in de war is. Een lichte voorstelling over een zwaar onderwerp in het kader van Theater na de Dam.

Een eigen voorstelling maken over de Tweede Wereld Oorlog, terwijl je zelf na 2004 geboren bent? Dat is een bijzondere opdracht. Theatermaker en regisseur Tim Schuitvlot begeleidde 17 NKT leerlingen in de leeftijd van 12 – 19 jaar bij de realisatie van hun Theater na de Dam-productie: ‘In flarden’. Na een oproep stroomden de verhalen van overlevenden van de Tweede Wereld Oorlog binnen. Twee van hen, de tachtigers Ria de Wolf en Jan Bosman, gingen persoonlijk in gesprek met de jonge theatermakers. Hun verhalen worden niet één op één naar het theater vertaald, maar vormden de inspiratie voor een intieme, eigen voorstelling over het leven in oorlogstijd.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu

Ondergedoken in Driebergen

Posted by Julie

Twaalf jongeren uit de Heuvelrug verdiepten zich onder leiding van schrijver Janneke Schotveld en theatermaker Olaf Brands in de verhalen van Driebergse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het resultaat is te zien in de voorstelling “Ondergedoken in Driebergen”. Een fietstocht, waarbij je op de route korte voorstellingen treft op historische locaties.

Elke jongere laat op zijn eigen manier een stuk van de lokale geschiedenis tot leven komen. Zo schreef Lute Bert Klein een korte pianocompositie over een Duitse Ortzcommandant en predikant die razzia’s aankondigde bij het verzet. Romée Bartling verdiepte zich in het leven van de kraamverpleegster en verzetsstrijder Loek Caspers, die met haar fiets heel de regio rondging. Romée laat Caspers tot leven komen door zelf op een meer dan 100 jaar oude fiets te stappen en het publiek in te wijden in het verzetswerk. De andere jongeren spelen onder meer bij het Joods Monument en in een voormalig weeshuis.

De theatrale route door Driebergen is de zien op donderdag 4 mei, van 16:00 tot 17:30 en van 20:02 tot 21:30 uur. Tussen 17:45 en 18:45 uur is er een gesprek met soep over het maakproces en herinneringen aan Driebergen in oorlogstijd. Aanmelden kan via herdenkenindriebergen.nl.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten ruim 300 jongeren in 40 projecten door heel Nederland zich in om ook dit jaar 4 mei van extra betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.

ER HOEFT ER MAAR EEN DE EERSTE TE ZIJN

Posted by Danielle van den Berg

Jongeren uit Zutphen verdiepten zich onder leiding van theatermaker en choreograaf Irene Kriek en Sassan Saghar Yaghmai in de geschiedenis van de April-meistaking ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “ER HOEFT ER MAAR EEN DE EERSTE TE ZIJN”

Op 29 april 1943 breekt er een massaal protest uit in Nederland tegen de gedwongen Arbeitseinsatz tijdens de Tweede Wereldoorlog. De oproep dat 300.000 Nederlandse oud militairen zich moeten melden om in Duitsland gedwongen aan het werk te gaan is de aanleiding voor de grootste staking uit de Nederlandse geschiedenis. De staking begint bij Stork in Hengelo en verspreidt zich snel over het hele land. Maar liefst 500.000 dappere mensen leggen hun werk neer. De nazi’s reageren meedogenloos op dit massale protest. Tweehonderd Nederlanders sterven voor het vuurpeloton of in strafkampen. Na deze harde wraakmaatregelen groeit het aantal Nederlanders dat zich actief verzet of onderduikers in huis neemt. Deze staking markeert een keerpunt in de Tweede Wereldoorlog.
Er hoeft er maar één de eerste te zijn is een voorstelling over solidariteit in tijden van verdeeldheid.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu. 

Ondergedoken

Posted by Vyne

Ondergedoken vertelt het verhaal van twee kinderen, vijf jongeren en vier volwassenen die gedurende drie jaar lang, samen ondergedoken zaten. Zo’n lange tijd samen doorbrengen in een kleine ruimte zorgt natuurlijk voor spanningen. Het is een verhaal vol vriendschap, hoop en liefde. Maar ook een verhaal vol verdriet. Zullen ze de bevrijding nog meemaken?

Stil op Souder

Posted by Vyne

It is 1944. Sjoerd groeit op yn ‘e oarloch mei syn heit en mem mar de tiden binne dreech.

Heit kin opsichter wurde by de molkfabryk en mem… Mem docht somtiden as bestiet de oarloch hielendal net. As Sjoerd opgroeid ta jongfeint, kriget er fragen. Wêrom wurdt it hâlden en dragen fan minsken yn oarlochstiid oars en wêrom kriget hy dêr de skuld fan?

Troch dy ferrekte oarloch slute de minsken hjoeddedei de eagen, wylst Sjoerd net fuort sjen wol foar de wierheid. Hy sjocht werom op syn jierren as lytse jonge en ûnderfynt dat de oarloch út it lân, mar nea út it hert is. Komt de oarloch in oantal jier nei de befrijing dan dochs noch mei ferrassingen? Of bliuwt it noch altyd stil op souder…

Vertaald naar het Nederlands

Het is 1944. Sjoerd groeit tijdens de oorlog op met zijn vader en moeder, maar het zijn moeilijke tijden.

Vader kan opzichter worden op de zuivelfabriek en moeder… Moeder doet soms alsof de oorlog helemaal niet bestaat. Als Sjoerd opgroeit tot een jonge man, krijgt hij vragen. Waarom verandert het gedrag van mensen in oorlogstijd en waarom krijgt hij daar de schuld van?

Door die verdomde oorlog sluiten mensen tegenwoordig de ogen, terwijl Sjoerd de waarheid niet wil wegkijken. Hij kijkt terug op zijn jaren als kleine jongen en ervaart dat de oorlog het land uit is, maar nooit uit het hart. Brengt de oorlog een aantal jaren na de bevrijding nog verrassingen met zich mee? Of is het nog stil op zolder…

Naar de Oost

Posted by Vyne

Tijdens het schoonmaken bij haar opa en oma vindt Zola een brief van Rie: haar overgrootmoeder. Rie woonde vroeger in Nederlands-Indië met haar man Eildert en haar 3 kinderen: Ans, Dickie en Harry.

Meer brieven volgen en er ontvouwt zich een verhaal over Rie en haar leven in Nederlands-Indië. Over haar zware tijd in de jappenkampen ‘Poeloe Brayan’ en ‘Aik Pamienke’ op Sumatra. En over haar dochter Ans die voor haar kleine broertjes zorgt.

Naar de Oost is een podcast gebaseerd op ware gebeurtenissen waar veel moeders en kinderen in Nederlands-Indië mee te maken hebben gehad.

Kom vanavond met verhalen 2

Posted by Vyne

Op 4 mei verzorgt de rederijkerskamer Eendracht in het Groningse Zuidhorn een geheel eigen versie van Theater Na de Dam.

Na de herdenking bij het monument aan de Wilhelminalaan start om 20.45 uur in de bovenzaal van In ’t Holt 1654 een avond met verhalen, gedichten, liederen en muziek rondom de thema’s herdenken, bevrijding, oorlog en vrede. Naast Eendrachtleden doen ook andere dorpsgenoten en mogelijk Oekraïense gasten mee aan deze avond.

Vorig jaar was de eerste editie van deze sfeervolle en indrukwekkende theatervoorstelling die we graag willen voortzetten.

Verzwegen en Vergeten

Posted by Vyne

Het verhaal van een lange en spannende zoektocht naar de geschiedenis van een vleugel; een aangrijpend verhaal dat verteld moet blijven worden.

Filmconcertverhaal door pianist Yvo Verschoor met persoonlijke verhalen, verbonden door een vleugel en bijzondere plekken. Yvo vertelt over zijn haast obsessieve liefde voor zijn reisvleugel Frau Blüthner en over de gevolgen daarvan: de toevallige vondst van nog een Blüthner, verweesd achtergebleven in een verlaten ziekenhuis in Berlin-Buch. Een jarenlange zoektocht naar haar verleden leidt tot aangrijpende ontdekkingen. Zij was getuige van het afschuwelijke lot van vele duizenden patiënten en gehandicapten. Allemaal werden ze het slachtoffer van de geraffineerde moordmachine van het naziregime. Hoe heeft dat kunnen gebeuren en waarom werd er na de oorlog decennia lang in de DDR niet over gesproken?

In deze voorstelling, die grotendeels gebaseerd is op 25 jaar onderzoek van Rosemarie Pumb (Berlin-Buch 1932) naar het lot van vergeten mensen, komen persoonlijke verhalen uit heden en verleden via de oude concertvleugel bij elkaar; onvoorstelbare verhalen over uitsluiting, ‘raszuiverheid’ en antisemitisme, over de gruwelen van het nazi-regime.
Verhalen die verteld moeten blijven worden opdat het niet weer gebeurt. Aktion T4 verwijst naar afspraken die in de villa aan de Tiergartenstraße 4 in Berlijn zijn gemaakt over het zo efficiënt mogelijk uitmoorden van mensen met een handicap en/of erfelijke ziekte, en kostte tussen 1939 en 1945 het leven aan ruim 300.000 patiënten door heel nazi-Duitsland.

Reserveren kan via de mail of telefoon: 06 20 97 29 33.

Ben ik mens genoeg?

Posted by Vyne

Montagevoorstelling waarvoor de makers zich hebben laten inspireren voor de verhalen van de Struikelstenen op Schouwen-Duiveland. Welke mensen zitten er achter deze namen? Hun verhaal wordt in deze voorstelling verteld via theater, poëzie, dans en muziek. Deze verhalen van toen worden doorgetrokken naar vandaag, met als rode draad de vraag: ‘Ben ik mens genoeg?’

In het stuk komen thema’s als uitsluiting, vrijheidsbeperking en polarisatie aan bod. Maar ook samenwerking, verbinding en ontmoeting.

Verzet langs het spoor

Posted by Vyne

De afstand tot de Tweede Wereldoorlog wordt ieder jaar groter, maar bijna iedere Nederlander kent, van overlevering op overlevering verhalen uit de Tweede Wereldoorlog.

Het is belangrijk dat generaties verhalen doorgeven. Dit is vaak een bijzondere manier voor de verwerking en een manier om kinderen, kleinkinderen, buren, jou of u te waarschuwen voor het gevaar van oorlog.

De angst, de pijn, het verdriet en verlies wat verbonden is aan oorlog wens je niemand toe. Daar tegenover staat de veerkracht en strijd om het hoofd boven water te houden en om te dromen en te geloven in vrede. 

In 2023 brengt Theater voor Iedereen het aangrijpende verhaal van Wim en Sien Sprenger. Henk van Kerkhof van de Historische Vereniging Moordrecht, heeft onderzoek verricht en ontdekte waardevolle verhalen. Een bron van informatie over Wim Sprenger, die gesteund door zijn vrouw, in de oorlog in Moordrecht een heel belangrijke rol hebben gespeeld. Theater voor Iedereen speelt een aantal scenes uit het leven van Wim en Sien Sprenger. Deze scenes spelen zich met name af op en rondom het spoor. 

Wij hopen u op 4 mei te mogen ontmoeten en wat denkt u…
‘komt Chaim veilig op zijn onderduikadres aan?’
‘komt het paard veilig aan?’
‘en de bonkaarten, komen die veilig aan?’

En toen was het klaar…

Posted by Julie

Jongeren uit Woerden verdiepten zich onder leiding van theatermakers Sanne Dorrepaal en Niek Dekker in de geschiedenis van Woerden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Zij spraken met ouderen over hoe het was om jong te zijn in oorlogstijd. Deze gesprekken, vol herinneringen en verhalen, vormen samen met ander bronmateriaal de basis van de voorstelling “En toen was het klaar…”

5 mei 1945. Het einde van de Tweede Wereldoorlog. Vijf jaar lang onzekerheid en onveiligheid. Een periode van haat en verraad, maar ook van verbroedering.  

En toen was het klaar… 

In deze editie willen theatermakers Sanne Dorrepaal en Niek Dekker met de groep jongeren onderzoeken wat er gebeurde na dat moment van de bevrijding. Wat hebben de mensen die de oorlog hebben meegemaakt meegegeven aan hun kinderen. Er wordt ingezoomd op enkele verhalen van mensen in Woerden. Hoe is het als kind van een verzetsheld? Worden oorlogstrauma’s doorgegeven? Wat betekent het als de oorlog vooral wordt doodgezwegen? 

Want het was nog niet klaar… 

Op theatrale wijze wordt duidelijk hoe verschillende gezinnen met de oorlog zijn omgegaan. De basis hiervoor zijn interviews en gesprekken met mensen die dit hebben gemaakt. Waar mogelijk wordt de link gelegd met de actuele situatie. Want ook nu stopt het niet als het klaar is.

Tijdens de veertiende editie van Theater Na de Dam zetten bijna 300 jongeren in 42 projecten door heel Nederland zich in om 4 mei 2023 van betekenis te voorzien. Van Sittard tot Groningen en van Leiden tot Enschede klinken voor even de stemmen van toen in het nu.